۰۲ مهر ۱۳۹۷ - ۱۱:۲۵
بررسی نشست اوپک در الجزایر
شکست آمریکا در بسترسازی حذف نفت ایران از بازار جهانی
تهدیدها و جوسازی های ترامپ در اعمال فشار به اعضای اوپک در نشست الجزایر که با هدف افزایش فوری تولید نفت و بسترسازی برای حذف نفت ایران از بازارهای جهانی انجام می شد به شکست انجامید.
به گزارش ایران اکونومیست؛ دهمین جلسه کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) دیروز (یکشنبه) با حضور نمایندگانی از 24 کشور از جمله ایران در الجزیره پایتخت الجزایر برگزار شد.
برخلاف گمانه زنی هایی که در ابتدا مبنی بر کوتاه آمدن برخی اعضای اوپک در مقابل فشارهای آمریکا و موافقت آنها با افزایش فوری تولید نفت مطرح بود، اما در نهایت با مقاومت کشورهایی مانند ایران، این طرح آمریکا شکست خورد.
الجزایر، کنگو، کویت، ونزوئلا، امارات، قطر،آذربایجان، روسیه و عربستان در سطح وزیر انرژی در این نشست شرکت کردند، سایر کشورها نیز نمایندگان خود را عازم این نشست کرده بودند.
** فشار توئیتری ترامپ پیش از نشست
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پیش از برگزاری این نشست با انتشار توئییتی اقدام به تهدید و انتقاد از برخی کشورهای عرب تولیدکننده نفت کرد: «ما از کشورهای واقع در منطقه خاورمیانه حمایت می کنیم، این کشورها بدون ما امن نخواهند بود، با این حال باعث می شوند قیمت نفت بالاتر برود؟ ما این را به خاطر خواهیم سپرد، اوپک باید اکنون قیمت نفت را کاهش دهد.»
در واکنش به این اظهارات، بیژن زنگنه وزیر نفت، توئیت ترامپ را بزرگ‌ترین توهین به دولت‌ها و ملت‌های دوست آمریکا در منطقه دانست و تاکید کرد، «امیدوارم این تهدیدها، برخی همکاران اوپکی مرا وحشت‌زده و به اجرای دستورهای رئیس جمهوری ترامپ ترغیب نکند.»
وی به نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (JMMC) اشاره و گفته بود: امیدوارم نتایج این نشست تحت تاثیر توییت تهدیدآمیز رئیس جمهوری ترامپ قرار نگیرد؛ اوپک سازمانی مستقل از آمریکاست و امیدوارم همواره مستقل بماند.
** دیپلماسی موفق نفتی ایران در نشست الجزایر
از جمله اهداف آمریکا از فشار به تولیدکنندگان نفت در حاشیه برگزاری این نشست، بالا بردن میزان تولید نفت و آماده کردن بازارها برای تحریم نفتی ایران بود.
همچنین برخی کشورها مانند عربستان و متحدانش در کنار روسیه امید داشتند که بتوانند در صورت کاهش صادرات نفت ایران، آنها سهم ایران در بازارهای صادراتی را به خود اختصاص دهند.
صادرات نفت ایران بیش از 2 میلون بشکه در روز است که حذف آن از بازار به راحتی امکان پذیر نیست، اما ترامپ تلاش دارد با اعمال فشار به عربستان و متحدانش ظرفیت تولید آنها را بالا ببرد تا بتوانند خلاء ناشی از احتمال خروج نفت صادراتی ایران از بازارهای جهانی را پر کنند.
اما ایران بار دیگر با دیپلماسی موفق نفتی تلاش کرد این دسیسه آمریکا و متحدانش را به شکست بکشاند. بر این اساس، زنگنه وزیر نفت ایران پیش از برگزاری این نشست تاکید کرد: هر تصمیمی در اوپک که به زیان منافعش باشد را وتو می کند.
