به گزارش ایران اکونومیست، یوسف حجت در شهر پکن افزود: متاسفانه «برخی از این موسسه ها از این فرصت سوء استفاده می کنند» و در برخی موارد «مبالغ نا متعارفی» از دانشجویان مطالبه می کنند در حالی که اگر دانشجو خودش این مسیر را طی کند در برخی موارد لازم به پرداخت هزینه نیست.
وی تصریح کرد: اگر چه وجود موسسات اعزام دانشجویان به خارج برای راهنمایی متقاضی تحصیل در دانشگاه های خارج ضروری است و به همین علت این موسسه ها برای برقرار ارتباط دانشجویان ایرانی با دانشگاه های خارج شکل گرفته اند اما باید مواظب موسسات غیر مجاز بود.
او توصبه کرد: دانشجویان پیش از اینکه وارد مذاکره با این موسسات شوند باید در مورد آنها بررسی و مطالعه کنند.
** تحصیل هزار و 800 دانشجوی ایرانی در چین، کره و ژاپن
رایزن علمی ایران اظهار داشت: جایگاه دانشگاه های چین در رتبه بندی های جهانی به سرعت در حال رشد است در حال حاضر حدود 60 دانشگاه چین در رتبه بندی های جهانی وارد شده اند متناسب با این رشد، دانشجویان ایرانی که در سال های اخیر به چین آمده اند افزایش یافته اند به طوری که اکنون بر اساس آمار وزارت علوم چین، کره و ژاپن، یک هزار و 800 دانشجو در این کشورها تحصیل می کنند.
به گفته حجت استعداد، تلاش و شخصیت جوانان ایرانی باعث شده تا دانشگاه های چین نیز نسبت به جذب دانشجویان ایرانی تمایل نشان دهند.
او اظهار داشت: در حالی که آمارهای دولت چین بیانگر حضور یک هزار و 400 دانشجوی ایرانی در این کشور است اما بر اساس آمار وزارت علوم ایران، حدود 800 دانشجوی ایرانی در چین مشغول تحصیل هستند.
وی افزود: علت این اختلاف آماری به صورت دقیق مشخص نیست قطعا رایزن علمی آمار کامل همه دانشجویان را ندارد و احتمالا برخی از افراد با ویزای دانشجویی وارد چین شده اند اما به کارهای دیگر اشتغال دارند.
حجت افزود: از 800 دانشجوی ایرانی در چین حدود 220 نفر در دانشگاه های پکن، 150 نفر در دانشگاه های شانگهای، 100 نفر در دانشگاه های نانجینگ، 100 نفر در دانشگاه های ووهان، 80 نفر در دانشگاه های شیان و بقیه هم در سایر شهرها مشغول تحصیل هستند.
وی افزود: حدود 20 نفر از دانشجویان ایرانی در چین از بورس وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استفاده می کنند و حدود 260 نفر از آنان نیز توانسته اند بورس دولت چین را بگیرند سایرین نیز از بورس های دیگر چین استفاده می کنند و یا با هزینه شخصی تحصیل می کنند.
به گفته وی هم اکنون حدود 200 دانشجوی ایرانی در ژاپن و 200 دانشجو نیز در کره جنوبی مشغول به تحصیل هستند.
**130 دانشجوی چینی در ایران مشغول تحصیل هستند
وی با بیان اینکه جذب دانشجویان چینی در ایران شدت گرفته است گفت: هم اکنون حدود 130 دانشجوی چینی در دانشگاه های ایران مشغول تحصیل هستند.
به گفته وی، دانشجویان چینی بیشتر برای فراگیری زبان فارسی به ایران می روند به طوری که هم اکنون بیشتر دانشجویان حاضر در ایران در حوزه زبان و ادبیات فارسی و برخی رشته های مرتبط با فرهنگ مشغول تحصیل هستند.
** دانشگاه های ایران و چین ظرفیت های زیادی برای توسعه روابط دارند
رایزن علمی ایران در چین گفت: دانشگاه های ایران و چین ظرفیت های زیادی برای توسعه روابط دارند و می توان از این فرصت ها برای ارتقا سطح علمی دو کشور استفاده کرد.
