۳۰ درصد ظرفیت پروازها خالی است/ ممنوعیت تبدیل سیستمی به چارتری

 به گزارش ایران اکونومیست؛  مرتضی دهقان  در خصوص ادامه سیاست آزادسازی نرخ بلیت هواپیما و کمبود ناوگان هوایی اظهار داشت: سیاست آزادسازی نرخ بلیت سیاستی است که در بسیاری از کشورها رایج بوده و مزایای فراوانی دارد. ما جزو کشورهای آخری هستیم که به این سمت رفته ایم و نرخ بلیت شبکه حمل و نقل داخلی و خارجی را آزادسازی کرده ایم.
ادامه سیاست آزادسازی بلیت هواپیما قابل توجیه است؟
وی درباره اینکه آیا با توجه به دولتی بودن بخش زیادی از اقتصاد کشور امکان ادامه این روش وجود دارد گفت: در ایران باید آزادسازی نرخ ها را تمرین کنیم که از صنعت هوایی آغاز شد. مزایای آن این است که باعث رشد صنعت هوایی شده و حق انتخاب را برای مشتری و مسافر ایجاد می کند. 
معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری افزود: زمانی که نرخ بلیت هواپیما ثابت باشد، چه زمانی که تقاضای سفر وجود داشته باشد، مثلا در ساعات ابتدایی صبح یا اواخر شب که تقاضای مسافرت با هواپیما بالاست و چه زمانی که تقاضای سفر کمتر است مانند ساعات میانی روز، مسافر باید در هر دو حالت یک رقم را برای قیمت بلیت پرداخت کند ضمن اینکه پروازها برای مسافراز مطلوبیت کمتری برخوردار خواهد بود اما وقتی نرخ بلیت هواپیما آزاد باشد در ساعات پرتقاضا قیمت بلیت هواپیما بیشتر خواهد بود و در ساعات کم تقاضا، نرخ بلیت کاهش می یابد؛ که این به سود مصرف کنندگان نهایی خواهد بود.
برقراری عدالت در پرداخت قیمت با آزادسازی نرخ ها
وی یادآور شد: همین موضوع را می توان به روزهای پرتقاضای سفر نیز تعمیم داد؛ آیا پرداخت نرخ یکسان از سوی کسی که در ایام پیک سفر بلیت هواپیما می خرد و کسی که در سایر ایام سال از هواپیما برای مسافرت استفاده می کند، استفاده عادلانه از خدمات هوایی است؟ بسیاری از مردم در ایام غیر پیک سال توانسته اند با نرخ های پایین با هواپیما مسافرت کنند که این از مزایای آزادسازی بلیت هواپیما است.
عرضه صندلی هواپیما از تقاضای سفر بیشتر است
دهقان با اشاره به انتقاداتی که به آزادسازی نرخ بلیت در شرایط تحریمی و کمبود ناوگان مطرح می‌شود، ادامه داد: در همین شرایط هم، ناوگان موجود پوشش تقاضای سفر را به طور کامل انجام می دهد حتی ظرفیت عرضه از صندلی های پر شده هواپیما در سفرهای داخلی بیشتر است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر لود فاکتور (میانگین تعداد صندلی های پر شده هواپیما در پروازهای داخلی) ۷۰ درصد است و ما ۳۰ درصد مازاد ظرفیت داریم که نشان می دهد عرضه و تقاضای بلیت هواپیما بجز در ایام خاص، کاملا با یکدیگر همخوانی دارد در تمام دنیا هم شرایط تقاضای سفر در ایام پیک سال و احتمال گران شدن بلیت هواپیما وجود دارد.
