به گزارش ایران اکونومیست؛ ابوالقاسم حسین پور روز سه شنبه در حاشیه بازدید از طرح های آبخیزداری شهرستان اندیمشک در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا بیان کرد: این طرح ها که هم اکنون در دست اجراست، شامل 42 نوع فعالیت آبخیزداری و آبخوان داری در قالب اقدامات حفاظتی و مدیریتی، بیولوژیک، بیومکانیک و بیولوژیک مکانیک است.
وی گفت: عمده طرح های سازه ای و مکانیکی تا پایان آذر به بهره برداری می رسد و بخشی که در حال اتمام و یا تکمیل شده بود در سیلاب اخیر آبگیری شد که خوشحالی مردم و کشاورزان را در پی داشت.
حسین پور با اشاره به اعتبار مصوب 200 میلیون دلاری از صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری در کشور، افزود: تاکنون 50 درصد از این اعتبارات اختصاص، و میان استان ها توزیع شده است.
وی همچنین بیان کرد:در بارش های اخیر، سازه های آبخیزداری توانست بیش از 900 میلیون مترمکعب سیلاب را در کشور مهار کند که با شرایط کشور، این حجم استحصال آب می تواند به حل مشکلات خشکسالی و پایداری منابع آب و آبدهی چاه ها و چشمه ها و قنات ها کمک کند.
حسین پور تامین رطوبت خاک را نیز از دیگر مزایای سیلاب های اخیر دانست و افزود: این مساله در خوزستان بسیار حایز اهمیت است زیرا باعث کاهش گرد و غبار و پایداری تعادل آبی درسطح منطقه می شود.
بیش از یک هزار و 210 میلیارد ریال اعتبار آبخیزداری خوزستان
مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در ادامه از اختصاص بیش از 210 میلیارد ریال در مرحله اول از صندوق توسعه ملی به خوزستان خبر داد و گفت: امسال در 11 حوزه آبخیز خوزستان در 9 شهرستان از محل صندوق توسعه ملی طرح هایی در این بخش اجرا می شود.
وی افزود: بر اساس تفاهم نامه میان رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و استاندار خوزستان، 500 میلیارد ریال از منابع ملی به سهم استانی اضافه می شود، با احتساب اینکه 500 میلیارد ریال نیز اعتبارات استانی به این بخش اختصاص یابد.
حسین پور خوزستان را به دلیل شرایط محیطی مناسب، جزو استان های فعال در زمینه آبخیزداری بیان کرد و گفت: طرح های خوزستان پیشرفت فیزیکی خوبی دارند و با رعایت زمانبندی در اجرا، در بارش های بعد به بهره برداری می رسند.
وی هدف از سفر به خوزستان را بازدید از طرح های آبخیزداری و آبخوان داری این استان دانست و افزود: در این راستا از اندیمشک و شوش بازدیدهایی انجام و از نظر کارشناسان استفاده شده است.
حسین پور با اشاره به اجرای سازه آبخیزداری RCC از نوع بتن غلطکی در اندیمشک، اضافه کرد: اجرای این نوع سازه در کشور جدید است و خوزستان از نظر سازه های آبخیزداری از نوع بتن غلطکی در کشور صاحب تجربه و پیشرو است.
به گفته وی، هم اکنون طرح های کنترل سیلاب در بهبهان و امیدیه در خوزستان حال اجراست و نیز برخی طرح های خوزستان حدود 70 درصد پیشرفت فیزیکی دارند که تا 1.5 ماه آینده به بهره برداری می رسند.
بندهای آبخیزداری عامل گرد و غبار نیست
وی تاثیر بندهای خاکی آبخیزداری در ایجاد کانون های گرد و غبار را در خوزستان رد کرد و گفت: با بررسی انجام شده مشخص شده برداشت آب در آن منطقه باعث گرد و غبار شده و بندهای خاکی تاثیر مثبتی و نه منفی داشته اند.
وی توضیح داد: سازه های آبخیزداری سازه هایی هستند که در برابر سیل مقاومت می کنند و دبی (حجم) بزرگی از سیلاب را تبدیل به حجم آب کوچکی می کنند و ادامه آزادسازی جریان آب را دارند.
حسین پور افزود: با اجرای طرح های آبخیزداری، آب هایی (سیلاب) که در مدت کوتاهی از منطقه خارج می شوند، چندین ساعت یا چندین روز و یا ماه به منطقه بازمی گردند، به عبارت دیگر در آبخیزداری ذخیره و نگهداشت آب را نداریم و حقابه زمین ها و آبخوان های پایین دست یکی از اصول آبخیزداری است.
وی تاکید کرد: جامع نگری در حوزه های آبخیز، از سیاست های سازمان جنگل هاست و با این رویکرد همه مسایل مربوط به حوزه های بالادست و پایین دست از جمله حقابه تالاب ها و بهره برداران پایین دست رعایت می شود.
حسین پور گفت: آبخیزداری به معنی نگهداشت و ذخیره آب در سازه مخزنی آبی نیست و ماهیت و رسالت آبخیزداری، تاخیر در عبور سیلاب است تا فرصت نفوذ در زمین را داشته باشد.
وی افزود: طرح های آبخیزداری از نوع مدیریتی در سطح حوزه های آبخیز هستند و با اجرای این طرح ها پایداری آب و خاک حفظ می شود بنابراین اگر در خوزستان به دنبال پایداری منابع آب و خاک هستیم باید به دنبال آبخیزداری باشیم تا سیلاب هایی که با سرعت از حوزه خارج می شود را نگهداری ، و مشکلات پدیده گرد و غبار هم کاهش یابد.
به گفته وی، در سیلاب اخیر خوزستان دیدیم که در مناطقی که طرح های آبخیزداری و آبخوان داری اجرا شده خسارات سیل در حداقل بوده، و از ظرفیت سیلاب هم به عنوان فرصتی برای جبران کم آبی مناطق و افزایش توان محیطی در مقابل خشکسالی، حفظ خاک، احیای پوشش گیاهی، پیشگیری از خسارت سیل و تغذیه آبخوان های زیرزمینی استفاده می شود.
حسین پور همچنین با تاکید بر ضرورت تعمیر و نگهداری سازه های آبخیزداری گفت: با توجه به اینکه این سازه ها در معرض جریان سیلاب قرار دارند و مقاومت می کنند، طبیعی است که پس از چند سال با اشکالات جزیی رو به رو ، و به نگهداری و مرمت مستمر داشته باشند؛ براین اساس سالانه ردیف اعتبار مشخصی برای این منظور اختصاص می یابد.
وی درباره تعمیر نشدن برخی از بندهای خاکی خوزستان که دچار آسیب هایی شده اند، بیان کرد: مشکلی از بابت تامین اعتبار وجود ندارد و در صورت پیشنهاد، تعمیر آنها در دستور کار قرار می گیرد.
حسین پور ادامه داد: حفظ سرمایه گذاری انجام شده در بخش آبخیزداری در اولویت است و تدام اثربخشی و کارآیی این پروژه ها از اهداف سازمان جنگل هاست.
