تراز تجاری بخش کشاورزی در دوره حجتی 4 میلیارد دلاربهبود یافت

به گزارش ایران اکونومیست؛ با توجه به اعمال تحریم ها علیه ایران و وضعیت اقتصادی کشور، تراز تجاری کشاورزی و غذا در سال 92 منفی 8.1 میلیارد دلار بود که با تلاش های وزیر جهادکشاورزی این رقم در سال 96 به منفی 4.1 رسید که چهار میلیارد دلار بهبود را نشان می دهد.
در واقع مثبت شدن تراز تجاری غذا و پایداری منابع پایه از اهداف بخش کشاورزی و منابع طبیعی در افق چشم انداز1404 نیز به شمار می رود.
همچنین در مدت حضور محمود حجتی در وزارت جهادکشاورزی، اقدام های خوبی در زمینه افزایش بهره وری آب و ارتقای تولید در بخش کشاورزی صورت گرفته تا جایی که میزان تولیدات بخش کشاورزی در سال 96 به 122 میلیون تن رسیده در حالی که میزان تولید بخش کشاورزی در سالهای 92 نزدیک 97 میلیون تن بوده است.
در دولت های یازدهم و دوازدهم براساس اعلام بانک مرکزی متوسط رشد سالیانه ارزش افزوده بخش کشاورزی به قیمت ثابت سال 1390 حدود 4.5 درصد بوده است.

** رشد 2 برابری کشت گلخانه ای در دولت یازدهم و دوازدهم
کشت گلخانه ای در ابتدای دولت یازدهم هشت هزار و 800 هکتار بود که با اقدام های صورت گرفته و ارایه تسهیلات مناسب این رقم در سال 96 به بیش از 15 هزار و 63 هکتار رسید که آمارها نشان می دهد سطح تولیدات گلخانه ای 2 برابر شده است.
براساس آمارها توسعه کشت گلخانه ها در سال 96 نیز به 12 هزارو 300 هکتار رسیده بود.

** حفظ پایداری منابع پایه و تامین امنیت غذایی کشور
همچنین در زمان تصدی گری حجتی حفاظت و بهره برداری بهینه از منابع پایه، منابع طبیعی و بسترهای تولیدی در چارچوب توسعه پایدار و ارتقای ضریب خود اتکایی در محصولات اساسی و توسعه صادرات به ویژه محصولات باغبانی از اهداف میان مدت بخش کشاورزی و منابع طبیعی بود که مورد توجه قرار گرفت.
ارتقای بهره وری و صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی و اعمال مدیریت تقاضا، ارتقای امنیت غذایی، سلامت و غنی سازی محصولات کشاورزی، حفظ و صیانت از منابع طبیعی و توسعه آن در چارچوب اصول توسعه پایدار، بهبود وضعیت خاک کشاورزی، توسعه صادرات و مدیریت بازار، توسعه صنایع کشاورزی و زنجیره عرضه، دانش بنیان ساختن کشاورزی و توانمند سازی منابع انسانی و نوسازی ساختار تحقیق، آموزش و ترویج از دیگر دستاوردهای وزارت جهادکشاورزی در 6 سال اخیر به شمار می رود.
در این مدت توسعه زیربنایی، حمایت از نهاده ها و محصولات، توسعه فناوری و حفاظت از منابع طبیعی را می توان از سیاست های حمایتی بخش کشاورزی و منابع طبیعی برشمرد که توسعه شبکه های آبیاری و زهکشی، توسعه سامانه های نوین آبیاری، تسطیح و نوسازی اراضی، عملیات خاک ورزی، توسعه کشت های نشایی، توسعه گلخانه ها، توسعه فعالیت های آبخیزداری، توسعه تشکل ها و نظام های بهره برداری، افزایش سرمایه بانک کشاورزی، افزایش سرمایه و توسعه فعالیت صندوق های مالی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و نگهداری در امور زیربنایی مورد توجه قرار گرفت.
در این مدت اجرای سیاست خرید تضمینی، توسعه فعالیت بورس کالای کشاورزی، مدیریت تعرفه محصولات وارداتی در جهت حمایت از تولید داخلی، حمایت از ایجاد توسعه زنجیره های تولید از مزرعه تا سفره، توسعه حمایت از بیمه محصولات کشاورزی، مدیریت ذخایر احتیاطی و تنظیم کلان بازار، توسعه خدمات دامپزشکی، توسعه خدمات مبارزه با آفات و بیماری ها، تامین بذور متحمل به خشکی و شوری، تامین به موقع کود و سموم به قیمت مناسب و مدیریت ذخایر راهبردی محصولات اساسی از اقدام های وزیر جهادکشاورزی در تامین نهاده ها و محصولات کشاورزی بوده است.
همچنین تامین بذور اصلاح شده و پربازده، تولید و توزیع بذور متحمل به خشکی و شوری، ارتباط با نهاده های بین المللی تخصصی و انتقال دانش نوین، توسعه ناوگان ماشینی بخش کشاورزی، توسعه مکانیزاسیون در زیر بخش های دام، طیور و آبزیان، توسعه تحقیقات کاربردی، توسعه ترویج و مدیریت فنی کانون های تولیدی و مراکز، توسعه مهارت های فنی بهره برداران، اصلاح نژاد دام، تامین کود و سموم با کیفیت و موثر از حمایت های توسعه فناوری های نوین حجتی در این بخش است.

