به گزارش ایران اکونومیست، همزمان با فرا رسیدن ماه محرم یکی از مسایلی که در چند سال اخیر مطرح و مورد توجه بوده تامین ارز زائرانی است که در ایام اربعین به کشور عراق سفر می‌کنند. در همین جریان اخیرا برخی خبرها به نقل از مسئولان در مورد تامین ارز اربعین با دلار حدود ۷۰۰۰ تومانی منتشر شد و این‌گونه از آن برداشت می‌شد که قرار است به این گروه از متقاضیان، ارز ارزان قیمت برای سفر داده شود. در حالی این موضوع در شرایط فعلی ارزی و تقاضای بالای ارز اربعین، چندان طبیعی نیست و هزینه بالایی را با توجه به اختلاف قیمت بازار ایجاد می‌کند که پیگیری جریان از منابع مطلع حوزه ارزی با توضیحاتی همراه بود؛ به‌طوری که قرار نیست به هیچ عنوان ارزی با نرخ نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) در قالب ارز مسافرتی به زائران پرداخت شود و باید از بازار نیاز خود را تامین کنند، اما هزینه ویزای این مسافران با توجه به نرخ نیما که هر روز نرخ متفاوتی هم دارد به حساب سفارت عراق در ایران از سوی بانک مرکزی حواله خواهد شد، در این حالت هیچ اسکناسی قرار نیست مستقیم به زائران اربعین داده شود.
اما تا قبل از شهریورماه سال قبل یعنی پیش از حذف ارز مسافرتی که با نرخ مبادله‌ای(کمتر از ۳۵۰۰ تومان در آن زمان) به متقاضیان پرداخت می‌شد، مسافران عتبات عالیات می‌توانستند تا ۲۰۰ دلار و سایر مسافران تا ۳۰۰ دلار از بانک مرکزی دریافت کنند، اما بعد از حذف ارز مسافرتی از نرخ مبادله‌ای بود که جریان تامین ارز سفر به بازار آزاد روانه شد و البته با توجه به اختلاف پایین نرخ در دو حوزه آزاد و مبادله‌ای، تفاوت چندانی هم برای مسافران نداشت و ارز خود را را با ارائه مدرک به صرافی بانک‌ها با کمی اختلاف از نرخ بازار تامین می‌کردند.
در سال گذشته هم که ارز مبادله‌ای برای زائران حذف شد، بانک مرکزی اعلام کرد که به آنها دلار نه، اما دینار (واحد پول عراق) پرداخت خواهد کرد که البته خود با حواشی همراه بود، ولی در هر صورت متقاضیان می‌توانستند نیاز خود را از بازار با دلار حدود ۳۸۰۰ تومانی که نرخ آن زمان بازار بود، تهیه کنند. اما جریان برای سال جاری با توجه به تغییراتی که در سیاست‌های ارزی دولت ایجاد شد کمی متفاوت است، چرا که دیگر خبری از ارز مسافرتی ارزان قیمت نیست و اکنون با توجه به انتقاداتی که به ارائه ارز یارانه‌ای به سفر به دلیل خروج ارز از کشور وجود داشت، مسافران باید نیاز ارزی خود را از محل صرافی‌ها و بانک‌ها با نرخی نزدیک به بازار آزاد که حدود ۱۳ هزار تومان برای دلار و تا ۱۵ هزار تومان برای یورو است، تامین کنند و طبیعی آن است که زائران اربعین هم مانند سایر مسافران، ارز خود را از بازار خریداری کنند.
اما در شرایطی برخی توقعات برای پرداخت ارز اربعین با دلار ارزان ۷۰۰۰ تومانی و یا کمتر وجود دارد که اگر قرار باشد این اتفاق رخ دهد آنگاه با توجه به نرخ موجود در بازار اختلاف بالایی ایجاد شده و باید یارانه ارزی سنگینی پرداخت شود. این در حالی است که زائران اربعین حدود یک میلیون نفر تخمین زده می‌شوند، که اگر برای هرکدام فقط ۲۰۰ دلار هم پرداخت شود، حدود ۲۰۰ میلیون دلار لازم است که با دلار ۷۰۰۰ تومانی حدود ۱۴۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد که با دلار حدود ۱۴ هزار تومانی بازار آزاد باید دولت تا ۱۴۰۰ میلیارد تومان دیگر یارانه ارزی پرداخت کند آنهم در شرایطی که در حال حاضر تمامی مسافران باید ارز مورد نیاز خود را با نرخی همسطح بازار آزاد و از کانال صرافی یا بانک تامین کنند.
باید یادآور شد که سامانه نیما محلی برای تبادل ارزی بین صادرکنندگان و واردکنندگان است که در بسته جدید ارزی با تعمیق بازار ثانویه، به طور گسترده‌تری این معاملات انجام شده و طبق آخرین آمارها در حدود یک‌ماهه گذشته حدود دو میلیارد یورو تامین ارز در این سامانه انجام شده است. در حالی هزینه ویزای زائران اربعین در قالب حواله نیمایی پرداخت خواهد شد که عمده واردات کالا و خدمات از این طریق در نیما انجام می‌شود.
