به گزارش ایران اکونومیست؛ اعضای اوپک در نشست ۱۷۱ خود در دسامبر ۲۰۱۶ تصمیم گرفتند برای کمک به ثبات بازار و بهبود قیمت نفت روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه از تولید خود بکاهند و در کنار آنها کشورهای غیرعضو به رهبری روسیه متعهد شدند درمجموع روزانه ۶۰۰ هزار بشکه کاهش تولید دهند. این تصمیم که به تعهد کاهش تولید معروف است، طی سه سال گذشته فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر گذاشته اما در اکثر مواقع اکثر اعضا به آن پایبند بودند. البته میزان پایبندی آنها در ماههای اخیر به ۱۵۰ درصد هم رسید که باعث شد اعضای اوپک و غیراوپک گرد هم جمع شوند و میزان تعهد خود را با افزایش تولید یک میلیون بشکهای از ۱۵۰ درصد به ۱۰۰ درصد برسانند.
در این راستا، کشورهای حاضر در توافق تصمیم گرفتند بهمنظور نظارت بر حسن اجرای مصوبههای نشستهای اوپک و نشستهای مشترک اوپک و غیراوپک و بررسی میزان پایبندی تولیدکنندگان به سهمیهها و تعهدها، کمیتهای متشکل از چند کشور عضو و غیرعضو اوپک تشکیل دهند که هرچند وقت یک بار نشستهای فنی با حضور کارشناسان و نشستهای وزارتی با حضور وزیران کشورهای عضو کمیته برگزار میشود.
یازدهمین نشست کمیته مذکور نیز شب گذشته به پایان رسید و عمده تمرکز آن بررسی چشمانداز عرضه و تقاضا در سال ۲۰۱۹ بود. کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک بر اقدامها و تلاشهای مستمر تولیدکنندگان حاضر در بیانیه همکاری ( Declaration of Cooperation) با هدف ایجاد بازار نفت متوازن و پایدار به نفع هر دو قشر تولیدکننده و مصرفکننده، صنایع و اقتصاد جهان تاکید کرد.
نتیجه بررسی یازدهمین نشست کمیته چه بود؟
بررسی این کمیته حاکی از آن است که اوپکیها و غیراوپکیها در بیانیه همکاری در اکتبر ۲۰۱۸ به توافقنامه کاهش تولید روزانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکهای (مصوبه نشست ۱۷۱ اوپک و نخستین نشست مشترک اوپک و غیراوپک در وین) ۱۰۴ درصد پایبند بودهاند. کمیته همچنین شرایط کنونی عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی نفت خام را بررسی و اشاره کرد که در سال ۲۰۱۹ رشد عرضه بیش از تقاضای جهانی سبب ایجاد تردیدهایی در بازار میشود.
این کمیته تاکید کرد که تعدیل چشمانداز رشد اقتصادی جهان در کنار این تردیدها، میتواند سبب کاهش تقاضا برای نفت خام در سال ۲۰۱۹ میلادی شود و سرانجام به افزایش شکاف بین عرضه و تقاضا بینجامد.
اعضا در حاشیه کمیته چه گفتند؟
در حاشیه یازدهمین نشست مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه اوپک و غیراوپک (JMMC) از سوی اعضا اعلام شد که شرکت دولتی نفت سعودی آرامکو عربستان به دلیل کاهش تقاضای فصلی، در ماه دسامبر روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام کمتر نسبت به ماه نوامبر به مشتریانش عرضه میکند. عربستان امسال در پی فشارهای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روزانه حدود یک میلیون بشکه به تولید خود افزوده است.
همچنین از حمایت کشورهای عضو و غیرعضو اوپک از کاهش عرضه نفت در بازارهای جهانی خبر داده و اعلام شد که بیشتر اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و تولیدکنندگان غیرعضو این سازمان که در بیانیه همکاری مشترک (Declaration of Cooperation) حضور داشتند، از کاهش تولید نفت حمایت میکنند.
از سوی دیگر ونزوئلا امیدوار است که سال آینده تولید نفت خام خود را افزایش دهد، اما اگر اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) درباره توافق کاهش عرضه به اجماع برسند، به آن احترام خواهد گذاشت. ونزوئلا اکنون روزانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام تولید میکند و به دنبال آن است که این رقم را تا یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
چه آیندهای در انتظار اوپک است؟
قرار است صدوهفتاد و پنجمین نشست عادی وزیران نفت و انرژی اوپک ۱۵ آذرماه و پنجمین نشست مشترک وزیران نفت و انرژی اوپک و غیراوپک ۱۶ آذرماه در وین برگزار شود. ریاض و مسکو در حال بررسی گزینه کاهش عرضه نفت در بازارهای جهانی در سال ۲۰۱۹ میلادی هستند. سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و کشورهای غیرعضو این سازمان به رهبری روسیه، در حال بررسی مقدار کاهش تولید نفت خام بهمنظور جلوگیری از کاهش شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی در نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه اوپک و غیراوپک در ابوظبی هستند.
کارشناسان بر این باورند که از آنجا که آمریکا برای جبران خلاء احتمالی نفت ایران از برخی اعضا از جمله عربستان خواست تولید خود را افزایش دهند و این افزایش تولید باعث کاهش ناگهانی قیمتهای جهانی شد، تولیدکنندگان بزرگ با کاهش تولید با هدف افزایش قیمت موافق هستند. از سوی دیگر اخباری مبنی بر خروج عربستان از اوپک مطرح شد که به باور تحلیلگران این موضوع که اوپک به آخر عمر خود رسیده، همواره مطرح بوده است اما هیچگاه در عمل خروج اعضا از اوپک و انحلال این سازمان اتفاق نیوفتاده است. کارشناسان همچنین خروج عربستان از اوپک را بعید دانستند.