به گزارش ایران اکونومیست؛ گاهی این نقدها از بیان مربیان و بازیکنان فراتر می رود و به سکوها نیز کشیده می شود که سکوها نیز هر از گاهی فحاشی را چاشنی نقد می کنند.
بر اساس قانون فیفا، داوران هر قدر هم که اشتباهاتی داشته باشند و در سوت زدن دچار نوسان شوند، کسی حق ندارد به خانواده آنها فحاشی کند.
در نیم فصل لیگ برتر فوتبال امسال نیز گاهی اشتباهات داوری به چشم می آمد که ممکن بود در روند کیفیت بازی تیم ها اثرگذار باشد اما این اشتباهات از روی سکوها با ناسزا همراه بود.
هیچ داوری نمی تواند از خطا و اشتباه مصون باشد به همین دلیل است که فیفا سالهای سال به دنبال ارائه طرحهای نوین و فناورانه برای کمک به سیستم قضاوت فوتبال بوده است.
از این رو در روزهای اخیر رئیس فدراسیون فوتبال اعلام کرده است که ویدئو چک در امر داوری ممکن است به ورزشگاه های ایران راه یابد.
فدراسیون فوتبال ایران روز شنبه در پی اشتباهات داوری در فوتبال، برای استفاده از سیستم ویدیو چک در مسابقات نامه ای به فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا) ارسال کرد.
اشتباهات داوری در نیم فصل اول مسابقات لیگ برتر به اوج خود رسیده است و این اشتباهات حجم گسترده ای از اعتراضات را روانه کمیته داوران فدراسیون فوتبال کرده است.
چندی پیش مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال خبر از استفاده از سیستم ویدیو چک داد تا اشتباهات داوری به حداقل برسد. در این رابطه گفته می شود نامه نگاری های اولیه با فیفا صورت گرفته است تا به زودی در مسابقات لیگ برتر ایران شاهد استفاده از سیستم ویدیو چک «VAR» باشیم.
نکته مهم در این روزها را باید در سخنان «رضا کرمانشاهی» داور جوان فوتبال پس از دیدار تیم های پرسپولیس و پدیده پیدا کرد که گلایه شدیدی از جو پیش آمده در اطراف داوران فوتبال داشت و گفت: «شما همه طوری به داوران حمله می کنید که انگار همه چیز تقصیر این قشر است، مگر ما چه درآمدی از این فوتبال داریم؟ حدود 700 هزار تومان از هر بازی دریافت می کنیم و لاغیر».(نقل به مضمون)
او افزود: «داوران در بازی ها در نهایت یک دقیقه تاثیرگذار هستند و بقیه زمان بازی در اختیار بازیکنان دو تیم است. همه به ما حمله ور می شوند. باید جواب همه را بدهیم. مگر ما از زیر بوته عمل آمدیم که فحش بخوریم؟ در طول ۹۰ دقیقه، ما فقط یک دقیقه تاثیرگذار هستیم. چرا باید به خاطر آن یک دقیقه این همه جوابگو باشیم؟ کاری به بحث استقلال و پرسپولیس ندارم. یک نفر جرات ندارد درباره بازیکن و مربی بگوید. از صبح تا بعد از بازی درباره داور مینویسند. مگر چقدر پول میگیریم که ما را میزنند»؟
اگر بپذیریم که رضا کرمانشاهی به نمایندگی از جامعه داوری سخن گفته است، مشخص می شود که، این صحبت ها نشان دهنده آن است که هنوز سیستم داوری به یک گفتمان در فوتبال ایران تبدیل نشده است و گویا پارادایم خاصی نیز بر آن متصور نیست.
در این مساله، یک هژمونی بازیکن سالاری و تیم محوری بر فوتبال ایران سایه افکنده است که ممکن است از یک پدیده «سانترالیسم ورزشی» (Centralisation) پیروی کند و این برای بحث قضاوت فوتبال چالش برانگیز است.
مقاله ای تحت عنوان «رابطه بین ویژگی های شغلی و رضایتمندی داوران فوتبال ایران: نقش میانجی تعهد حرفه ای »که از سوی جمعی از استادان دانشگاه منتشر شده است، نشان می دهد که داوران بعد از مربیان و بازیکنان، رکن سوم مسابقات ورزشی هستند که در عین حال، دشوارترین وظایف ورزشی را بر عهده دارند.
بر اساس این مقاله علمی و پژوهشی، با توجه به اهمیت نقش داوران ورزشی بخصوص داوران فوتبال در صحنه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و غیره باید بیان کرد که نوع آمادگی داوران از نظر جسمانی و روانشناختی مانند انگیزه کاری، کاهش استرس و فرسودگی شغل، نگرش مثبت به شغل و مهارت های روانی می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند.
این مقاله علمی که در تابستان 96 منتشر شده اعلام می کند که «داوران همیشه در معرض سرخوردگی، توهین و تهمت از جانب تماشاگران، بازیکنان، مربیان و مسئولان تیم ها قرار می گیرند. همچنین داوران کمترین حقوق را در بین اقشار فوتبال دارند. بر خلاف بازیکنان و مربیان، داوران از شرایط بیرونی و محیطی شغل خود ناراضی هستند».
جدا از این مساله، نکته اصلی درباره داوران، توجه نکردن به بُعد روانشناسی داوری است که باید پیش از هر مساله ای مورد توجه فدراسیون قرار گیرد.
کارشناسان حوزه روانشناسی داوری در زمین بازی بر این عقیده اند که داوران در بازی ممکن است بر اثر فشار بیش از حد تماشاگران، بازیکنان و مربیان با مشکل مدیریت بحران روبرو شوند.
دکتر سیروس چوبینه عضو هیات علمی دانشگاه تهران و مترجم کتاب روانشناسی داوری معتقد است: «مساله مهم در بعد روانشناسی داوری، ارتباط انسان با انسان است. پدیده نحوه ارتباط با دیگران برای داور، مساله مهمی است. وقتی یک داور در یک محیط پرتنش و هیجانی قرار میگیرد، این محیط بر رفتار او و در نتیجه قضاوتش تاثیر میگذارد».
اما رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال چندی پیش در سفر به شهرکرد در خصوص وضعیت داوری فوتبال ایران در فصل جاری و افزایش اعتراض مربیان به قضاوت ها نیز گفت: این یک امر طبیعی است.
فریدون اصفهانیان ادامه داد: نگاه کنید؛ همه می گویند از داوری ضربه خورده اند و هیچ کدام نگفته اند از داوری سود برده اند.
اصفهانیان گفت: اگر همه از قضاوت داوران فوتبال ضربه خورده اند، پس مشخص کنند چه کسی سود برده است؟ این مساله نشان می دهد داوران درست قضاوت کرده اند.
اکنون بحث داوری یک پاشنل آشیل برای فوتبال ایران است و ممکن است تیم های فوتبال از این مساله به نفع یا ضرر دیگر تیم ها استفاده کنند.
در نیم فصل اول لیگ برتر 98-97 تیم فوتبال سپاهان اصفهان با تفاضل گل بهتر نیست به پدیده در صدر ایستاد.
در روزهای اخیر بازیکنان و مربیان برخی از تیم های در مصاحبه ها و حتی در فضای مجازی و صفحه های شخصی خود داوران را مورد نقد قرار داده اند.