روابط تجاری ایران و اروپا باید همه اقلام برجامی را شامل شود

به گزارش ایران اکونومیست؛ «محمدرضا مودودی» امروز(شنبه) در نشست خبری اظهار داشت: در جلسه هفته پیش با سفیر سوئیس در تهران، گلایه خود را مطرح کردیم که کانال های مالی نباید به اقلام بشردوستانه خلاصه شود.
وی با بیان اینکه اروپا تلاش می کند کانال ویژه مالی با ایران هرچه سریعتر راه اندازی شود، ادامه داد: معتقدیم فشار آمریکا بر اروپا یک تهدید بزرگ برای اروپاست؛ اگر آمریکا در مقاصد خود موفق شود، اروپایی ها باید شاهد یک اتفاق نامیمون برای تجارت جهانی باشد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت اضافه کرد: «ما برجام را با یک کشور امضا نکرده ایم که خروج آن کشور، توافق را از بین ببرد؛ ما برجام را با 6 کشور امضا کردیم که یکی از آنها آمریکا بوده است.»
مودودی تصریح کرد: «اگر وزن یک کشور از پنج کشور دیگر بیشتر است، آیا از این به بعد چنین تعهداتی ارزش دارد؟ آیا اروپا در زمان امضای قرارداد، اجازه اجرایی کردن آن را دارد؟ در شرایط کنونی، عملا امضای آنها می تواند بی اثر باشد.»
وی با بیان اینکه اروپا باید بداند نتیجه این اتفاق چه لطمه ای به اعتبار آنها خواهد زد، گفت: اروپایی ها بیشتر از ما باید برای فراهم کردن شرایط مورد نیاز مبادلات تجاری تلاش کنند زیرا در غیر این صورت، بعد از این، معاهده هایی که با اروپا امضا می شود ارزش چندانی نخواهد داشت.
سرپرست سازمان توسعه تجارت اضافه کرد: «با این حال ما خودمان را خیلی وابسته به این نهادها و کانال های واسطه ای نکرده و معتقدیم باید از ظرفیت خود استفاده کنیم؛ از آنجا که 40 سال است در چنین شرایطی به سر می بریم، اگر خیلی بخواهیم به این گفتارها تکیه کنیم بیشتر از گذشته آسیب می بینیم».

** ارز دیجیتال در شرایط تحریمی، ضرورت است
وی در بخش دیگری از گفت و گوی خود با رسانه ها، به موضوع ارزهای دیجیتال پرداخت و گفت: ارزهای دیجیتال می تواند فضای شکل گرفته در بازرگانی را تلطیف کنند و فصلی نو در تجارت بین الملل به وجود آورند.
مودودی ادامه داد: در شرایط تحریم، ارزهای دیجیتال برای ما بیش از هر کشوری ضرورت دارد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران در مورد ترخیص خودروهای انبار شده در گمرک نیز گفت: برای ترخیص این خودروها موافقت شورای اقتصادی سران سه قوه را اخذ کردیم و در قالب دستورالعمل آماده شد اما از نظر بانک مرکزی برای خودروهایی که بعد از 16 مردادماه وارد شد اما و اگرهایی وجود دارد.
وی اظهار داشت: با این حال، خودروهایی که تا پیش از این تاریخ (شانزدهم مردادماه) وارد شده بزودی تعیین تکلیف می شود؛ امیدواریم با توجه به تقاضای ایجاد شده، بتوانیم این خودروها را تا پیش از پایان سال به دست مصرف کنندگان برسانیم.

** رقابت منفی میان برخی صادرکنندگان
مودودی در ارتباط با آمارهای صادراتی نیز گفت: رقابت های منفی موجب شده برخی از صادرکنندگان محصولات خود را با قیمت های کمتر از بازارهای جهانی عرضه کنند.
وی در این رابطه توضیح داد: به طور نمونه، در سال گذشته یک کیلوگرم میگو 3.5 دلار عرضه می شد که با نرخ هر دلار چهار هزار تومان، نرخ صادراتی آن حدود 13 هزار تومان می شد اما امسال شاهدیم که همان کالا با نرخ هر کیلوگرم 2.5 دلار عرضه می شود.
مودودی با تاکید بر اینکه این رقابت های منفی به تجارت ما آسیب می زند، گفت: یکی دیگر از مسایل مرتبط با آمارهای صادراتی، قیمت پایه گمرکی بود که به تازگی نرخ بخشی از این اقلام اصلاح شده است.
سرپرست سازمان توسعه تجارت با اعلام اینکه به تازگی قیمت پایه 500 قلم کالا اصلاح شده است، افت آمارهای صادراتی در آذرماه را ناشی از اصلاح این نرخ ها دانست.

** استقبال از شرکت های واردکننده خارجی
مودودی در ادامه درباره فعالیت شرکت های پاکستانی و هندی در زمینه واردات برنج نیز گفت: تعیین صلاحیت شرکت های واردکننده برنج برعهده وزارت جهادکشاورزی است اما در شرایط کنونی باید از هر نوع همکاری با شرکت های خارجی در تامین نیازهای اساسی استقبال کنیم.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی همکاری شرکت های خارجی در تامین نیازهای اساسی، نه تنها تهدید نیست بلکه فرصت هم به شمار می رود.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر اینکه مشکلی در تخصیص ارز اقلام اساسی وجود ندارد، گفت: تامین ارز واردات برنج امسال 42 درصد نسبت به پارسال افزایش داشته است.

