به گزارش ایران اکونومیست؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران گام‌های هرچند نامطمئن و لرزان برای بین‌المللی شدن دانشگاه‌های کشور و جذب دانشجویان خارجی برداشته است.
به عقیده برخی صاحب‌نظران ، دانشگاه‌های ایران می‌تواند برای دانشجویان کشورهای همسایه جذاب باشد و آنها دانشگاه‌های ایران را برای ادامه تحصیلات خود انتخاب کنند.
از همین رو به نظر می‌رسد کشورهای همسایه ایران نیز به دنبال جذب گروهی از دانشجویان منطقه هستند. آنطور که عبدالحمید علیزاده، مدیر کل دفتر دانشجویان غیرایرانی وزارت علوم می‌گوید: «عمده دانشجویان خارجی از کشورهای همسایه ایران هستند، قرابت فرهنگی مردم ایران با کشورهای همسایه را به عنوان مزیتی نسبی دانست.»
آنطور که داده‌های «سازمان همکاری اقتصادی و توسعه» OECD نشان میدهند در میان کشورهای در همسایگی ایران، عربستان سعودی در پذیرش دانشجوی خارجی میان کشورهای (پاکستان، عربستان، ترکیه، عراق، امارات و افغانستان و ایران) پیشتاز است. این کشور در سال 2016 حدود 79 هزار 800 نفر جذب دانشجو داشته است. در رتبه بعد امارات با حدود 77 هزار دانشجو و با فاصله زیادی در مرتبه بعد کشور ایران قرار دارد که حدود 18 هزار 700 نفر دانشجو را جذب کرده است.
چندی پیش نیز علیزاده، در خصوص تعداد دانشجویان خارجی به خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا از حضور حدود 27 هزار دانشجوی خارجی در سال 1397 در دانشگاه‌های زیر مجموعه وزارت علوم خبر داده بود.
وی در همین توضیح داد که از این تعداد 4 هزار نفر بورسیه و مابقی جزو دانشجویان خارجی شهریه‌پرداز هستند.
رییس دانشگاه تهران، محمود نیلی احمد آبادی نیز، بر مزایای ارزآوری ورود دانشجوی خارجی تاکید کرد و گفت: جذب تعداد زیاد دانشجویان خارجی، راهکار مناسبی برای بهبود وضعیت ارز در دانشگاه‌ها است.
رئیس دانشگاه تهران اما در ادامه از تلاش‌های این دانشگاه برای گام برداشتن در مسیر بین‌المللی شدن خبر داده است.
با این حال مسیر دانشگاه‌های ایران برای بین‌المللی شدن و جذب دانشجوی خارجی چندان هموار نیست و نیازمند یک همکاری بین وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف در سطح ملی است. در همین رابطه می‌توان یادآور شد که اوایل شهریور ماه سال جاری بود که معاون فرهنگی دانشگاه تهران در گفت وگو با گروه دانشگاه ایرنا خبر داد مشکلاتی برای دانشجویان خارجی دعوت شده به مدرسه تابستانی دانشگاه تهران ایجاد شده است.
مجید سرسنگی گفت: حدود 30 نفر از دانشجویانی که متقاضی حضور در مدرسه تابستانی بودند نتوانستند به ایران بیایند و از این تعداد حدود 10 الی 15 نفر به دلیل لغو پرواز توسط برخی شرکت‌های هواپیمایی نتوانستند به ایران یبایند و 15 نفر باقی مانده نیز با مشکل صدور ویزا از جانب وزارت خارجه روبرو شدند.
مشکلاتی که بیرون از دامنه اختیارات دانشگاه است و برای رفع آن و بهره‌مندی کشور از مزایای دانشجوی خارجی نیازمند همکاری بین‌سازمانی و وزارتخانه‌های کشور است.
در خصوص تحصیل دانشجو در خارج از کشور خودش، آنطور که داده‌های «سازمان همکاری اقتصادی و توسعه» OECD نشان میدهند در سال 2016 حدود 19 هزار دانشجوی غیرایرانی در دانشگاه‌های ایرانی ثبت‌نام کرد‌ه‌اند بنابر اطلاعات همین گزارش ورود دانشجویان غیرایرانی به ایران روندی رو به رشد قرار به خود گرفته است؛ به نحوی که در سال 2015 تعدادی حدود 13 هزار 700 دانشجوی خارجی بوده است.
در سال 2017 در میان کشورهای منطقه (پاکستان، عربستان، ترکیه، عراق، امارات و افغانستان و ایران) عربستان بیشترین دانشجو را که حدود 85 هزار 200 نفر بوده را در دانشگاه‌های غیر از کشور خود داشته است؛ بعد از عربستان، کشور پاکستان با حدود 51 هزار 900 و در مرتبه بعد ایران با 51 هزار دانشجو در خارج از کشور به ترتیب بیشترین دانشجو را در خارج از کشور داشته‌اند. جالب آنکه بعد از ایران ترکیه، عراق و افغانستان بیشترین دانشجو را در خارج از مرزهای خود داشته‌اند.