زنگنه وزیر نفت پیشتر نیز گفته بود: برخی کشورهای عضو در اوپک در پی خشنود کردن آمریکا هستند؛ ایران بر این باور است که کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) هیچگونه حق تصمیم‌گیری و اختیار قانونی ندارد و از نظر حقوقی دارای صلاحیت نیست که درباره هیچ مساله‌ای تصمیم گیری کند؛ نظارت آن هم تعیین کننده نیست، این نهاد تنها نظارت و بررسی می‌کند و به نشست وزارتی گزارش ارائه می‌دهد.
** تاکید ایران بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک
موضع ایران در نشست الجزایر، حمایت بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک بود که بارها بر آن تاکید کرد.
بر این اساس، حسین کاظم پور اردبیلی نماینده ایران در هیات عامل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گفت: جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به پایبندی 100 درصدی به توافق اوپک ممانعتی ندارد ولی بیش از آن را نمی پذیرد.
وی افزود: از همکاری همه کشورها استقبال می‌کنیم و حضور ما در این جلسه برای همکاری درباره وضعیت بازار است.
نماینده کشورمان در هیات عامل اوپک در ادامه تاکید کرد که ایران تولید نفت خود را همچنان ادامه می دهد.
وی در مورد موضع گیری های دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در خصوص بازار نفت و اوپک نیز گفت: او با گستاخی در امور اوپک دخالت می کند و قصد باجگیری از برخی اعضا را دارد. ترامپ مدعی است این کشورها مورد تهدید هستند در حالی که کسی در منطقه مورد تهدید نیست.
**عقب نشینی عربستان و روسیه از افزایش فوری تولید
عربستان و روسیه که پیش از برگزاری نشست الجزایر در پی زمینه سازی برای افزایش فوری نفت بودند، در نهایت، پس از مواجه شدن با واقعیت های بازار نفت و مواضع ایران، هرگونه افزایش فوری تولید نفت را منتفی دانستند.
به نوشته خبرگزاری رویترز، «خالد الفالح» وزیر انرژی عربستان پیش از برگزاری نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق جهانی کاهش تولید نفت، گفت: «من بر قیمت‌ها تأثیر نمی‌گذارم؛ عربستان ظرفیت مازاد برای افزایش تولید نفت را دارد اما اکنون این اقدام ضروری نیست.»
وی افزود: اطلاعاتی که دارم نشان می‌دهد شرایط عرضه نفت در بازارها کافی است؛ هیچ پالایشگری را در جهان نمی‌شناسم که دنبال نفت بگردد و نتواند آن را بیابد.
«الکساندر نواک» وزیر انرژی روسیه نیز اعلام کرد: هیچگونه افزایش فوری تولید ضروری نیست؛ با این همه، وی تأکید کرد که جنگ تجاری میان چین و آمریکا و همچنین تحریم‌های آمریکا ضد ایران، چالش‌هایی جدید برای بازار نفت ایجاد می‌کند.
الفالح اعلام کرد، دستیابی به پایبندی 100 درصدی به توافق جهانی کاهش تولید نفت، هدف اصلی است و باید در دو تا سه ماه آینده به آن دست یافت.
وی افزود: اجماع داریم که باید کمبود تولید را جبران کنیم و به پایبندی 100 درصدی دست یابیم؛ این یعنی اینکه در صورت وجود تقاضا، باید سطح تولید کنونی خود را بسیار بیشتر تولید کنیم.
** بیانیه پایانی نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک
در پایان نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) بدون دستیابی به هدف افزایش فوری تولید نفت که آمریکا آن را دنبال می کرد، بیانیه ای صادر شد.
در این بیانیه آمده است: کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک گزارش ماهانه کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JTC) و تحولات کوتاه مدت بازارهای جهانی نفت خام شامل دورنمای سال 2019 را بررسی کردند.
کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که بر خلاف افزایش تردیدها در بنیان‌های بازار نفت شامل اقتصاد، عرضه و تقاضا، کشورهای حاضر در توافق همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به تلاش خود برای بازار متوازن و پایدار نفت به نفع مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان، صنایع و اقتصاد کلان جهان ادامه می‌دهند.
