به گزارش ایران اکونومیست، از آنجا که رفتار اجتماعی انسان اکتسابی است، تداوم پیوند اعضا مستلزم آن است که جامعه بتواند ارزش ها و هنجارهای مقبول خود را به اعضای جدید آموزش دهد و وجود این ارزش ها و هنجارهای مقبول، تضمین کننده فرد و جامعه سالم خواهد بود.
ارزش های اجتماعی باید در کودکان و نوجوانان درونی شود زیرا آنان سرمایه های جامعه محسوب می شوند اما داشتن شخصیت متعادل، همنوا شدن با ارزش ها و هنجارهای پذیرفته شده در جامعه و رشد و جامعه پذیری صحیح این قشر منوط به گذران طبیعی دوران رشد است و هرگونه انحراف و اختلال در نهادهایی که در رشد، جامعه پذیری و کنترل کودک یا نوجوان مؤثر هستند، وی را در معرض خطراتی متعددی قرار می دهد.
آموزش و پرورش اعضای جدید جامعه توسط وزارت آموزش و پرورش عملی می شود و تبعا آن دسته از کودکان و نوجوانانی که از تحصیل محروم هستند یا موانعی برای تحصیل آنان وجود دارد یا نظام آموزشی و مدرسه در برخودار کردن اعضای جدید از توانائی های تحصیلی، جامعه پذیری مطلوب و کنترل آنان ناتوان است، بشدت در خطر گرایش به سمت اعتیاد، اجبار به اشتغال، آزار، بیکاری، بزهکاری و... هستند. به همین دلیل است که حق آموزش بعنوان حقوق شناخته شده و مسلم کودکان یاد شده است.
کودکان بازمانده از تحصیل شامل گروه سنی 6 تا 18 سال هستند که با وجود نیاز به تحصیل و آموزش امکان حضور در چرخه آموزشی کشور را ندارند.
در چند سال اخیر وزارت آموزش و پرورش برای رفع موانع تحصیل کودکان در مقطع ابتدایی قدم‌های خوبی برداشته و بیش از 96 درصد جمعیت نیازمند تعلیم زیرپوشش آموزشی قرار گرفته‌اند اما هنوز بخشی از کودکان و نوجوانان کشور از آموزش و ادامه آن باز می مانند.
یکی از اقدام هایی که برای شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل، توافق وزارت آموزش و پرورش و وزارت رفاه برای شناسایی، غربال و تعیین دلایل و عوامل بازماندگی از تحصیل این کودکان و در نهایت رفع موانع تحصیل آنهاست که البته این کار هنوز در مراحل ابتدایی است.
** قانون از تحصیل کودکان حمایت می کند
حق تحصیل در قوانین کشور به رسمیت شناخته شده و اصل سی‌ام قانون اساسی، دولت را موظف کرده که وسائل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا حد خودکفائی کشور به طور رایگان گسترش دهد.
براساس همین اصل، بند 22 ماده 10 قانون اهداف و وظایف آموزش و پرورش این موضوع را در زمره وظایف این وزارتخانه قرار داده است.
از قوانین دیگری که در ایران آموزش و پرورش را اجباری و رایگان دانسته قانون تأمین وسائل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب 30 تیر 1353 است؛ از نکات جالب در این قانون موظف کردن والدین به ثبت نام و فراهم کردن زمینه تحصیل کودک به سرپرستی خود است و در صورت امتناع، آموزش و پرورش باید با استفاده از اطلاعات دریافتی از اداره ثبت احوال نسبت به شناسایی و ایجاد زمینه تحصیل آنان اقدام کند.
موظف بودن دولت به فراهم کردن وسایل لازم برای تحصیل فرزندان خانواده های که تمکن مالی ندارند و همچنین تعیین مجازات برای والدین یا سرپرستان قانونی کودکانی که با داشتن امکانات مالی از تحصیل آنان جلوگیری می کنند، از مواردی است که مورد توجه این قانون قرار گرفته است.
علاوه بر این، قانونگذاردر«قانون حمایت از کودکان و نوجوانان» برای کسانی که از تحصیل کودکانشان ممانعت می کنند، مجازات تعیین کرده است.
به گفته «احمد میدری»، معاون رفاهی وزارت رفاه تاکنون 110 هزار کودک بازمانده از تحصیل در کل کشور در مقطع ابتدایی شناسایی شده که از این تعداد 55 هزار و 65 کودک زیرپوشش نهادهای حمایتی هستند.
در پیگیری‌های انجام شده، سرپرست هفت هزار و 217 کودک اعلام کرده اند که کودکانشان به دلیل معلولیت و هشت هزار و 15 کودک به دلیل فقر به مدرسه نمی‌روند.
براساس آمار غیررسمی تعداد کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل فراتر 110 هزار نفر است و فقر همراه با معلولیت، معلولیت، فقر، دوری از مدرسه، بدسرپرستی، طلاق والدین، مهاجرت و نبود علاقه و انگیزه از مهمترین دلایل محرومیت کودکان و نوجوانان از تحصیل است.
«علی باقرزاده»، معاون وزیر آموزش و پرورش هم دی ماه 97 گفت: 60 درصد خروج زود هنگام دانش آموزان از دوره ابتدایی به دلیل مشکلات اقتصادی و مابقی مربوط به آسیب های اجتماعی مهاجرت و طلاق است.
تاکنون آماری رسمی از کودکان و نوجوانان بازمانده از تحصیل در استان کرمانشاه منتشر نشده است.
استان کرمانشاه با 2 میلیون نفر جمعیت دارای 325 هزار دانش آموز در مقاطع مختلف تحصیلی است.
