به گزارش ایران اکونومیست، عباس آخوندی سه شنبه هفته گذشته (۲۹ خرداد) در نشست بررسی وضعیت بازار مسکن در محل کمیسیون عمران مجلس به ابهامات نمایندگان عضو این کمیسیون توضیحاتی ارائه داد که در این میان بنا به گفته صدیف بدری سخنگوی این کمیسیون، وزیر راه و شهرسازی در این جلسه اعلام کرده است دولت طی ۴ ساله گذشته ١١٨ هزار واحد مسکن اجتماعی در کشور ایجاد کرده که این تعداد مسکن توسط بنیاد مستضعفان، بهزیستی و سازمان زمین و مسکن ساخته شده است.
مسکن اجتماعی؛ طرحی که اسفند ۹۵ ابلاغ شد، ولی ۹۶ اجرا نشد
مسکن اجتماعی یکی از طرح های دولت یازدهم بود که در دومین سال استقرار دولت یازدهم و پس از فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای کابینه در هفته دولت و در پایان نخستین سال فعالیت دولت یازدهم مبنی بر اینکه انتقاد صرف از مسکن مهر بی فایده است و دولت باید برای آن جایگزینی ارائه دهد، طراحی و اعلام شد.
اگرچه فرآیند تدوین و ابلاغ این طرح سه سال به طول انجامید، اما نهایتا در آذرماه سال ۹۵ در هیئت دولت تصویب و در اسفند ماه ۹۵ درست کمتر از سه ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری دولت دوازدهم، هیئت دولت آن را ابلاغ کرد. دو روز پس از آن نیز حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی جزئیات این طرح را در گفتگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی تشریح کرد.
مظاهریان: مسکن اجتماعی از ابتدای ۹۶ آغاز می شود
معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در آن گفتگو (اواخر اسفند ماه سال ۹۵)، گفته بود که مسکن اجتماعی طرح مشترکی از سوی این وزارت، وزارت تعاون و دستگاه های تابعه آن شامل سازمان بهزیستی و سازمان تأمین اجتماعی و همچنین برخی نهادهای خارج از دولت شامل بنیاد مستضعفان، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بنیاد برکت، ستاد اجرایی حساب ۱۰۰ امام و برخی نهادهای مردم نهاد است و قرار است سه دهک اول درآمدی جامعه را هدف خانه دار شدن قرار دهد.
مظاهریان در آن زمان اظهار داشت: در این طرح دستگاه های مسئول قرار است به دو روش، مسکن را در اختیار خانواده های مشمول دریافت مسکن اجتماعی قرار دهند:
۱. ساخت مستقیم مسکن از سوی این نهادها و برداشت بخشی از هزینه ساخت از طریق تسهیلات بلندمدت و کسر اقساط آن از محل یارانه این خانوارها
۲. پرداخت هزینه خرید مسکن از سوی خانوارهای مشمول دریافت مسکن اجتماعی به صورت تسهیلات بلندمدت و ارزان قیمت و سپس حذف یارانه آنها
دبیر شورای عالی مسکن در اسفند ماه ۹۵ یادآور شد: قرار است در این طرح که از ابتدای سال ۹۶ آغاز می شود، سالانه ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد در قالب های مختلف شامل مسکن استیجاری، اعطای وام ساخت مسکن ارزان قیمت به دارندگان زمین یا وام خرید مسکن به اقشار آسیب پذیر تدارک دیده شود که نهایتا پس از ۵ سال در پایان سال ۱۴۰۰، مجموعا به ۵۰۰ هزار واحد مسکونی می رسد.
اعتراف ضمنی آخوندی به عدم اجرای طرح مسکن اجتماعی
علی رغم گذشت یک سال از وعده های معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی مبنی بر احداث مسکن برای اقشار کم درآمد، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در نخستین هفته کاری فروردین ماه امسال در حاشیه مراسم گرامیداشت سالگرد تأسیس حساب ۱۰۰ امام (ره) در جمع خبرنگاران درباره مسکن اجتماعی گفت: قرار نیست دولت در مسکن اجتماعی همانند مسکن مهر برای مردم خانه بسازد.
بنیاد مسکن: پول و زمین برای اجرای مسکن اجتماعی نداشتیم
همچنین با وجود آنکه سازمان ملی زمین و مسکن در ابتدای اعلام برنامه مسکن اجتماعی به عنوان دستگاه متولی و هماهنگ کننده دستگاه های ذی ربط در مسکن اجتماعی معرفی شده بود، اما در مهر ماه سال ۹۶ آخوندی با ابلاغ نامه ای به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، این نهاد را مسئول اجرای طرح معرفی کرد.