این کمیته همچنین رضایت‌خاطر خود را از چشم‌انداز کنونی بازارهای جهانی نفت خام و وجود تعادل سالم بین عرضه و تقاضا اعلام کرد.
افزون بر این، کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک به سهمیه‌های تولید و سقف تولید در ماه اوت 2018 (مرداد-شهریور) در مجموع 129 درصد و در ماه ژوئیه (تیر-مرداد) 109 درصد بوده است.
این ارقام نشان‌دهنده پیشرفت منطقی به‌سوی اجرای مصوبه نشست 174 وزیران نفت و انرژی اوپک و چهارمین نشست مشترک وزیران نفت و انرژی اوپک و غیر اوپک در ژوئن 2108 (تیر) در وین مبنی بر پایبندی 100 درصدی به سقف تولید بوده است.
کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک همچنین رضایت کلی خود را از عملکرد کشورهای حاضر در توافق از زمان برگزاری نشست این کمیته در وین، اظهار و اشاره کرد که برای پایبندی 100 درصدی به سهمیه‌های تولید تلاش‌ها ادامه داشته و این روند سبب کاهش سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام شده است.
این کمیته اعلام کرد که کشورهای دارای مازاد ظرفیت تولید به منظور پاسخگویی به نیازهای مشتریان در ماه‌های باقیمانده از سال 2018 با آنها همکاری کنند.
کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک، «کمیته فنی نظارت» بر این توافق را مامور رصد و بررسی اوضاع بازارهای جهانی نفت خام و سطح پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک همسو با تلاش‌ها برای رعایت پایبندی 100 درصدی به سقف تولید، کرد.
افزون بر این، کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک مسئول مطالعه چشم انداز 2019 و گزینه‌های کنونی سطح تولید در سال 2019 برای جلوگیری از برهم خوردن توازن در بازارهای جهانی نفت خام شد.
نشست آینده کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک 11 نوامبر 2018 (20 آبان‌ماه 97) در ابوظبی (امارات متحده عربی) برگزار می‌شود.
برخلاف گمانه زنی هایی که در ابتدا مبنی بر کوتاه آمدن برخی اعضای اوپک در مقابل فشارهای آمریکا و موافقت آنها با افزایش فوری تولید نفت مطرح بود، اما در نهایت با مقاومت کشورهایی مانند ایران، این طرح آمریکا شکست خورد.
الجزایر، کنگو، کویت، ونزوئلا، امارات، قطر،آذربایجان، روسیه و عربستان در سطح وزیر انرژی در این نشست شرکت کردند، سایر کشورها نیز نمایندگان خود را عازم این نشست کرده بودند.
** فشار توئیتری ترامپ پیش از نشست
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پیش از برگزاری این نشست با انتشار توئییتی اقدام به تهدید و انتقاد از برخی کشورهای عرب تولیدکننده نفت کرد: «ما از کشورهای واقع در منطقه خاورمیانه حمایت می کنیم، این کشورها بدون ما امن نخواهند بود، با این حال باعث می شوند قیمت نفت بالاتر برود؟ ما این را به خاطر خواهیم سپرد، اوپک باید اکنون قیمت نفت را کاهش دهد.»
در واکنش به این اظهارات، بیژن زنگنه وزیر نفت، توئیت ترامپ را بزرگ‌ترین توهین به دولت‌ها و ملت‌های دوست آمریکا در منطقه دانست و تاکید کرد، «امیدوارم این تهدیدها، برخی همکاران اوپکی مرا وحشت‌زده و به اجرای دستورهای رئیس جمهوری ترامپ ترغیب نکند.»
وی به نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (JMMC) اشاره و گفته بود: امیدوارم نتایج این نشست تحت تاثیر توییت تهدیدآمیز رئیس جمهوری ترامپ قرار نگیرد؛ اوپک سازمانی مستقل از آمریکاست و امیدوارم همواره مستقل بماند.
