افزایش سه برابری نفوذ تأمین اجتماعی در کشور

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از اداره کل روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی؛ در چهلمین سال پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و ایام الله دهه مبارک فجر اقدامات صورت گرفته در حوزه بیمه ای سازمان تأمین اجتماعی در راستای اجرای این مأموریت ها را مرور می کنیم.

تعمیم و گسترش جمعیت تحت پوشش

جمعیت تحت پوشش در عین آنکه نشان دهنده گسترش فعالیتهای سازمان در راستای ماموریت خود است از یکسو تامین کننده بخش عمده ای از منابع لازم برای سازمان بوده و از سوی دیگر مصرف کننده خدماتی که بوسیله آن ارائه می شود. شایان ذکر است که سطح منابع مالی در دسترس برای سازمان تامین اجتماعی بستگی به جمعیت فعال، میزان اشتغال، سطح دستمزد نیروی کار و ضریب پوشش تامین اجتماعی در جامعه دارد.

ضریب پوشش بیمه ای بیانگر سهم تعداد افراد تحت پوشش سازمان از کل جمعیت کشور است. در سال 56 از جمعیت 35 میلیونی کشور، 6 میلیون و 700 هزار نفر تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی بوده اند و در سال 96 از جمعیت 80 میلیونی کشور 42 میلیون نفر تحت پوشش این سازمان قرار گرفته اند.

تغییرات در نوع پوشش بیمه ای

در سالیان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان تأمین اجتماعی با استفاده از ظرفیتهای قانونی پوشش بیمه اجتماعی را قریب به 34 گروه شغلی تسری داده است موضوعی که در پیش از انقلاب مغفول بوده و نگرشی در راستای توسعه پوشش بیمه ای به اقشار مختلف نیز وجود نداشته است.

پزشکان و پیراپزشکان
مددجویان زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی
خادمان ثابت مساجد
اعضای انجمن صنفی نمایندگان بیمه ایران
اعضای انجمن حمایت از مدیران مزرعه
اعضای انجمن صنفی نمایندگان شرکت بیمه معلم
بسیجیان و رزمندگان
دهیاران و کارکنان دهیاریها
اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا
معلمین حق التدریس مدارس دولتی
طلاب و روحانیون
مداحان اهل بیت
اعضاء جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی
اعضاء شرکت تعاونی سرویسکاران مجاز بوتان
تعمیم بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد به رانندگان وانت بار پلاک سفید
پوشش کارکنان خرید خدمت و قراردادی ارتش و سپاه پاسداران
پوشش کشاورزان، باغداران،دامداران و...استانهای ایلام،اصفهان،آذربایجان شرقی و خراسان
پوشش زنان خانه دار وفق مقررات بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد
بیمه اعضاء سازمان نظام مهندسی ساختمان
بیمه اعضاء انجمن صنفی نمایندگان بیمه آسیا
بیمه اختیاری و صاحبان حرف و مشاغل آزاد ایرانیان خارج از کشور

تعداد بیمه شدگان در سال 1356 یک میلیون و 765 هزار نفر بوده است که در سال 1396 تعداد بیمه شدگان به 14 میلیون نفر رسیده است. این رشد بیانگر آن است که سازمان تامین اجتماعی نسبت به وقایع بازار و تغییرات موجود در نوع مشاغل و حتی سلایق و علائق بازار کار نقش کنشگری ایفا کرده است شایان ذکر است که استمرار اصلاحات و بهبود در ارائه خدمات تأمین اجتماعی کماکان در دستور کار این مجموعه بوده و همواره سیاست شناسایی گروه های جدید جهت تحت پوشش قرار دادن نیروی کار فعال وجود دارد.

ارائه حمایتهای قانونی کوتاه مدت و بلند مدت

تعهدات و خدمات درمانی سازمان تامین اجتماعی برابر استانداردهای سازمان بین المللی کار (ILO) و سازمان بین المللی تامین اجتماعی (ISSA) تنظیم شده است و بالاترین حد این استانداردها را در بر می گیرد. سازمان تامین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران از نظر تنوع و تعداد ارائه خدمات و تعهدات در شرایط مطلوبی قرار گرفته و تنوع خدمات و پوشش کامل خدمات مورد نیاز جامعه تحت پوشش را همتراز کشور های توسعه یافته ارائه می دهد.

ارائه این تعهدات و خدمات که بخش مهمی از چرخه مصارف بیمه ای سازمان را تشکیل می دهد به دو گروه حمایتها کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می شود.