یوسف حجت با بیان اینکه پتانسیل بالایی در دانشگاه های چین وجود دارد افزود: ارتباط بین المللی از شاخص های ارتقای رتبه دانشگاه ها در جهان است و به همین دلیل دانشگاه های چین علاقه مند به همکاری با سایر کشورها از جمله ایران هستند.
وی اضافه کرد: با توجه به اجرای طرح یک کمربند یک جاده که به ابتکار 'شی جین پینگ' رییس جمهور چین اجرا شده است علاقه به همکاری با ایران به عنوان یکی از کشورهای حوزه جاده ابریشم بسیار بالا رفته است.
به گفته وی هم اکنون در ایران حرکت برای ارتقای رتبه دانشگاه های کشور در رنکینگ های جهانی شروع شده است اما عدم وجود آمادگی لازم برای برقراری ارتباطات موثر بین المللی، از موانع موفقیت این حرکت ها است.
رایزن علمی ایران در چین ادامه داد: در حال حاضر دهها تفاهم نامه بین دانشگاه های چین و ایران منعقد شده اما به علت ناکارآمدی سیستم های اداری ایران، تعداد بسیار محدودی از آنها اجرایی شده و بیشتر فعالیت ها نیز مبادله دانشجو، اساتید و طرح های پژوهشی بوده است.
حجت گفت: برخی از دانشگاه های ایران با دانشگاه های چین تفاهم نامه امضا کرده اند ولی به رایزنی اطلاع رسانی نداده اند اگرچه تا کنون 27 تفاهم نامه شناسایی شده است، اما قطعا تعداد تفاهمنامه ها بیشتر از این تعداد است.
وی دلیل عمده اجرایی نشدن تفاهمنامه ها را عدم پیش بینی های لازم قبل از عقد تفاهمنامه دانست و گفت بسیاری از دانشگاه ها بدون توجه به محدودیت های قانونی، اجرایی، اعتباری و یا سایر موارد از قبیل عدم آمادگی اساتید و دانشجویان برای همکاری با دانشگاه های سایر کشور ها اقدام به عقد تفاهمنامه می کنند و بعد برای اجرای آن با مشکل مواجه می شوند.
وی گفت: با این وجود در تلاش هستیم ارتباط موثر دانشگاه های ایران و چین در حد امکان برقرار شود.
حجت افزود: در ایران از دانشگاه های خوب و ممتازی برخورداریم و ظرفیت تعامل با جهان را داریم به طوری که از نظر کمیت مقاله ها علمی، در رتبه 17 جهان قرار داریم ولی به علت اینکه کار بین المللی ما بسیار محدود است، دانشگاه های ما رنکینگ بین المللی بالایی ندارند.
وی گفت یک علت دیگر این است که تدریس به زبان انگلیسی و تدوین پایان نامه به انگلیسی در ایران ممنوع بوده و اگر بخواهیم دانشگاه ها بین المللی شوند، لازم است این موانع برداشته شود تا بتوانیم غیر از زبان و ادبیات فارسی، در سایر رشته های تحصیلی از کشورهای بیشتری دانشجوی خارجی جذب کنیم.
** رشد اقتصادی چین مقدمه رشد دانشگاهی آن بود
رایزن علمی ایران در چین با بیان اینکه برخی معتقدند رشد دانشگاهی مقدمه رشد اقتصادی است افزود: اما در مورد چین رشد اقتصادی مقدمه رشد دانشگاه ها شد، زیرا بنیه اقتصادی قوی به همراه اراده جدی برای رشد علمی، باعث سرمایه گذاری عظیمی در زیرساخت های دانشگاهی، تجهیز سخت افزارها، نرم افزارها و سرمایه های انسانی شده است.
وی افزود: تجهیزاتی که حتی در دانشگاه های آمریکایی و اروپایی به تعداد محدود موجود است اکنون در دانشگاه های چین به تعداد زیاد تهیه شده و مورد استفاده دانشجویان قرار می گیرد.
حجت گفت: تخصیص اعتبارهای بالا برای پژوهش و جذب اساتید و برجسته با پرداخت حقوق های جذاب، از دیگر علل موفقیت دانشگاه های چین در سال های اخیر است.
وی ادامه داد: به طور مثال بودجه آموزشی چین از پیش دبستانی تا دانشگاه در یک سال بیش از 500 میلیارد دلار است که شامل 40 میلیارد دلار برای پیش دبستانی، 250 میلیارد دلار برای آموزش اجباری اول تا نهم، 90 میلیارد دلار برای دبیرستان و 150 میلیارد دلار هم برای دانشگاه ها است.
