اگر جای پای نفت ایران در بازار جهانی محکم‌تر بود...

به گزارش ایران اکونومیست؛ اواسط آبان‌ماه سرآغاز تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران است و درحالی که حدود دو ماه تا موعد مقرر باقی است، آمریکا هدف خود را روی حذف نفت ایران از بازار جهانی نفت متمرکز کرده است و برای رسیدن به این هدف از مشتریان نفت ایران خواسته  وارادات نفت از ایران را به صفر برسانند؛ خواسته‌ای که بسیاری از کارشناسان و مسئولان نفتی بر این باورند که شدنی نیست.

در این راستا نماینده ایران در هیات عامل اوپک اعلام کرد که بازار بیش‌ از آن با محدودیت عرضه روبرو است که بتواند هدف آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران را تحمل کند. حسین کاظم‌پور اردبیلی اعلام کرد که قطع کامل صادرات نفت ایران برای آمریکا دشوار خواهد بود، زیرا بازار نفت اکنون با محدودیت عرضه روبرو است و تولیدکنندگان نفت رقیب ایران نمی‌توانند کمبودهای بازار را جبران کنند. ‌

البته آمریکا در اجرای سناریوی حذف نفت ایران تنها نیست و برخی اعضای اوپک هم به کمک آمریکا شتافتند. برای مثال گزارش ماه سپتامبر اوپک بر اساس منابع ثانویه نشان می‌دهد تولید نفت عربستان به ۱۰ میلیون و ۴۰۱ هزار بشکه در روز رسیده که ۳۴۳ هزار بشکه بیشتر از تعهد این کشور بر مبنای تصمیم‌گیری نشست یکصد و هفتاد و یک (نوامبر ۲۰۱۶) این سازمان است. از سوی دیگر عراق هم بدون توجه به میزان تعهد خود، دائم در حال افزایش تولید است. تولید نفت خام عراق در ماه اوت چهار میلیون و ۶۴۹ هزار بشکه در روز بوده که ۸۸ هزار بشکه در روز بیشتر از تولید مرجع ماه اکتبر ۲۰۱۶ است.

در این راستا مرتضی بهروزی‌فر - کارشناس حوزه انرژی -  با اشاره به توافق اعضای اوپک و غیراوپک در سال ۲۰۱۶ مبنی بر کاهش یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه‌ای تولید گفت: اعضای اوپک و غیراوپک تصمیم مذکور را برای به تعادل رساندن بازار را گرفتند و در حال حاضر باید گفت بازار به تعادل رسیده است. در این شرایط که قرار است نفت ایران از بازارهای جهانی خارج شود و تاکنون نیز حدود ۷۰۰ هزار بشکه از آن خارج شده است دیگر اعضا می‌توانند خلأ نفت ایران را جبران کنند.

وی با تاکید بر این‌که اعضای اوپک و غیراوپک به دنبال منافع خود هستند، اظهار کرد: البته همه اعضاء توانایی جبران کاهش تولید نفت ایران را ندارند و احتمالا نفت ایران توسط روسیه، عربستان سعودی و عراق جبران شود. البته عربستان سعودی نخواهد توانست تولید خود را دو میلیون بشکه افزایش دهد و احتمالا توانایی افزایش یک تا ۱.۵ میلیون بشکه‌ای را دارد.

این کارشناس حوزه انرژی با اشاره به افزایش تولید نفت روسیه در ماه‌های اخیر ادامه داد: روسیه برای بازار ایران در اروپا دندان تیز کرده است.

وی با اشاره به جایگاه انرژی ایران در بازارهای جهانی، اظهار کرد: اگر حجم صادرات ایران بیشتر بود و ایران نقطه ثقل بزرگترین از نظر انرژی در جهان داشت تلاش برای حذف آن آسان نبود.

بر اساس این گزارش کارشناسان، بر این باورند که پرهیز از خود تحریم بهترین کاری بود که می‌توانستیم در زمینه نفت انجام دهیم. رساندن ظرفیت تولید نفت ایران به شش میلیون بشکه در روز می‌توانست یک اقدام مفید دیگر باشد که دستیابی به این رقم بدون همراهی مسئولان ارشد کشور، امکان‌پذیر نبود و نیست. افزایش متناسب با ذخایر نفت ایران نیاز به سرمایه، فناوری و بازار دارد که نزد مصرف‌کنندگان بزرگ است.