به گزارش ایران اکونومیست؛ بوم سازگان یعنی مجموعه ای از موجودات زنده و غیرزنده که با یکدیگر در حالت تعادل قرارهستند جنگل هم نوعی بوم سازگان است.
ارزشهای بومسازگانی جنگل شامل مواردی همچون حفظ ذخایر ژنتیک جانداران، تولید اکسیژن، واپایش آبهای سطحی و تغذیهٔ آبهای زیرزمینی، تعدیل آب و هوا، کاهش آلودگی هوا، کاهش فرسایش خاک است.
' آندراش دارابانت Andras Darabant '، در چالوس افزود: جنگل فقط زمانی حفظ میشود که ما ارزشهای آن را به عدد داشته باشیم، در غیر این صورت نمیدان از حفظ و یا تخریب مطلع شد.
این جنگلشناس اتریشی اظهار داشت: برای مثال اگر قرار است جادهای در جنگل احداث شود باید بدانیم ساخت این جاده برای دولت و مردم چقدر ارزش مالی دارد و آن را با زیان مالی وارد شده به جنگل بسنجیم.
دارابانت یادآور شد: مثال دیگر دربارهٔ آب است که جنگل یکی از تولیدکنندگان اصلی آن محسوب میشود ولی عدد و رقم دقیقی دربارهٔ ارزش مالی آبهای تولیدی جنگلهای هیرکانی وجود ندارد.
مشاور بینالملل جنگلداری اجتماعی پروژهٔ مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی تأکید کرد: این موارد را باید در دیگر موضوعات ازجمله تفرج و خدمات سالم جنگل نیز حساب کرد.
او اظهار داشت: در مورد توقف بهرهبرداری از جنگلهای هیرکانی یا همان تنفس جنگل باید همین کار را کرد، یعنی با عدد و رقم مشخص شود که ارزش مالی چوب و همچنین ارزش مالی دیگر خدمات جنگل چقدر است که من معتقدم با رعایت این شرط میتوان در مواردی چوب هم برداشت کرد.
دارابانت بیان کرد: به عبارت دیگر، ما باید دو کفه ترازو داشته باشیم که در یکی حفاظت جنگل و در دیگری برداشت چوب باشد و برای هر منطقه بررسی کنیم کدام کفه سنگینتر است.
این جنگلشناس گفت: در اختلاف نظرهایی که بین سمنها و سازمانهای دولتی دربارهٔ مدیریت جنگل وجود دارد نباید مسائل را سیاه یا سفید دید و بحثها باید بر اساس استدلال باشد.
وی ادامه داد: در چنین مواردی باید نهادی مستقل از دولت و سمنها، بحث را هدایت کند و مجموعهای از دادههای زمینی و تصاویر ماهوارهای جمعآوری شود و در آنوقت است که میتوان بهتر استدلال کرد.
مشاور بینالملل جنگلداری اجتماعی پروژهٔ مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی افزود: لازم است تحقیقات چند رشتهای با تحلیلهای بسیار دقیق جمع شود تا بحثها به نتیجه برسد.
به گفتهٔ دارابانت، اکنون در سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور کارشناسان بسیار فنی و قویای وجود دارد که جنگل را خوب میشناسند ولی با این حال این کارشناسان به تمام مناطق جنگل دسترسی ندارند و نمیتوانند همهجا را واپایش کنند؛ بنابراین لازم است برای حفظ جنگل، مشارکت مردم را جلب کنیم.
این جنگلشناس تأکید کرد: اگر کسی جنگل را مال دولت بداند ممکن است به آن تجاوز کند ولی اگر حس کند جنگل مال خودش است روند تخریب عوض میشود و این حس مالکیت باعث میشود جنگل بهتر حفظ شود.
جنگلهای هیرکانی با 1.9 میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلیداغ در شرق استان گلستان، در پهنهای به طول تقریبی 800 کیلومتر و عرض 20 تا 70 کیلومتر امتداد دارد و یکی از طبیعیترین و ارزشمندترین جنگلهای دنیا محسوب میشود.