به گزارش ایران اکونومیست، روغن زیتون،یکى از پرطرفدارترین روغنهاى گیاهى استکه حاوی مقادیر زیادی اسید چرب امگا 9 است که نه تنها طعم خوبى دارد، برای سلامت بسیار مفید هستند.
به گفته سمیه علیپور - کارشناس واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایران روغن زیتون حاصل از میوه درخت زیتون است که منحصرا توسط روشهای مکانیکی به دست آمده و هیچ گونه عمل آوری شیمیایی مثل استخراج با حلال یا استریفیکاسیون مجدد یا اختلاط با سایر روغنها بر روی آن انجام نشده باشد.
این روغن به چند گروه تقسیم می‌شوند:
روغن زیتون بکر
روغن زیتون تصفیه شد ( Refined olive oil)
روغن زیتون
روغن تفاله زیتون (olive pomace oil)
علیپور پیرامون روغن زیتون بکر گفت: روغن زیتون بکر روغنی است که از میوه درخت زیتون و توسط روشهای مکانیکی یا سایر روشهای فیزیکی در شرایط معین به ویژه از نظر دمایی که سبب تغییر در ماهیت آن نشود استخراج شده و هیچ گونه فراوری به جز شستشو، صاف کردن و جداسازی بر روی آن انجام نشده باشد. روغن زیتون بکر خود به چند گروه تقسیم می‌شود:
1- روغن زیتون فرابکر : بهترین نوع روغن زیتون فرابکر است. فرابکر روغن دست اولی است که معمولا از بهترین و باکیفیت‌ترین نوع میوه زیتون و بدون استفاده از حلالهای شیمیایی به دست می‌آید و عطر و طعم بسیار دلپذیری دارد و به اکسیر سلامت معروف شده است (روش تشخیص روغن زیتون فرابکر از انواع تقلبی آن این است که انتهای گلو احساس تلخی، تندی و تیزی شدید ایجاد می‌کند و سپس طعم آن ملایم و مطبوع می‌شود)
حداکثر اسیدیته آزاد این روغن بر حسب اولئیک اسید نباید بیشتر از 8 / 0 گرم در هر 100 گرم روغن باشد.
2- روغن زیتون بکر درجه یک
حداکثر اسیدیته آزاد این روغن بر حسب اولئیک اسید نباید بیشتر از 2 گرم در هر 100 گرم باشد.
3- روغن زیتون بکر معمولی (ordinary virgin olive oil)
روغن زیتون معمولی در ایران به روغن بودار معروف است و از نظر خواص هرگز به پای روغنهای قبلی نمی‌رسد، حداکثر اسیدیته آزاد این روغن بر حسب اولئیک اسید نباید بیشتر از 3 / 3 گرم در هر 100 گرم باشد.
4- روغن زیتون بکر لامپانت (Lampante virgin olive oil)
اسیدیته آزاد این روغن بر حسب اولئیک اسید بیشتر از 3 / 3 گرم در هر 100 گرم است.
این روغن از میوه های ناسالم به دست آمده یا حاصل شرایط نگهداری و حمل و نقل نامناسب است و
باید قبل از مصرف تصفیه شود.
وی در خصوص روغن زیتون تصفیه شده افزود: روغن زیتون تصفیه شده، روغن زیتون به دست آمده از عملیات تصفیه روغن زیتون بکر است به گونه ای که سبب تغییر درساختار اولیه گلیسریدی آن نشده باشد، در کشورمان معروف به روغن بی‌بوست. این نوع روغن در حین بی‌بو شدن بیشتر ترکیبات مفید زیتون را از دست داده و کیفیت آن به مراتب پایین‌تر از دیگر روغنهای زیتون بودار است.
اسیدیته آزاد آن نباید بیشتر از 3 گرم در هر 100 گرم باشد.
علیپور عنوان کرد: روغن زیتون خالص، مخلوطی از روغن زیتون تصفیه شده با انواع روغنهای زیتون بکر به طوریکه اسیدیته آزاد آن بیشتر از 1 گرم در 100 گرم نباشد.
روغن تفاله زیتون ( (olive pomace oil روغن زیتون حاصل از استخراج روغن توسط حلالها (طی مراحل مختلف شیمیایی، حلالهای هگزان فراوانی به آن افزوده شده و سپس تحت حرارت بالا، روغن آن را استخراج می کنند) یا سایر روشهای فیزیکی از تفاله زیتون است.
بدترین نوع روغن زیتون پومیس (pomace) است، این روغن از نظر متخصصین روغن زیتون از ارزش پایینتری برخوردار است. روغن های پومیس، روغن خوراکی محسوب نمی‌شود و در تمامی کشورها به مصرف صنعتی می رسد و معمولا برای برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال ترکیب اسیدهای چرب این روغن کاملا مشابه با روغن زیتون بوده و با توجه به بالا بودن نقطه دود آن، متاسفانه برخی سودجویان آن را به اسم روغن زیتون خوراکی به فروش می‌رسانند و در برخی از کشورها از آن جهت روغن پخت و پز در رستورانها و منازل استفاده می‌شود، درحالی‌که همان حلالهای هگزان موجود در روغن، ممکن است موجب بروز سرطان شود و سلامتی مصرف کنندگان را تهدید می‌کند.
در کشور ما بر اساس قوانین وضع شده، مجوز تولید و فروش روغن پومیس وجود ندارد و هر روغنی که با نام پومیس زیتون در کشور مشاهده شود غیر مجاز و قاچاق است.
غالبا نوع روغن زیتون روی بطری آن قید شده است و مصرف‌کنندگان باید به آن توجه کنند تا بتوانند به درجه کیفیت روغن پی ببرند. پومیس به معنای تفاله است و روی شیشه‌های وارداتی روغن زیتون این کلمه قید شده است و به زبان ایتالیایی و اسپانیایی سانسا و اروخ نام دارد. در این مورد مصرف کنندگان باید دقت کافی داشته باشند تا محصولی که خریداری می کنند «در محصولات تولید داخلی، داشتن مجوز بهداشتی از سازمان غذا و دارو» و « در صورت وارداتی بودن نیز دارای برچسب اصالت و سلامت معتبر از سازمان غذا و دارو» باشد.
آگاهی و اطمینان از سلامت اقلام خریداری شده ، علاوه بر حفظ سلامت خانواده و جامعه باعث می‌شود که افراد سود جو نتوانند اقلام قاچاق و واراداتی بی کیفیت و سرطانزا را به خاطر عدم آگاهی مردم به خورد آنها داده و جیب خود را پر کنند. توصیه ما به مردم این است که از خرید کالاهای قاچاق خودداری کنند، چرا که ممکن است جان خود و خانوادشان را به خطر بیاندازند.
