به گزارش ایران اکونومیست؛ « خیرالله خادمی » به حجم پروژه های ریلی و آزادراهی در کشور اشاره کرد و افزود: تکمیل یک هزار کیلومتر خط آهن برای اتصال پنج مرکز استان به شبکه ریلی و 1360 کیلومتر آزادراه از مهمترین پروژه های عمرانی بزرگ کشور در چند سال اخیر بوده است.
معاون وزیر راه وشهرسازی اتصال خطوط ریلی ایران از خواف در خراسان رضوی به هرات در افغانستان را یکی دیگر از مهمترین پروژه های ملی برشمرد و گفت: این مسیر از خواف تا نقطه مرزی به پایان رسیده و تکمیل 62 کیلومتر از این خط آهن در داخل خاک افغانستان برعهده ماست.
** آبان ماه، زمان احتمالی تردد ریلی با هرات افغانستان
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور اظهارداشت: انتظار داریم با ساخت 50 کیلومتر دیگر از این مسیر در داخل خاک افغانستان توسط آنها، تا پایان آبان ماه امسال شاهد تردد قطار بین دوکشور در این مسیر باشیم.
خادمی به اهمیت فعال شدن بندر چابهار در محور شرق کشور برای حمل کالاهای افغانستان اشاره کرد و گفت: با توجه به موقعیت این مسیر، این خط ریلی می تواند درآمدهای ارزی مناسبی را از محل ترانزیت کالا از بندرچابهار به داخل خاک افغانستان برای ایران داشته باشد.
معاون وزیر راه وشهرسازی در ادامه به پروژه های نیمه تمام حوزه راه و شهرسازی در 10 سال گذشته اشاره کرد و گفت: در دولت یازدهم 140 هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام داشتیم که برای تکمیل آنها به منابع مالی بسیاری زیادی نیاز بود.
خادمی یادآورشد: از آنجا که تامین این منابع مالی و اعتباری برای تکمیل این پروژه ها برای دولت عملی نبود، لذا با اولویت بندی پروژه ها توسط وزارت راه وشهرسازی قرار شد که سالیانه بین پنج تا هفت هزار میلیارد تومان به این پروژه ها تزریق تا به تدریج همه پروژها تکمیل شود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور ادامه داد: براین اساس از سه هزار و 410 کیلومتر خط آهن، تکمیل یک هزار کیلومتر آن در دست اقدام قرار گرفت تا پنج مرکز استان «رشت، ارومیه، همدان، تبریز و کرمانشاه» به شبکه ریلی کشور متصل شود.
وی گفت: هدف دولت از اتصال این مراکز استانی، توسعه شبکه حمل و نقل ریلی از داخل کشور به سمت مرزها و افزایش سهم قطار در جابجایی مسافر و ترانزیت بود تا مردم بتوانند از حمل ونقل ریلی برای جابجایی در مسیرهای مختلف از شبکه ریلی استفاده کنند.
** رکورد زنی با ساخت حدود 530 کیلومتر شبکه ریلی
خادمی بر ضرورت شتاب در توسعه شبکه ریلی کشور تاکید کرد و افزود: در 15 سال گذشته متوسط ساخت خط آهن در کشور سالیانه 160 کیلومتر بوده اما پارسال با افتتاح خط آهن همدان و کرمانشاه 440 کیلومتر و امسال 530 کیلومتر خط آهن را آماده افتتاح خواهیم کرد که این یک رکورد بزرگی با وجود کمبود منابع مالی برای ماست.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور خاطرنشان ساخت: اکنون 7800 کیلومتر بزرگراه و راه اصلی در کشور در دست ساخت است که با اولویت بندی تلاش خواهیم کرد بین یک هزار تا 1200 کیلومتر آن را تحویل دهیم؛ هرچند با توجه به افزایش قیمت ها و ثابت ماندن اعتبارات، مشکلات ما بیشتر می شود.
معاون وزیر راه وشهرسازی در ادامه به کمبود اعتبارات مالی در بودجه امسال برای توسعه راه های کشور اشاره کرد و گفت: در بودجه امسال 126 میلیارد تومان برای راه روستایی و همچنین برای توسعه راه اصلی و ریلی در مجموع 2500 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده؛ با این حال نسبت به سال گذشته اعتبارات ما 49 درصد کاهش یافته است.