** دیپلماسی موفق نفتی ایران در نشست الجزایر
از جمله اهداف آمریکا از فشار به تولیدکنندگان نفت در حاشیه برگزاری این نشست، بالا بردن میزان تولید نفت و آماده کردن بازارها برای تحریم نفتی ایران بود.
همچنین برخی کشورها مانند عربستان و متحدانش در کنار روسیه امید داشتند که بتوانند در صورت کاهش صادرات نفت ایران، آنها سهم ایران در بازارهای صادراتی را به خود اختصاص دهند.
صادرات نفت ایران بیش از 2 میلون بشکه در روز است که حذف آن از بازار به راحتی امکان پذیر نیست، اما ترامپ تلاش دارد با اعمال فشار به عربستان و متحدانش ظرفیت تولید آنها را بالا ببرد تا بتوانند خلاء ناشی از احتمال خروج نفت صادراتی ایران از بازارهای جهانی را پر کنند.
اما ایران بار دیگر با دیپلماسی موفق نفتی تلاش کرد این دسیسه آمریکا و متحدانش را به شکست بکشاند. بر این اساس، زنگنه وزیر نفت ایران پیش از برگزاری این نشست تاکید کرد: هر تصمیمی در اوپک که به زیان منافعش باشد را وتو می کند.
زنگنه وزیر نفت پیشتر نیز گفته بود: برخی کشورهای عضو در اوپک در پی خشنود کردن آمریکا هستند؛ ایران بر این باور است که کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) هیچگونه حق تصمیم‌گیری و اختیار قانونی ندارد و از نظر حقوقی دارای صلاحیت نیست که درباره هیچ مساله‌ای تصمیم گیری کند؛ نظارت آن هم تعیین کننده نیست، این نهاد تنها نظارت و بررسی می‌کند و به نشست وزارتی گزارش ارائه می‌دهد.
** تاکید ایران بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک
موضع ایران در نشست الجزایر، حمایت بر پایبندی 100 درصدی اعضای اوپک بود که بارها بر آن تاکید کرد.
بر این اساس، حسین کاظم پور اردبیلی نماینده ایران در هیات عامل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) گفت: جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به پایبندی 100 درصدی به توافق اوپک ممانعتی ندارد ولی بیش از آن را نمی پذیرد.
وی افزود: از همکاری همه کشورها استقبال می‌کنیم و حضور ما در این جلسه برای همکاری درباره وضعیت بازار است.
نماینده کشورمان در هیات عامل اوپک در ادامه تاکید کرد که ایران تولید نفت خود را همچنان ادامه می دهد.
وی در مورد موضع گیری های دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در خصوص بازار نفت و اوپک نیز گفت: او با گستاخی در امور اوپک دخالت می کند و قصد باجگیری از برخی اعضا را دارد. ترامپ مدعی است این کشورها مورد تهدید هستند در حالی که کسی در منطقه مورد تهدید نیست.
**عقب نشینی عربستان و روسیه از افزایش فوری تولید
عربستان و روسیه که پیش از برگزاری نشست الجزایر در پی زمینه سازی برای افزایش فوری نفت بودند، در نهایت، پس از مواجه شدن با واقعیت های بازار نفت و مواضع ایران، هرگونه افزایش فوری تولید نفت را منتفی دانستند.
به نوشته خبرگزاری رویترز، «خالد الفالح» وزیر انرژی عربستان پیش از برگزاری نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق جهانی کاهش تولید نفت، گفت: «من بر قیمت‌ها تأثیر نمی‌گذارم؛ عربستان ظرفیت مازاد برای افزایش تولید نفت را دارد اما اکنون این اقدام ضروری نیست.»
وی افزود: اطلاعاتی که دارم نشان می‌دهد شرایط عرضه نفت در بازارها کافی است؛ هیچ پالایشگری را در جهان نمی‌شناسم که دنبال نفت بگردد و نتواند آن را بیابد.