** تولید ماده خشک به ازای مترمکعب آب 1320 گرم شد
افزایش تولید ماده خشک به ازای مصرف یک مترمکعب آب در سال 96 به یک هزار و 320 گرم رسیده است درحالی که این میزان در سال 92 حدود 860 گرم بود.
همچنین در سال 92 به ازای مصرف یک مترمکعب آب 200 گرم شکر تولید می شد که در سال 96 این رقم به 600 گرم رسید.

** رشد 3 برابری سطح زیرکشت دانه های روغنی
با توجه به وابستگی شدید کشور به واردات روغن خوراکی توسعه کشت دانه های روغنی با محوریت دانه های کلزا، در دستور کار وزارت جهادکشاورزی در زمان تصدی گری حجتی قرار گرفت.
به طوری که در تناوب زراعی با گندم با گسترش سه برابری سطح زیرکشت در فصل زراعی گذشته کل تولید دانه های روغنی در سال 96 به 400 هزارتن افزایش یافت که با تمهیدات انجام شده و افزایش سطح زیرکشت پیش بینی می شود در سال 1397 نزدیک 600 هزار تن انواع دانه های روغنی برداشت شود.

**پرورش ماهی در قفس در تصدی حجتی به طور مجدد کلید خورد
تکنولوژی پرورش ماهی در قفس که برای نخستین بار در سال 1383 کلید خورد نزدیک به یک دهه دچار وقفه شد و به طور مجدد در دولت های یازدهم و دوازدهم این مهم در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت که با فراهم سازی شرایط و امکانات تاکنون با استقرار 470 قفس در دریای شمال و جنوب آبهای داخلی، سرمایه گذاری 700 میلیارد تومان و ظرفیت 31 هزارتن تولید به بهره برداری رسید.
با سرمایه گذاری در این پروژه تاکنون 4500 نفر نیروی انسانی به طور عمده دارای تحصیلات دانشگاهی به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به کار شده اند هدف گذاری در افق برنامه ششم توسعه تولید 200 هزارتن ماهی به روش پرورش ماهی در قفس است.

** افزایش 20 هزارتنی تولید میگو در دولت های یازدهم و دوازدهم
طبق آمارها میزان تولید میگو در سال 92 نزدیک 12 هزار و 300 تن بود که با اقدام های صورت گرفته و کنترل بیماری لکه سفید میگو این رقم در سال 96 به 32 هزار و 300 تن رسید که حداقل 20 هزار تن افزایش تولید را نشان می دهد.
این درحالیست که برای سال 97 تولید 38 هزارتن میگو پیش بینی شده است.

** ایجاد 6 خط اعتباری برای توسعه و نوسازی ناوگان ماشینی بخش کشاورزی
حجتی در دوره تصدی گری خود در بخش کشاورزی به منظور ارتقای ضریب مکانیزاسیون و توسعه ناوگان ماشین آلات کشاورزی با ایجاد 6 خط اعتباری بالغ بر 6 هزار میلیارد تومام سرمایه گذاری در این بخش را شکل داد به طوری که 98 هزار دستگاه انواع تراکتور و بیش از 2600 دستگاه انواع کمباین برداشت غلات و بیش از 6000 دستگاه کمباین برنج تحویل کشاورزان شد.
علاوه بر آن بیش از 205 هزار دستگاه انواع ماشین ها و ادوات کشاورزی در همه زیر بخش های کشاوری تامین و تحویل کشاورزان شده است.

** ظرفیت صنایع تبدیلی بخش کشاورزی به 53 میلیون تن رسید
همچنین در دولت تدبیر و امید گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی سبب شد تا ظرفیت جذب مواد خام به 53 میلیون تن برسد در حالی که این میزان در سال 92 نزدیک 32 میلیون تن بوده است.

** رشد 51درصدی ظرفیت سردخانه های بخش کشاورزی در دوره حجتی
بر اساس آمارها در سال 92 تعداد واحد سردخانه های بخش کشاورزی یک هزار و 94 هزار تن بود که در سال 96 با افزایش تعداد سردخانه ها به 502 واحد ظرفیت این سردخانه ها به 2هزار و 640 هزارتن رسید که 1.4میلیون تن معادل 51 درصد رشد را نسبت به سردخانه‏های قبلی نشان می دهد.