** هزینه، دلیل انتخاب مسیر زمینی به جای ریلی در حمل و نقل
این مقام مسئول در وزارت راه وشهرسازی ادامه داد: 70 درصد بار در کشور از طریق بندرعباس - تهران و یا بندر امام(ره) - تهران جابجا می شود؛ به طور معمول صاحبان بار به علت سرعت عمل بیشتر جاده را برای حمل کالای خود انتخاب می کنند، زیرا جاده انعطاف بیشتری دارد و صاحبان کالا می توانند کالای خود را در درب کارخانه و یا انبار به سهولت تخلیه کنند، در حالی که حمل کالا با قطار فقط تا ایستگاه راه آهن عملی است و پس از آن نیز حمل آن به انبار هزینه های دیگری دارد.
خادمی اظهار داشت: ارزان بودن قیمت سوخت در کشور سبب شده بیشتر کالاها با جاده جابجا شود؛ به نظر می رسد با واقعی شدن قیمت سوخت در کشور، حمل و نقل بیشتر کالاها با شبکه ریلی انجام شود.
** اهمیت افتتاح خط آهن قزوین به آستارا
وی یادآورشد: افتتاح خط آهن قزوین - رشت - آستارا در مسیر کریدور شمال - جنوب برای ما اهمیت زیادی دارد و می توانیم از این مسیر برای حمل کالا از بندرعباس و یا بندرامام به طرف جمهوری آذربایجان استفاده کنیم.
«شبکه ریلی جمهوری آذربایجان تا هشت کیلومتری داخل کشورمان در بارانداز آستارا آماده اتصال خط آهن رشت -آستاراست.»
خادمی به سختی های تکمیل خط آهن قزوین - رشت اشاره کرد و گفت: این مسیر 164 کیلومتری بسیار صعب العبور و کار مهندسی و فنی در این مسیر بسیار سخت است زیرا ساخت 28 کیلومتر تونل و 9 کیلومتر پل بالای 10 متر مشکلات زیادی دارد.
«متخصصان ایرانی در حال آماده سازی این مسیر ریلی هستند و قطارهای باری تا 120 کیلومتر و مسافری تا 160 کیلومتر در ساعت می توانند به راحتی عبور کنند؛ امیدواریم با تامین منابع مالی مورد نیاز تا آخر آبان ماه امسال شاهد افتتاح رسمی خط آهن قزوین - رشت باشیم.»
** تکمیل مسیرهای ریلی در شمال غرب کشور تا پایان امسال
وی به مزیت های اتصال تبریز به شبکه ریلی از طریق بستان آباد نیز اشاره کرد و افزود: مسیر کنونی تبریز تا تهران باید از مراغه دور بزند و این سبب شده که قطارها زمان زیادی در مسیر باشند؛ لذا برای کوتاه 200 کیلومتری مسیر ریلی تهران - تبریز، ساخت خط آهن بستان آباد - تبریز در دست اقدام قرار گرفت؛ این خط می تواند اتصال خط ریلی ایران به ترکیه نیز تسهیل کند؛ امیدواریم تا پایان امسال این خط به بهره برداری برسد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه گفت: اتصال ارومیه به شبکه ریلی کشور یکی دیگر از اولویت های ماست؛ دراین زمینه با اتصال ارومیه به خطوط ریلی خط آهن ایران تا 50 کیلومتری مرز کردستان عراق و ترکیه می رسد.
«در این صورت ترانزیت کالا در این مسیر نیز بیش از پیش تسهیل خواهد شد؛ انتظارداریم این خط نیز تا پایان امسال به بهره برداری برسد؛ ضمن اینکه اکنون هموطنان ما از شبکه ریلی همدان و کرمانشاه به سهولت استفاده می کنند.»
** اوراق مشارکت، محل تامین اعتبارات پروژه های ریلی و آزادراهی
خادمی ادامه داد: برای تامین مالی این پروژه ها در سال 95حدود 2250 میلیارد تومان، سال گذشته 1500 ملیارد تومان اوراق مشارکت تخصیص یافت و قرار است امسال نیز 1200 میلیارد تومان اوراق به بخش ریلی و آزادراهی کشور اختصاص یابد؛ هرچند امسال تاکنون هیچ اوراقی به ما داده نشده است.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور درعین حال تاکید کرد: با توجه به ظرفیت های داخلی به غیر از ریل، همه تجهیزات مورد نیاز توسعه شبکه ریلی کشور از داخل تامین می شود.