** برگشت ارز، مطالبه عمومی
مودودی درخصوص بازگشت ارز حاصل از صادرات نیز گفت: در این شرایط ، بازگشت ارز حاصل از صادرات به یک مطالبه عمومی تبدیل شده است.
وی ادامه داد: ارز بانک مرکزی برای تامین نیازهای واردات محدود است؛ و ذخیره ارزی باید با پشتوانه ارزهای صادراتی تامین شود.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران اظهار داشت: در 10 ماه گذشته جلسه های زیادی در مورد بازگشت ارز حاصل از صادرات با بخش خصوصی داشتیم؛ بخش خصوصی معتقد است پایه ارز را باید با نرخ آزاد محاسبه کرد اما مساله اینجاست که اعمال چنین روندی، ایجاد رانت می کند.
وی افزود: مابه التفاوت ارز نیمایی با ارز غیررسمی برای یک میلیون دلار، 350 میلیارد تومان می شود که در این صورت، رانت بزرگی در بخش صادرات به وجود می آید.

** ورود بخش خصوصی به واردات لاستیک کامیون
مودودی در مورد احتمال بازگشایی ثبت سفارش خودرو نیز گفت: هنوز برنامه ای برای بازگشایی ثبت سفارش خودرو نداریم؛ ترجیح دولت این است که در شرایط کنونی، منابع ارزی در بخش کالاهای اساسی، مواد اولیه و تجهیزات صرف شود.
سرپرست سازمان توسعه تجارت در مورد تامین لاستیک کامیون مورد نیاز کشور نیز گفت: تامین این کالا در شرایطی بحرانی شد که پیش از امسال، لاستیک کامیون به صورت غیررسمی وارد می شد و با جلوگیری از ورود آن، واردکننده بزرگی دراین بخش فعالیت نمی کرد.
وی گفت: در این زمینه با برخی واردکنندگان بزرگ - که حوزه کاریشان لاستیک کامیون نبود - مذاکره کردیم؛ با ورود آنها به این بخش، فرایند واردات لاستیک کامیون به روال عادی بازگشته است.

** تاکید بر مشخص شدن منشا ارز در واردات بدون انتقال ارز
مودودی اضافه کرد: سوال شفاف بانک مرکزی این است که ارز برای این گونه واردات از کجا تامین می شود؟ با توجه به اینکه منشا ارزی کالاهای وارداتی یا نفتی و یا حاصل از صادرات غیرنفتی است، چه ارز دیگری وجود دارد که واردکنندگان می خواهند بدون انتقال ارز، کالای خود را خریداری و وارد کنند؟
سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران گفت: آیا این ارز را یک کشور دیگر می خواهد به ما ببخشد؟ آیا ارز ناپاکی است که می خواهد به کشور ما بیاید؟ روی این موارد بانک مرکزی حساس شده است.
وی ادامه داد: در صورتی که صادرکنندگان اسنادی مبنی بر بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور ارایه کنند، سازمان توسعه تجارت از آنها حمایت خواهد کرد و هیچ نهاد دیگری نیز مخالفتی نخواهد داشت.

** محدودیتی برای واردات مواد اولیه نیست
مودودی در پاسخ به این پرسش که چرا برخی استانها برای ثبت سفارش موانعی ایجاد کرده اند؟ گفت: هیچکس برای مواد اولیه و تجهیزات محدودیتی قائل نیست و اگر در استانها محدودیتی اعمال می شود، به این دلیل است که آن اقلام جزو اولویت های وارداتی کشور نیست.
سرپرست سازمان توسعه تجارت در مورد اینکه گفته می شود صادرکنندگان موظفند ارز حاصل از صادرات را فقط برای گروه کالایی خود هزینه کنند، گفت: این محدودیت وجود ندارد و صادرکنندگان می توانند با ارز حاصل از صادرات خود در گروه کالایی دوم هم ثبت سفارش کنند.
مودودی با بیان اینکه میزان بازگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتی کمتر از ۷ میلیارد یورو بوده است٬ گفت: میزان صادرات ۳۳.۴ میلیارد دلار بوده که این میزان بازگشت ارز فقط حدود یک سوم صادرات را شامل می شود.
وی اضافه کرد: ۵.۸ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات میعانات نفتی باید به کشور بازگردد؛ همچنین ۱۱.۵ میلیارد دلار صادرات پتروشیمی داریم که باید ماهانه ۱.۶ میلیارد دلار ارز به چرخه اقتصاد کشور بازگردانند.
وی همچنین از خروج دفتر مقررات سازمان توسعه تجارت ایران از ساختار این سازمان و انتقال به وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر داد و گفت: این موضوع از سال 1395 دنبال و در سال 96 نهایی شده بود.
مودودی اضافه کرد: درست یا غلط بودن این جابجایی را باید مبتکران این طرح توضیح دهند اما با این حال، در شرایط کنونی سازمان توسعه تجارت سیاستگذار تجارت خارجی و دفتر مقررات، مجری این سیاستها خواهد بود.
سرپرست سازمان توسعه تجارت، با تشریح آمارهای تجارت خارجی کشور در 9 ماه نخست امسال – که پیشتر گمرک آن را اعلام کرده است – تراز تجاری کشور را مثبت ۷۰۰ میلیون دلار بیان کرد.
وی گفت: در 9 ماه نخست امسال 19 میلیارد دلار به 13 کشور همسایه صادرات داشتیم که این رقم در مقایسه با مدت زمان مشابه پارسال 27 درصد رشد داشته و 57 درصد کل صادرات غیرنفتی ما را تشکیل داده است.
مودودی افزود: ۸۹ درصد صادرات ایران به پنج کشور عراق٬ امارات٬ افغانستان٬ ترکیه و پاکستان بوده است.