ایران اکونومیست- به گزارش رسانه مالیاتی ایران؛ مالیات بر ارزش‌افزوده یکی از جدیدترین انواع پایه‌های مالیاتی است که به‌عنوان مالیاتی غیرمستقیم بر مصرف کالاها و خدمات اعمال می‌شود. این نوع مالیات با کمترین میزان آسیب و تبعات اقتصادی، ابزاری موثر در جهت تصحیح الگوی مصرف در جامعه و تنظیم قیمت‌ها شناخته می‌شود. مالیات بر ارزش‌افزوده یا مالیات بر مصرف، در دنیا از مقبولیت خاصی برخوردار است و در بیش از ۱۸۰ کشور جهان، وضع و اجرا می‌شود. در این یادداشت سعی داریم نظام مالیات بر ارزش افزوده در دو کشور ایران و آلمان را از نقطه نظر نرخ ها و تکالیف مربوط به آن به صورت خلاصه بررسی نماییم.
در ایران، نظام مالیات بر ارزش افزوده، کلیه کالاها و خدمات، مگر کالاهای معاف را شامل می شود و نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای عموم کالاها و خدمات ۹ درصد است. اما این نرخ برای مالیات بر ارزش افزوده کالاهای خاص شامل انواع سیگار و محصولات دخانی به میزان ۱۲ درصد و انواع بنزین و سوخت هواپیما، ۲۰ درصد اعلام شده است. در آلمان، قانون مالیات بر ارزش افزوده از سال ۱۹۶۷ با نرخ ۵ درصد شروع شد و در حال حاضر با دو نرخ ۱۹ درصد و ۷ درصد رایج است. در نظام مالیاتی آلمان، در حالیکه این کشور از قوانین اتحادیه اروپا پیروی می کند اما این اختیار و آزادی عمل برای نظام مالیاتی این کشور وجود دارد تا نرخ مالیات بر ارزش افزوده موردنظر خود را مشمول کالاها و خدمات نماید مشروط بر آنکه این نرخ، بالاتر از ۱۵ درصد تعیین شود. در این کشور اکنون نرخ استاندارد مالیات بر ارزش افزوده کلیه کالاها و خدمات به جز موارد استثنائی که در قانون پیش بینی شده، ۱۹ درصد تعیین شده است.
در کشور مذکور برخی کالاها و خدمات نیز مشمول نرخ کاهش یافته ۷ درصد هستند که این اقلام و خدمات به شرح ذیل هستند: برخی مواد غذایی، منابع تامین آب شرب به استثناء آب های بسته بندی شده در بطری ها، تجهیزات پزشکی موردنیاز معلولان، برخی حمل و نقل های مسافرتی داخلی، برخی جاده ها و خطوط ریلی و راه های آبی داخلی و بین المللی، کتاب ( به جز کتاب های الکترونیکی و کتاب های حاوی مطالب زیان آور برای برخی اقلیت ها مثل جوانان)، کتاب های صوتی، روزنامه ها و نشریات دوره ای ( به جز نشریاتی که حاوی مطالب زیان آور برای برخی اقلیت ها (به طور مثال برای جوانان) هستند و یا بیش از ۵۰ درصد محتوای آنها تبلیغاتی است)، هزینه های ورودیه مراسم و رویدادهای فرهنگی، نویسندگان و آهنگسازان، برخی کالاهای وارداتی کشاورزی، هتلداری، هزینه های ورودیه برخی رویدادهای ورزشی، خدمات اجتماعی، مراقبت های پزشکی و دندان پزشکی، چوب درختانی که به منظور سوزاندن، قطع می شوند، چوب درختانی که برای مصارف صنعتی قطع و استفاده
می شوند، غذاهای بیرون بر، گل ها و گیاهانی که جهت تزئینات و یا استفاده در صنایع غذایی چیده می شوند، مالیات برخی سکه های طلا و جواهرات.
در نظام مالیات بر ارزش افزوده در ایران، کالاها و خدمات صادراتی مشمول نرخ صفر می گردند. اعمال این نرخ بدان معناست که کالاها و خدمات صادراتی نه فقط در زمان صادرات مشمول مالیات نمی شوند بلکه کلیه مالیات بر ارزش افزوده های پرداختی بابت خرید کالاها و خدمات مصرفی که در تولید و عرضه محصولات صادراتی پرداخت گردیده توسط سازمان امور مالیاتی کشور به مودی بازگردانده می شود.
براساس قانون مالیات بر ارزش افزوده در آلمان، نرخ صفر مالیات بر ارزش افزوده تنها به نقل انتقالات و سفرهای داخلی و بین المللی به استثناء برخی جاده ها، خطوط ریلی و نیز راه های ارتباطی آبی در داخل خاک این کشور اعمال می شود.
در ایران دوره های مالیات بر ارزش افزوده سه ماهه در نظر گرفته شده است. در کشور آلمان نیز مالیات بر ارزش افزوده کالاها و خدمات تا ده روز پس از پایان مهلت ارائه گزارش مالیاتی به مقامات مالیاتی این کشور قابل پرداخت است. در این کشور مالیات به صورت ماهانه یا سه ماه یکبار پرداخت می شود. برای عمده کالاها، زمان تحویل کالا و برای خدمات نیز، زمان ارائه خدمت موردنظر، ملاک پرداخت مالیات خواهد بود.