«الکساندر نواک» وزیر انرژی روسیه نیز اعلام کرد: هیچگونه افزایش فوری تولید ضروری نیست؛ با این همه، وی تأکید کرد که جنگ تجاری میان چین و آمریکا و همچنین تحریم‌های آمریکا ضد ایران، چالش‌هایی جدید برای بازار نفت ایجاد می‌کند.
الفالح اعلام کرد، دستیابی به پایبندی 100 درصدی به توافق جهانی کاهش تولید نفت، هدف اصلی است و باید در دو تا سه ماه آینده به آن دست یافت.
وی افزود: اجماع داریم که باید کمبود تولید را جبران کنیم و به پایبندی 100 درصدی دست یابیم؛ این یعنی اینکه در صورت وجود تقاضا، باید سطح تولید کنونی خود را بسیار بیشتر تولید کنیم.
** بیانیه پایانی نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک
در پایان نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) بدون دستیابی به هدف افزایش فوری تولید نفت که آمریکا آن را دنبال می کرد، بیانیه ای صادر شد.
در این بیانیه آمده است: کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک گزارش ماهانه کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JTC) و تحولات کوتاه مدت بازارهای جهانی نفت خام شامل دورنمای سال 2019 را بررسی کردند.
کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که بر خلاف افزایش تردیدها در بنیان‌های بازار نفت شامل اقتصاد، عرضه و تقاضا، کشورهای حاضر در توافق همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به تلاش خود برای بازار متوازن و پایدار نفت به نفع مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان، صنایع و اقتصاد کلان جهان ادامه می‌دهند.
این کمیته همچنین رضایت‌خاطر خود را از چشم‌انداز کنونی بازارهای جهانی نفت خام و وجود تعادل سالم بین عرضه و تقاضا اعلام کرد.
افزون بر این، کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک اشاره کرد که پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک به سهمیه‌های تولید و سقف تولید در ماه اوت 2018 (مرداد-شهریور) در مجموع 129 درصد و در ماه ژوئیه (تیر-مرداد) 109 درصد بوده است.
این ارقام نشان‌دهنده پیشرفت منطقی به‌سوی اجرای مصوبه نشست 174 وزیران نفت و انرژی اوپک و چهارمین نشست مشترک وزیران نفت و انرژی اوپک و غیر اوپک در ژوئن 2108 (تیر) در وین مبنی بر پایبندی 100 درصدی به سقف تولید بوده است.
کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک همچنین رضایت کلی خود را از عملکرد کشورهای حاضر در توافق از زمان برگزاری نشست این کمیته در وین، اظهار و اشاره کرد که برای پایبندی 100 درصدی به سهمیه‌های تولید تلاش‌ها ادامه داشته و این روند سبب کاهش سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام شده است.
این کمیته اعلام کرد که کشورهای دارای مازاد ظرفیت تولید به منظور پاسخگویی به نیازهای مشتریان در ماه‌های باقیمانده از سال 2018 با آنها همکاری کنند.
کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک، «کمیته فنی نظارت» بر این توافق را مامور رصد و بررسی اوضاع بازارهای جهانی نفت خام و سطح پایبندی کشورهای حاضر در توافق همکاری اوپک و غیراوپک همسو با تلاش‌ها برای رعایت پایبندی 100 درصدی به سقف تولید، کرد.
افزون بر این، کمیته مشترک فنی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک مسئول مطالعه چشم انداز 2019 و گزینه‌های کنونی سطح تولید در سال 2019 برای جلوگیری از برهم خوردن توازن در بازارهای جهانی نفت خام شد.
نشست آینده کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک 11 نوامبر 2018 (20 آبان‌ماه 97) در ابوظبی (امارات متحده عربی) برگزار می‌شود.
گزارش خطا
آخرین اخبار