«خوشبختانه نیاز به واردات نداریم و اگر ریل ملی نیز در کشور به تولید انبوه برسد آن را نیز از داخل تامین خواهیم کرد، زیرا به این نفع اقتصاد ملی است و وابستگی ما نیز در این بخش به خارج کمتر می شود.»
معاون وزیر راه وشهرسازی افزود: البته ذوب آهن اصفهان از سه سال پیش مقدمات تولید ریل «تیپ یو 33» آغاز کرد اما تاکنون تولید آن با تاخیر بوده است؛ هرچند این نوع ریل معمولا در خطوط قدیمی و فرعی خط آهن استفاده می شود و اکنون در توسعه شبکه ریلی کشور ما از ریل مدل «یو آی سی60» استفاده می کنیم.
ریل «تیپ یو 33» از نوع قدیمی بوده که با توجه به افزایش سرعت قطارها، اکنون از نوع جدید «یو آی سی60» (UIC60) استفاده می شود. به علت بزرگتر بودن پروفیل ریل های جدید، پایداری آنها در شبکه بیشتر از نوع قدیمی است و سبب شده این ریل ها بار سنگین و سرعت بالای حرکت قطار را بهتر تحمل کنند.
** تشکیل کمیته برای تولید و تامین
وی ادامه داد: نخستین محموله ریل یو33 توسط ذوب آهن اصفهان در خردادماه امسال به راه آهن کشور تحویل شده اما نیاز ما به ریل یو.ای.سی60 است؛ در جلسه چند هفته پیش با مدیرعامل ذوب آهن، مسایل مورد نیاز خود را در این بخش مورد بحث و بررسی قرار دادیم تا با تشکیل کمیته ای از دو طرف در زمینه تولید و تامین ریل ملی، مطابق با استانداردهای بین المللی اقدامات لازم به عمل آید.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: حمایت از کالای ایرانی وظیفه همه ماست تا تولید داخلی را تقویت کنیم؛ هر کمکی که در این بخش نیاز باشد شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور انجام خواهد داد.
** استفاده از منابع مالی خارجی برای خرید ریل
خادمی درباره تامین منابع مالی برای توسعه شبکه ریلی و خرید ریل مورد نیاز در کشور نیز گفت: «در این زمینه از منابع مالی خارجی(فاینانس) استفاده می کنیم؛ اکنون یک مناقصه بزرگ برای تامین ریل مورد نیاز آگهی کرده ایم و ذوب آهن نیز می تواند در آن شرکت کند، زیرا علاقمندی ما این است که در توسعه خطوط ریلی کشور از ریل ملی استفاده کنیم.»
** وضعیت خط آهن چابهار - زاهدان
وی درباره وضعیت ساخت خط آهن چابهار- زاهدان نیز گفت: این مسیر ریلی به طول 610 کیلومتر برای توسعه ترانزیت کالا در محور شرق کشور اهمیت زیادی دارد و پیشرفت فیزیکی زیرسازی این مسیر به 45 درصد رسیده است.
خادمی یادآور شد: این مسیر ریلی 2 قطعه اصلی دارد که 310 کیلومتر آن بین چابهار تا ایرانشهر و 300 کیلومتر دیگر بین ایرانشهر تا زاهدان ساخته می شود؛ اکنون زیرسازی قطعه چابهار به ایرانشهر بیش از 65 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
معاون وزریر راه و شهرسازی گفت: بودجه مورد نیاز برای تکمیل این خط ریلی بیش از 45 هزار میلیارد ریال برآورد شده و تاکنون 10 هزار میلیارد ریال به صورت نقدی یا اوراق مشارکتی و اسنادی برای آن هزینه شده است.
وی ادامه داد: این پروژه ریلی در تکمیل مسیر چابهار به سرخس است که در آینده بتواند به عنوان یکی از مهمترین راهگذرهای ترانزیتی ایران، کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه و افغانستان را به آب های آزاد متصل کند.
به گفته خادمی، تاکنون در این پروژه 25 میلیون مترمکعب عملیات خاکبرداری و 12 میلیون مترمکعب خاکریزی شده و برای آماده سازی آن 720 هزار مترمکعب بتن ریزی صورت گرفته و اکنون پیشرفت فیزیکی آن در زیرسازی 63 درصد است.
اکنون طول شبکه ریلی کشور به بیش از 13 هزار کیلومتر رسیده و دولت درصدد است تا پایان برنامه ششم توسعه، طول خطوط ریلی کشور به بیش از 25 هزار کیلومتر افزایش یابد.
