به گزارش ایران اکونومیست، فوتبال در همه جای دنیا پدیدهای پیچیده است که نمیشود آن را تنها در یک بعد ساده و شون بررسی و تحلیل کرد، بهخصوص در کشورهایی که فوتبال را بهعنوان یک امر واقع و بهمثابه یک محک اجتماعی پذیرفته و قبول دارند. از این دست میشود به کشورهایی چون اسپانیا، انگلیس، آلبانی، شاید آلمان و البته ایران اشاره کرد.
فوتبال گاهی در سطح اجتماعی، حیاتبخش است و چنان به یک ملت، شادی و نشاط و غرور ملی هدیه میدهد که شاید اگر قرار بود با سلاح دیگری این هدیه را به یک ملت عطا کنیم، باید صدها برابر آن هزینه مادی و معنوی متقبل میشدیم.
فوتبال گاهی برعکس عمل میکند و چنان آبروی ملی را خدشهدار میکند که صدها دشمن بیرون از مرز نیز نمیتوانند به این راحتی به آن کشور صدمه وارد کنند. این شمشیر دو لبه باید مدیریت شود، باید اداره شود و کسانی که مسئول مدیریت در فوتبال یک کشور هستند بهعنوان بدیهیترین و مشخصترین ویژگی باید مجهز به علم مدیریت باشند، نه اینکه با یک نگاه سنتی و قدیمی خود را تنها دلسوز فوتبال معرفی کنند و گاهی در زمین چمن عکس یادگاری بگیرند.
سوال بسیار مهمی که پی بینظمیهای پیش آمده در استادیوم آزادی به ذهن اصحاب رسانه و مردم خطور کرد این بود که این همه سنگ و میله و گاه نارنجک دستی، چگونه وارد استادیوم شده است؟ مگر حفاظت فیزیکی استادیوم بر این موضوع نظارت و کنترل ندارد؟
مشخص است که کنترل یک جمعیت بیش از 30 هزار نفری، ساده نیست و همیشه احتمال وقوع خطای انسانی وجود دارد، مشخص است که کنترل نظم در یک سالن کنسرت با یک استادیوم فوتبال بهشدت فرق دارد و صدالبته مشخص است که جامعه هدف در دنیای فوتبال و دنیای هنر اگر صددرصد نه، دستکم بیش از 80 درصد متفاوت است و هر یک ویژگیهای خاص خودش را دارد. اما هیچ یک از این موارد بدیهی و قابل قبول، دلیل توجیهکننده و خوبی برای پوشش گذاشتن روی بینظمیهای پیش آمده نیست.
در دنیای فوتبال، پلیس کشورهای مختلف جهت کنترل نظم استادیوم چه میکنند؟
به استناد وبسایت رسمی فیفا در بخش امنیت استادیومها، تذکری جدی در ماده 13 رویت میشود که طی آن به نیروهای انتظامی و مسئولان امنیتی و اطلاعاتی آن منطقه هشدار داده میشود، از انجام هرگونه عملیات تحریکآمیز که خشم هواداران را در پی داشته باشد، تا حد امکان جلوگیری کنند و با رفتار نظامی خود به سکوها، اضطراب و نگرانی از شلوغی را منتقل نکنند.
این امر بسیار حیاتی است، مردمی که روی سکوها تماشاگر فوتبال هستند، به حوادث اطراف استادیوم حساس هستند، دویدن جمعی از نیروهای ارتشی یا انتظامی به یک سمت خاص باعث نگرانی بخشی از هواداران شده و این اضطراب به سرعت میان مردم پخش میشود، حال آنکه شاید در مواقعی، لزومی به اجرای برخی مانورهای بیهدف نباشد و گاهی بهتر است نیروهای امنیتی با آرامشی خاص و با متانتی در شأن یک نیروی مقتدر نظامی در فضای یک استادیوم آرایش بگیرند و چیدمان امنیتی داشته باشند.
موضوع مهم دیگر، سیستم دوربینهای مداربسته و کنترل استادیوم از اتاق فرماندهی است، تا حد زیادی نیاز به حضور فیزیکی و رسمی نیروهای امنیتی نیست و در بسیاری از استادیومهای بزرگ جهان، درهای ورودی و خروجی به صورت کنترل از راهدور، باز و بسته میشوند، سیستم هدایت هوادار وجود دوربینهای فوق پیشرفته در استادیومها به نیروهای امنیتی کمک بسیار زیادی میکند تا همه چیز را تحتکنترل خود داشته باشند.
دروازههای ورودی استادیوم نیز بسیار اهمیت دارند، سیستم تشخیص قطعه آهن، فلزات مختلف و گشت فیزیکی هواداران نیز در تمام دنیا به مرحلهای فوقپیشرفته رسیده و هواداران نیز از این وسواس پلیس راضی هستند چراکه میدانند همه این تلاشها به خاطر خود هواداران و برقراری امنیت است.
نکته مهم دیگر همکاری نیروهای مسئول در سازمانهای مختلف است. بهعنوان مثال قبل، حین و بعد از هر بازی در استادیوم سانتیاگوبرنابئو شهر مادرید، مثلث پلیس ملی، شهرداری مادرید و نیروهای انتظامی تشکیل میشود، البته هزینه پذیرایی از این نیروها با خود باشگاه رئال مادرید است و معمولا باشگاهها مسئول هزینه برقراری امنیت هستند و باید این هزینه را پرداخت کنند، نه اینکه مالیات مردم صرف آن شود.
یکی دیگر از نکات بسیار مهم، وضعیت استاندارد سکوهای هواداران است، این سکوها طوری طراحی میشوند که هواداران چارهای جز رعایت نظم نداشته باشند، در واقع یک محیط باز و بدون کنترل هرگز به افراد سودجو هدیه داده نمیشود و هر صندلی مشخصات خودش را دارد و از قبل مشخص است که چه کسی با چه ویژگیهایی روی کدام صندلی مینشیند.