زیان تردد خالی هواپیما از ارزان‌فروشی بلیت بیشتر است
دهقان تاکید کرد: در هیچ جای دنیا هیچ شرکت هواپیمایی، هواپیمای خالی را برای صرفا استفاده در ایام پیک روی زمین نگه نمی دارد. ما باید بپذیریم که اگر بدنبال توسعه اقتصاد صنعت هوانوردی هستیم و این اقتصاد، به سود مصرف کننده این صنعت باشد باید از مزایای آزادسازی قیمت بلیت استفاده کنیم. اما مسافر هم باید به تنوع در قیمت ها دسترسی داشته باشد ضمن اینکه قیمت بلیت هواپیما تا جایی بالا می رود که مصرف کننده قدرت خرید داشته باشد. اگر یک شرکت هواپیمایی بلیت را با نرخ خیلی بالا عرضه کند مصرف کننده دیگر امکان خرید ندارد و زیان پرواز هواپیما با صندلی های خالی بیشتر از ارزان فروشی بلیت برای شرکت های هواپیمایی است. شرکت های هواپیمایی از منظر اقتصاد صنعت هوانوردی و مارکتینگ باید بلیت ها را با حاشیه نرخ سود مطمئن به فروش برسانند تا امکان فروش حداکثری صندلی ها در هر پرواز وجود داشته باشد.
معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری خاطرنشان کرد: در حال حاضر اگر به عنوان مثال تقاضای سفر رفت به کیش بالا باشد اما تقاضای پروازهای برگشت در همان ایام کاهش می یابد بخصوص که ما در این روزها شاهد افزایش تقاضای سفر ساکنان کیش به دیگر شهرها هستیم چون قیمت بلیت از کیش به تهران و دیگر شهرها کاهش یافته است. این از مزایای آزادسازی است.
سازمان هواپیمایی بر خرید و فروش بلیت هواپیما نظارت دارد
وی درباره نظارت و کنترل سازمان هواپیمایی کشوری بر قیمت ها نیز اظهار داشت: سازمان در حال کنترل بازار خرید و فروش بلیت هواپیما است. اگر شرکت های هواپیمایی در مقابل تعهداتی که برای فروش هر بلیت دارد کوتاهی کند از سوی سازمان با برخورد انضباطی مواجه می‌شود.
سیاست سازمان هواپیمایی: ممنوعیت فروش بلیت چارتری
دهقان در خصوص ممنوعیت فروش بلیت چارتری از ابتدای بهمن ماه یادآور شد: بر اساس تاکید وزیر راه و شهرسازی، فروش بلیت پروازهای سیستمی و برنامه ای به صورت چارتری ممنوع است و این جزو برنامه های اصلی سازمان هواپیمایی به شمار می رود. این ممنوعیت را به همه شرکت های هواپیمایی ابلاغ کرده ایم. هیچ شرکتی حق ندارد بلیت های برنامه ای را به صورت چارتر عرضه کند.
عرضه بلیت چارتری فقط به صورت فروش بسته سفر به مقاصد گردشگری آزاد است
وی درباره استثنا شدن اعمال این ممنوعیت در خصوص مقاصد گردشگری گفت: بجز مقاصدی مانند قشم و کیش که صرفا پروازهای گردشگری به این مناطق انجام می‌شود و ذاتا فروش بلیت در این مقاصد ماهیت چارتری دارد در سایر مقاصد فروش چارتری ممنوع است ولی فروش بلیت چارتری به صورت پکیج سفر شامل اقامت، ترانسفر، تغذیه و مانند این در مقاصد مذکور مانعی ندارد. شرکت ها باید به مقاصد گردشگری بلیت در قالب تور به فروش برسانند.
بیشتر ایرلاین ها در حال فروش بلیت سیستمی هستند
دهقان تاکید کرد: در حال حاضر بسیاری از شرکت های هواپیمایی بخش زیادی از بلیت های خود را به صورت سیستمی به فروش می رسانند بخصوص که مجوزی که شرکت های هواپیمایی دریافت می کنند، مجوز فروش بلیت سیستمی است که در هنگام فروش آن را به صورت چارتری عرضه می کنند. اگر شرکت هواپیمایی یا شرکت دفاتر خدمات مسافرت هوایی بلیت سیستمی را به صورت چارتری عرضه کند علاوه بر اینکه مابه التفاوت قیمت بلیت سیستمی و چارتری به مسافر برگردانده می‌شود، سازمان هواپیمایی با شرکت اقدام کننده به این تخلف برخورد انضباطی خواهد کرد.