ابلاغیه ای که سبب شد بنیاد مسکن به سختی بتواند به منابع مورد نیاز برای اجرای این طرح شامل زمین دولتی که متولی آن سازمان ملی زمین و مسکن و منابع مالی آن در اختیار سازمان برنامه و بودجه است، دست یابد.
محمدجواد حق شناس، معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در آخرین هفته فروردین ماه امسال در نشست خبری با موضوع تشریح فعالیت های این بنیاد در سال ۹۷ در پاسخ به پرسشی در خصوص وضعیت پیشرفت مسکن اجتماعی گفت:علی رغم مکاتبات متعدد، تاکنون نه سازمان ملی زمین و مسکن زمین در اختیار بنیاد مسکن قرار داده و نه سازمان برنامه و بودجه منابع اجرای طرح را به این نهاد اختصاص داده است.
وی درباره ادعای سازمان ملی زمین و مسکن در خصوص واگذاری چند مرحله زمین در چند استان به بنیاد مسکن اعلام کرد: آنچه مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن می گوید که زمین به بنیاد مسکن داده شده، احتمالا طرح های دیگر حمایتی بوده که در دو قالب «ساخت مسکن محرومان» و «ساخت مسکن در راستای اجرای مصوبات سفرهای استانی رهبر معظم انقلاب» از سوی این سازمان به بنیاد مسکن، زمین داده شده بود و معاون وزیر راه و شهرسازی این ۳ برنامه مجزا از یکدیگر را یک برنامه دانسته است.
سازمان زمین و مسکن: اول تأمین نقشه و پول، بعد تخصیص زمین
حمیدرضا عظیمیان مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن نیز در اردیبشهت ماه امسال به خبرنگار مهر درباره عدم واگذاری زمین برای اجرای مسکن اجتماعی به بنیاد مسکن گفت: بر اساس مصوبه قانونی، سازمان ملی زمین و مسکن در صورتی زمین به دستگاه های دولتی و حکومتی واگذار می کند که این دستگاه ها نقشه تأیید شده برای اجرای طرح و همچنین اسناد مالی تخصیص منابع طرح مبنی بر واریز شدن منابع مالی از سوی سازمان برنامه و بودجه را به سازمان ملی زمین و مسکن ارائه دهد. تا زمانی که بنیاد مسکن نقشه های دارای تأییدیه و منابع مالی را فراهم نکند، امکان واگذاری زمین وجود ندارد.
۱۱۸ هزار مسکنی که بنیاد مستضعفان و بهزیستی از منابع داخلی خود ساختند
اگرچه همه دست اندرکاران طرح مسکن اجتماعی به انجام نشدن اقدامات اساسی در خصوص اجرای این طرح اذعان دارند، معلوم نیست وزیر راه و شهرسازی کدام اقدام عملی این وزارتخانه را به معنای ایجاد ۱۱۸ هزار واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد در راستای اجرای طرح مسکن اجتماعی تعبیر کرده است؟
اگرچه وزارت راه و شهرسازی
اقدامات خود را در راستای مصوبه هیئت دولت مبنی بر اجرای طرح مسکن اجتماعی
با قدرت پیگیری نکرده است، اما برخی دستگاه های مرتبط با توانمندسازی اقشار
مستضعف مانند بهزیستی و بنیاد مستضعفان و همچنین خیّرین مسکن سازتعدادی
واحد مسکونی از محل منابع داخلی خود برای خانوارهای تحت پوشش احداث یا
آماده سازی کرده اند که هفته گذشته وزیر راه و شهرسازی در اقدامی عجیب آن
را به نام خود ثبت کرده است. نکته مهم آن است که قرار بود خود دولت برای
حمایت از اقشار آسیب پذیر ، به موازات سازمانهای حمایتی (همچون بهزیستی و
بنیاد مستضعفان و ...) طرح حمایت مسکن را در قالب مسکن اجتماعی به انجام
برساند نه آنکه طرحهای حمایتی مسکن این سازمانها را که پیش از دولت یازدهم و
دوازدهم نیز در حال اجرا بوده را به نام خود تمام کند و آن را در زمره
افتخارات دولت دوازدهم به ثبت برساند.
