ای دل گر از آن چاه زنخدان به درآیی

غزل شمارهٔ ۴۹۴

ای دل گر از آن چاه زنخدان به درآیی

ای دل گر از آن چاه زنخدان به درآیی

هر جا که روی زود پشیمان به درآیی

هش دار که گر وسوسه عقل کنی گوش

آدم صفت از روضه رضوان به درآیی

شاید که به آبی فلکت دست نگیرد

گر تشنه لب از چشمه حیوان به درآیی

جان می‌دهم از حسرت دیدار تو چون صبح

باشد که چو خورشید درخشان به درآیی

چندان چو صبا بر تو گمارم دم همت

کز غنچه چو گل خرم و خندان به درآیی

در تیره شب هجر تو جانم به لب آمد

وقت است که همچون مه تابان به درآیی

بر رهگذرت بسته‌ام از دیده دو صد جوی

تا بو که تو چون سرو خرامان به درآیی

حافظ مکن اندیشه که آن یوسف مه رو

بازآید و از کلبه احزان به درآیی

غزل شماره ۴۹۴ حافظ در زمان شروع سلطنت شاه زین العابدین جوان سروده شده و شاعر چاه زنخدان زین العابدین را بهتر از سیاه چاله شاه یحیی می‌داند. حافظ می‌گوید ای دل من، اگر از فرورفتگی چانه یار بیرون بیایی، به هرجا که بروی، خیلی زود با پشیمانی از آنجا خارج خواهی شد. اگر به سخن عقل گوش کنی، تو را مثل آدم از باغ بهشت می‌رانند.

معنی شعر ای دل گر از آن چاه زنخدان به درآیی

۱- ای دل اگر از آن چاه ذقن یار بیرون بیایی به هر کجا که بروی، زود پشیمان خواهی شد.

 ٢- هوشیار باش زیرا اگر به وسوسه و اندیشه بد خرد گوش دهی، همچون حضرت آدم از بهشت جاودان رانده خواهی شد. 

٣- اگر تشنه لب از چشمه آب حیات بیرون بیایی، شایسته است که فلک به جرعه آبی، تو را کمک نکند.

 ۴- من در حسرت دیدار تو، چون صبح، جان می دهم با این امید که چون خورشید درخشانی بیرون بیایی و طلوع کنی. 

۵- آنقدر چون باد صبا، باهمت خود بر تو میوزم تا از غنچه و پرده خود چو گلی شاد و باطراوت بیرون بیایی.

۶- در شب تاریک هجران تو، جانم به لب رسید، وقت آن است که چون ماهی روشن، بیرون آمده و طلوع کنی. 

۷- بر راه گذر تو، از دیده ام، جویهای اشک بسیار روان کردم تا شاید که تو چون سرو در کنار جو، خرامان روان شوی. 

۸- حافظ، بیش از این فکر و خیال مکن زیرا آن يوسف ماهرو بالاخره بازخواهد گشت و تو از کلبه اندوه ها بیرون خواهی آمد.

تعبیر غرل ای دل گر از آن چاه زنخدان به درآیی

قصد آغاز کاری جدیدی را داری که هیچ به صلاح تو نیست و اگر آن را آغاز کنی جز پشیمانی سودی نخواهد بخشید. در همین کار فعلی خود می توانی با تلاش بیشتر به موفقیت های بزرگی برسی، چون برای تو جای ترقی و پیشرفت هست اما برای رسیدن به هدف عجله نکن و با صبر و حوصله پیش برو.

عجولانه تصمیم نگیرید که بی فکری باعث پشیمانی و حسرت شما خواهد شد. از ظاهربینی حذر کنید و قبل از عمل کردن به حرف های دیگران عقل و اندیشه خود را به کار بگیرید.

اندوه و غصه را از دل بیرون کنید و امیدوار باشید که با رفتار عاقلانه و دوراندیشی می توانید به مراد دل و مقصود خود دست پیدا کنید.