تامین مالی صنعت پتروشیمی در فرابورس

ایران اکونومیست- ندا بشیری با اشاره به اینکه فرابورس از سوی صنایع مختلف اعم از صنعت پتروشیمی تقاضاهایی برای تامین مالی دارد، گفت: این تقاضاها باعث شد فرابورس تحقیقات توسعه‌ای را برای یافتن بهترین روش‌های تامین مالی حوزه پتروشیمی در سطح جهانی انجام دهد و از نتایج آن این است که بسیاری از کشورها برای تامین مالی پروژه‌های حوزه پتروشیمی از طریق شیمی‌شهرها یا پارک‌های پتروشیمی اقدام می‌کنند.
وی در پنل «بررسی راهکارها و معرفی مدل‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی پروژه‌های نفت و گاز» اظهار کرد: در پارک‌های پتروشیمی، ادغام و تملیک رایج است به این صورت که شرکت‌های پتروشیمی در زنجیره ارزش با هم ادغام می‌شوند و با انواع ادغام‌های فوروارد و بک‌وارد، ریسک‌هایی از جمله ریسک مواد اولیه، توزیع و فروش، سرویس‌های جانبی، واحدهای خدماتی، کانال‌های ارتباطی، مسیرهای حمل‌ونقل و هر گونه نیاز دیگر برای اجرای موفق طرح‌ها کاهش می‌یابد.
مشارکت در تامین مالی
بشیری در همین زمینه افزود: در این شرایط سرمایه‌گذار نیز با بهبود در توجیه‌پذیری طرح در شرایط مساعدتری برای تامین منابع مالی قرار می‌گیرد و موسسات مالی بیشتری به مشارکت در تامین مالی طرح علاقه‌مند خواهند شد.
به گفته وی، بر اساس مطالعات انجام‌شده درباره پارک‌های شیمیایی در سراسر جهان، دولت‌ها در وهله اول نقش مناسبی در تامین منابع مالی برای توسعه پارک‌های شیمیایی ایفا می‌کنند و در مراحل بعدی در امر فراهم کردن این منابع برای سرمایه‌گذاری طرح‌ها در درون پارک‌ها نقش دارند.
بشیری با بیان اینکه سایر اقدامات دولت برای فراهم کردن تسهیلات تامین مالی شامل بازاریابی وسیع طرح پارک‌های شیمیایی در بین موسسات مالی می‌شود، افزود: برای نمونه، دولت ژاپن جهت ترویج و راه‌اندازی پارک‌های صنعتی در آن کشور ظرف سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ به برگزاری ۶۹ همایش و جلسه با حضور ۴۴۷ موسسه مالی اقدام کرده است که از این طریق ۲.۴ میلیارد ین ژاپن برای ۱۲۵ پروژه وام جذب کردند.
حمایت بخش خصوصی
مدیر ابزارهای نوین مالی فرابورس با بیان اینکه فواید اصلی این نوع برنامه‌های بازاریابی، ایجاد یکپارچگی برای مراجعه به موسسات مالی و مطرح نمودن نقش دولت به عنوان پشتیبان اصلی طرح‌ها به شمار می‌آید، اظهار کرد: در تمام پروژه‌های ادغام و تملیک (M&A) پارک‌های پتروشیمی که در تحقیقات فرابورس مورد بررسی قرار گرفت، تامین مالی پروژه‌های این پارک‌ها در مراحل اولیه با حمایت کامل بخش خصوصی نبوده است و دولت‌ها از آن‌ها حمایت کرده‌اند. برای مثال کشور سنگاپور در مراحل اولیه راه‌اندازی پارک پتروشیمی جورانگ از آن حمایت کرده و در ادامه این پارک خودش توانسته پیشرفت کند.
فرصت سازی اوراق بدهی
به گفته وی در ایران، پارک‌های پتروشیمی که در قالب زنجیره ارزش M&A انجام دهند، وجود ندارد و می‌توان برای تامین مالی پروژه‌های صنعت پتروشیمی از طریق ایجاد پارک پتروشیمی در کشور اقدام کرد.
بشیری در ادامه با اشاره به اینکه که اگر دولت منابع مالی برای حمایت از پروژه‌ها نداشته باشد، روش دیگر تامین مالی استفاده از انواع اوراق بدهی است، گفت: ابزارهای مناسبی در فرابورس وجود دارد که می‌توان برای تامین مالی پروژه‌های صنعت پتروشیمی از طریق آن‌ها اقدام کرد.
وی اوراق بدهی را از جمله ابزارهایی دانست که برای حمایت از صنعت پتروشیمی نیز کاربرد دارد و در صورتی که دولت، رکن ضمانت این اوراق را بر عهده بگیرد، این اوراق اعتبار بالایی پیدا می‌کند، بهتر فروش می‌رود و با کاهش ریسک، در مجموع هزینه‌های تامین مالی کاهش می‌یابد.
مدیر ابزارهای نوین مالی فرابورس از صکوک اجاره به عنوان یکی دیگر از ابزارها برای تامین مالی صنعت پتروشیمی یاد کرد و توضیح داد: در این روش، شرکت دارایی‌هایی رقابتی خود دارد را به یک نهاد واسط می‌فروشد و مجددا از آن نهاد واسط، اجاره می‌کند.
جایگاه اوراق منفعت
وی در ادامه در خصوص سازوکار اوراق منفعت گفت: این اوراق هنگامی منتشر می‌شود که شرکت تمایل دارد بخشی از درآمد چند سال آتی خود را با نرخ مشخصی نقد کند؛ برای مثال شرکتی روند درآمد عملیاتی خود را که در ۵ سال گذشته هر سال تکرار شده است و انتظار می‌رود که در ۵ سال آتی این درآمدزایی دوباره تکرار شود، به کمک نهادهای مالی واجد شرایط، اوراق منفعت منتشر کرده و درآمد آتی خود را به فروش می‌رساند. این کار به تازگی به منظور تامین مالی برای صنعت نفت کشور با پذیره‌نویسی اوراق منفعت در فرابورس انجام شد.
تامین مالی با VC
بشیری با بیان اینکه اوراق خرید دین نیز تصویب شده، در خصوص این اوراق اظهار داشت: شرکت‌ها می‌توانند از طریق اوراق خرید دین، پیشاپیش مطالباتشان را بفروشند و خودشان به عنوان عامل وصول عمل کنند که به واسطه بازگرداندن طلب‌ها، درصدی کارمزد نیز برای شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شود.
مدیر ابزارهای نوین مالی فرابورس در نهایت به تامین مالی از طریق VC ها اشاره کرد و افزود: صندوق‌های سرمایه‌گذاری فرابورس نیز در بخش تامین مالی بخش تحقیق و توسعه‌ صنعت پتروشیمی می‌توانند کارا باشند و صاحبان طرح و ایده می‌توانند از VC ها کمک بگیرند.