معاونت بیمه ای سازمان در حوزه خدمات کوتاه مدت، خدمات متنوعی را ارائه می دهد که این خدمات مشتمل بر غرامت دستمزد ایام بیماری، بارداری، هزینه اقامت، کمک ازدواج، هزینه کفن ودفن؛ هزینه سفر، پروتز و اورتز، بن غیر نقدی و حق سنوات می باشد که هزینه های مرتبط با ارائه این خدمات از کل پرداخت حق بیمه های تامین می شود. هزینه پرداخت شده بابت حمایت های کوتاه مدت سازمان تأمین اجتماعی از 162 میلیارد تومان در سال 59 به 1393 میلیارد تومان در سال 96 رسیده است.

مصارف حاصل از حمایتهای بلند مدت سازمان سهم بسیار بالایی از مصارف سازمان را به خود اختصاص می دهد. مستمری های بازنشستگی‏- از کارفتادگی کلی و جزئی و بازماندگی به همراه کمکهای جانبی از جمله خدماتی هستند که در پوشش این بخش قرار دارد.

طبق آمار موجود سهم مصارف بلند مدت از کل مصارف سازمان از رقم 5 میلیارد ریال در سال 1356 به 487 هزار میلیارد ریال در سال 1396 بالغ شده است.در واقع بر اساس مستندات و منابع موجود بیش از 55درصد مصارف سازمان صرف تعهدات بلند مدت می شود که این مولفه نسبت به سال 1356 با 40 درصد رشد همراه بوده است.

مستمری بازنشستگی

مستمری بازنشستگی مهمترین بخش از خدماتی است که در دراز مدت از سوی سازمان ارائه می شود. سازمان در بخش تعهدات خود بخصوص در مستمری بازنشستگی طی سالهای مورد بررسی از رشد چشمگیری چه از نظر تعداد و چه از نظر میزان هزینه پرداختی مستمری بگیران مواجه بوده است. هزینه مستمری بازنشستگی از رقم 2میلیارد و 840 میلیون ریال در سال 1356 به 351 هزار و 254 میلیارد ریال در 1396 بالغ شده است.

نسبت هزینه مستمری بازنشستگی به کل هزینه بلند مدت از 52 درصد در سال 1356 به 72 درصد در سال 1396 بالغ گردیده است.

مستمری بازماندگان

مستمری بازماندگان هزینه ای است که پس از فوت بیمه شده به بازماندگان او پرداخت می شود. هزینه مستمری بازماندگان از 2 میلیارد ریال در سال 1356 به 109 هزار میلیارد ریال در سال 1396 جهت حمایت از 784 هزار و 500 نفر از جامعه تحت پوشش رسیده است.

بیمه بیکاری

اجرای قانون بیمه بیکاری ما به ازای در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نداشته و اولین بار اجرای این طرح از سال 1366 بطور آزمایشی اجرا گردید.

سازمان تامین اجتماعی در سال 1396 با هزینه کرد 39هزار میلیارد ریال بستر را جهت پرداخت مقرری بیمه بیکاری برای 211 هزار نفر نیروی کاری که از ادامه اشتغال محروم شده اند فراهم کرده است.

انفورماتیک و برونسپاری

افزایش تعداد بیمه شدگان و شرکای اجتماعی سازمان و تحولات اجتماعی کشور ضرورت حرکت به سمت تامین اجتماعی الکترونیک را اجتناب ناپذیر کرده است. خوشبختانه از آنجا که یکی از راهبردهای اساسی سازمان ارائه خدمات غیر حضوری در بستر فضای فضای و ارائه خدمات از پنجره خدمات بخش ها وسمن های خصوصی بوده اقدامات گسترده ای در این حوزه صورت پذیرفته که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود.

اجرای 100درصدی طرح نامنویسی متمرکز مخاطبان و تخصیص شماره تأمین اجتماعی (SSN)
راه اندازی فاز اولیه سامانه ارسال پیامک و اطلاع رسانی سوابق ودستمزد ماهانه به بیمه شدگان
توسعه کمی و کیفی دفاتر کارگزاری ها رسمی از حیثت تعداد مراکز
تبادل الکترونیکی اطلاعات با اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران
اجرای بند "و" ماده 80 برنامه پنجم توسعه در خصوص معافیت حق بیمه سهم کارفرما
امکان بررسی و رسیدگی به اعتراضات مخاطبان در سایت اینترنتی مشاهده سوابق و دستمزد
راه اندازی پایگاه متمرکز سوابق
نامنویسی متمرکز غیرحضوری بیمه شدگان اصلی و تبعی و نامنویسی کارگاه
اجرای طرح انجام بازرسی اشتغال بکار کارگران ساختمانی بصورت وب سرویس
رفع همپوشانی بیمه ای (درون سازمان و برون سازمانی)
اجرای طرح بازرسی مکانیزه و الکترونیکی از کارگاه ها