** عملیات طرح 550 هزار هکتاری توسعه کشاورزی خوزستان و ایلام
عملیات احداث شبکه های آبیاری و زهکشی، یکپارچه سازی و تسطیح اراضی در سطح 550 هزار هکتار از اراضی اسان های خوزستان و ایلام نیز در دولت تدبیر و امید اجرایی شد که مرحله نخست آن در 300 هزار هکتار عملیاتی شد که از این میزان اکنون 25 هزارهکتار زیر کشت محصولات مختلف قرار گرفته است.

** عملیات احداث شبکه های آبیاری و زهکشی در مناطق غرب کشور
در 6 سال اخیر عملیات احداث شبکه های آبیاری و زهکشی مناطق غرب کشور برای 10 استان در سطح 227 هزار هکتار کلید خورد که تا پایان امسال به اتمام خواهد رسید.
این پروژه عملیات تامین و انتقال آب و احداث شبکه های آبیاری در استان های سیستان و بلوچستان در سطح 46 هزار هکتار در دست اجراست که تاکنون 6.5 درصد پیشرفت داشته و تا نیمه دوم سال جاری کل عملیات اجرایی به اتمام خواهد رسید.

** توسعه سیستم های نوین آبیاری در سطح 200 هزار هکتار از اراضی کشور
در بین سالهای 92 تاکنون 710 هزار هکتار از مزارع و باغات کشور به سیستم های آبیاری نوین مجهز و به بهره برداری رسیده همچنین علاوه بر آن نیز در دولت یازدهم و دوازدهم معادل 200 هزار هکتار اراضی پایاب شبکه های مدرن به سامانه های نوین آبیاری تجهیز شده است.
در مجموع تا پایان سال 1396 حدود 2.2 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی کشور به سیستم های نوین آبیاری تجهیز شده است.

** رشد اعطای تسهیلات بانک کشاورزی طی 6 سال
در مدت 6 سال اخیر، به منظور افزایش ظرفیت اعطای تسهیلات بانک کشاورزی به کشاورزان و تولیدکنندگان، سرمایه این بانک از 1800 میلیارد تومان در سال 92 به بیش از 9100 میلیارد تومان در سال 1396 افزایش یافته است.
همچنین اعطای تسهیلات بانک کشاورزی در سال 92 نزدیک 22 هزار میلیارد تومان، بود که در سالهای 93 به 26 هزار میلیارد تومان، سال 94 به 35 میلیارد تومان، سال 95 به 47 هزار میلیارد تومان و سال 96 به 49 هزار میلیارد تومان رسیده است.
بهره برداری بهینه از منابع صندوق توسعه ملی، جذب بیش از پنج میلیارد دلار معادل 18000 میلیارد تومان به طور عمده برای امور زیربنایی، اجرای شبکه های آبیاری و زهکشی و اجرای سیستم‏های نوین آبیاری افزایش قابل ملاحظه اعتبارات حفاظت از منابع طبیعی و امور زیر بنایی از محل منابع بودجه عمومی کشور از دیگر دستاوردهای دوره حضور حجتی در وزارت جهادکشاورزی به شمار می رود.

** رشد 3 برابری سرمایه صندوق های حمایتی بخش کشاورزی
در دوره حضور حجتی در وزارت جهادکشاورزی تعداد کل صندوق های تخصصی حمایت از سرمایه گذاری بخش کشاورزی شامل صندوق های زنان، شهرستانی و استانی به 110 مورد با سرمایه ای در حدود یک هزار و 451 میلیارد تومان رسید؛ این درحالیست که در سال 92 تعداد این صندوق ها 81 مورد با سرمایه ای در حد 506 میلیارد تومان بوده است.
میزان کلی حمایت سالیانه از محصولات کشاورزی و غذایی در کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در سال 2017 نزدیک 315.5 میلیارد دلار، چین 239 میلیارد دلار، اتحادیه اروپا 105 میلیارد ددلار ، آمریکا 96 میلیارد دلار، ژاپن 51 میلیارد دلار، کره جنوبی 27.3 میلیارد دلار بوده است.
در فاصله سالهای 2015 تا 2017 برای 10 کشور عضور OECD با اقتصاد نوظهور به طور متوسط سالیانه بالغ بر 620 میلیارد دلار از بخش کشاورزی حمایت کرده اند.
درصد کل حمایت مربوط به حمایت مستقیم از 78 درصد تولید کنندگان کشاورزی و 14 درصد مربوط به حمایت از بخش کشاورزی در چارچوب خدمات عمومی بوده است.
 طرح استیضاح محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی بیست و هشتم آذرماه با 44 امضا در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و قرار است جلسه استیضاح وزیر جهاد کشاورزی فردا (پنجم دی ماه) برگزار شود.
رعایت نرخ خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی، صادرات محصولات مازاد بر نیاز، اجرای احکام برنامه ششم توسعه از مهمترین محورهای این طرح استیضاح است.
حجتی بیست و سوم اسفندماه پارسال نیز استیضاح شد اما توانست نمایندگان را با پاسخ های خود قانع کند و دوباره رای اعتماد بگیرد.