وی افزود: این اعتبارات عظیم به دلیل توانمندی اقتصادی این کشور به بدنه آموزش کشور تزریق می شود تا همگام با اقتصاد آموزش و دانشگاه های آن نیز رشد کند.
**دانشگاهیان ایران برخلاف چین تاثیر ناچیزی در وضعیت کشور دارند
رایزن علمی ایران در چین گفت: دانشگاه های ایران با وجود اینکه از پیشرفت های چشمگیر علمی برخوردار هستند اما به علت محدود بودن ارتباط پژوهشی دانشگاه ها با صنعت کشور، توانمندی دانشگاه ها در بهبود وضعیت صنعتی کشور تاثیر آنچنانی ندارد.
به گفته وی ایران در سال 2010 از نظر تعداد مقالات با 20 درصد رشد، بالاترین رشد دنیا را تجربه کرده است در این سال رشد تعداد مقالات ما حتی از چین نیز بیشتر بود اما عدم بکارگیری این مقالات در صنعت باعث کم رنگ بودن تاثیر پژوهش های دانشگاه ها بر وضعیت صنعت کشور شده است.
وی افزود: از مشکلات پژوهشی در دانشگاه های ایران، تامین تجهیزات است که این مساله باعث کاهش بهره وری دانشگاه شده است.
** افزایش دانشجویان ایرانی در چین به علت برنامه ریزی وزارت بهداشت
وی گفت: ایران تا سال گذشته در مقطع کارشناسی تعداد محدودی دانشجو در چین داشت سال گذشته وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای اولین بار تعدادی از دانشگاه ها را در چین، ژاپن و کره تایید کرد هم اکنون تعداد دانشگاه های مورد تایید وزارت بهداشت در چین 26 دانشگاه، در ژاپن 37 دانشگاه و در کره به 26 دانشگاه رسیده است.
به گفته وی این موضوع باعث شد تعداد دانشجویان دوره کارشناسی ایرانی در چین رشد یابد به طوری که در شهری مانند شیان هم اکنون بیش از 50 دانشجوی کارشناسی در رشته های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی تحصیل می کنند.
**وزارت علوم باید در مورد تایید دانشگاه های چین سرعت عمل داشته باشد
رایزن علمی ایران در چین گفت: هم اکنون وضعیت دانشگاه های چین به سرعت در حال رشد است به طوری که این کشور در سال 2000 میلادی یک دانشگاه زیر رتبه 100 نداشت اما در حال حاضر 6 دانشگاه زیر 100 و اگر دانشگاه های هنگ کنگ و تایوان را نیز جزو دانشگاه های چین حساب کنیم 12 دانشگاه زیر 100 دارند.
به گفته حجت، چین هم اکنون 39 دانشگاه زیر رتبه هزار دارد و این نشان دهنده رشد بسیار سریع دانشگاه ها در چین است این وضعت حکم می کند وزارت علوم خیلی فعالتر و سریعتر این موارد را بررسی و بر اساس ان دانشگاه ها را تایید کند.
حجت افزود: تایید کلی دانشگاه ها که هم اکنون صورت می گیرد، کار درستی نیست، زیرا در دانشگاه های مورد تایید، رشته هایی وجود دارد که سطح علمی آن ها قابل قبول نیست و از طرف دیگر در دانشگاه های تایید نشده، رشته هایی وجود دارد که رتبه جهانی بسیار بالایی دارند.
** مسئولیت رایزن علمی چیست
رایزن های علمی، در گذشته به عنوان «سرپرست دانشجویان ایرانی بورسیه در خارج از کشور» انجام وظیفه می کردند اما در قانون جدید وزارت علوم، «ایجاد ارتباطات علمی دانشگاهی» بین دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ایران و سایر کشورها نیز به وظایف آنان اضافه شده است.
جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر پنج رایزن علمی در جهان دارد که یکی از این رایزن ها در حوزه چین، کره و ژاپن فعالیت دارد و مرکز آن در پکن است سایر رایزنان ایران در هند، مالزی، روسیه و اروپا فعالیت دارند که هر کدام از آنها نیز چندین کشور دیگر را پوشش می دهند.