اساسنامه صندوق تأمین خسارت‌های بدنی تصویب شد

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت؛ هیات وزیران در جلسه 16/2/1397 به پیشنهاد شماره 18584/62 مورخ 17/2/1396 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد ماده (28) قانون بیمه اجباری، خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه - مصوب 1395-، اساسنامه صندوق تأمین خسارت‌های بدنی را به شرح زیر تصویب کرد:
«ماده 1- صندوق تأمین خسارت‌های بدنی که از این پس در این اساسنامه «صندوق» نامیده می‌شود، نهاد عمومی غیردولتی است که با دارا بودن شخصیت حقوقی مستقل براساس مفاد این اساسنامه، قوانین ناظر بر نهادهای عمومی غیردولتی و احکام مربوط در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه که از این پس 'قانون' نامیده می‌شود، اداره می‌گردد.
ماده 2- موضوع فعالیت و تعهدات صندوق، جبران خسارت های بدنی وارد به اشخاص ثالث می‌باشد که به یکی از علل فقدان یا انقضای بیمه نامه، بطلان قرارداد بیمه، شناخته نشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، کسری پوشش بیمه نامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه یا تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمه گر موضوع ماده (22) قانون، یا به طور کلی خسارت‌های بدنی که خارج از تعهدات قانونی بیمه‌گر مطابق مقررات قانون به استثنای موارد مصرح در ماده (17) قانون و سایر مصادیق مقرر در قوانین مربوط، قابل پرداخت نباشد.
تبصره- هرگونه افزایش یا کاهش مصادیق تعهدات و تکالیف صندوق منوط به تصویب قانون خواهد بود.
ماده 3- مدت فعالیت صندوق نامحدود می‌باشد.
ماده 4- مرکز اصلی صندوق، تهران است و در صورت لزوم با تصویب مجمع عمومی می‌تواند در مراکز استان‌ها شعبه ایجاد یا نمایندگی اعطا کند.
ماده 5- ارکان صندوق عبارتند از:
الف - مجمع عمومی
ب - هیات نظارت
پ - مدیر صندوق
ت - حسابرس
ماده 6- مجمع عمومی صندوق متشکل از اعضای زیر است:
الف - وزیر امور اقتصادی و دارایی (رییس مجمع)
ب - وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
پ - وزیر دادگستری
ت - وزیر صنعت، معدن و تجارت
ث - رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
ج - دادستان کل کشور (بدون حق رأی)
تبصره 1- یکی از نمایندگان عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، به پیشنهاد کمیسیون مذکور و تصویب مجلس شورای اسلامی به عنوان عضو ناظر و بدون حق رأی در جلسات شرکت می‌کند.
تبصره 2- مدیر صندوق بدون حق رأی دبیر مجمع عمومی است.
تبصره 3- مجمع عمومی صندوق حداقل یک بار در سال تشکیل می‌شود و مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده نیز به تقاضای هر یک از اعضا با دعوت رییس مجمع تشکیل می‌شود.
تبصره 4- دعوت از اعضای مجمع عمومی توسط رییس مجمع و با ارسال دعوت نامه‌ای به عمل خواهد آمد که در آن دستور جلسه، روز، ساعت و محل تشکیل جلسه درج می‌شود. دعوت نامه باید حداقل 10 روز قبل از زمان جلسه، ارسال شود.
تبصره 5- جلسات مجمع عمومی با حضور حداقل چهار نفر از اعضای صاحب رأی رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن با رأی اکثریت آرای اعضای حاضر صاحب رأی معتبر است. مصوبات و تصمیمات مجمع توسط رییس مجمع ابلاغ می‌شود.
ماده 7- وظایف و اختیارات مجمع عمومی به شرح زیر است:
الف- تعیین سیاست‌ها و خط مشی کلی صندوق.
ب- تصویب آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی و استخدامی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط.
پ- رسیدگی و اظهار نظر در خصوص گزارش مدیر صندوق پس از تأیید هیات نظارت راجع به عملکرد و صورت‌های مالی صندوق و نیز استماع گزارش حسابرس در مورد آنها و تصویب ترازنامه و صورت‌های مالی صندوق.
ت- بررسی و تصویب برنامه و بودجه سالانه صندوق و نیز تصویب متمم و اصلاحیه بودجه.
ث- تصویب تشکیلات کلان صندوق با رعایت قوانین مربوط.
ج- اتخاذ تصمیم در مورد ایجاد یا انحلال شعبه و اعطا یا لغو نمایندگی صندوق در مراکز استان‌ها در صورت لزوم.
چ- اتخاذ تصمیم در مورد مطالبات مشکوک الوصول و غیرقابل وصول صندوق.
ح- تصویب دستورالعمل نحوه رسیدگی و پرداخت خسارت.
خ- تصویب ارجاع دعاوی به داوری، استرداد دعاوی و صلح و ارجاع به دادرسی در خصوص پرونده‌های غیر مرتبط با وظایف ذاتی صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
د- اتخاذ تصمیم در خصوص خرید و فروش اموال غیر منقول صندوق.
ذ- تصویب دستورالعمل نحوه وصول درآمدهای موضوع بندهای (الف) و (ب) ماده (24) قانون.
ر- نصب و عزل مدیر صندوق مطابق بند (ت) ماده (28) قانون.
ز- تعیین میزان حق حضور در جلسات اعضای هیات نظارت و حقوق و مزایای مدیر صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
ژ- تعیین حسابرس و میزان حق الزحمه وی.
س- اتخاذ تصمیم نسبت به اصلاح و تغییر اساسنامه صندوق بنا به پیشنهاد هیات نظارت و ارایه آن برای تصویب هیات وزیران.
ش- پیشنهاد آیین‌نامه نحوه بازیافت خسارت به وزیر امور اقتصادی و دارایی جهت تصویب و عنداللزوم پیشنهاد اصلاح آن.
ص- اتخاذ تصمیم درخصوص سایر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی که به موجب قانون و این اساسنامه در صلاحیت مجمع عمومی قرار دارد.
ماده 8- هیات نظارت صندوق متشکل از اعضای زیر است که از بین افراد دارای حداقل مدرک کارشناسی و نیز حداقل (5) سال سابقه فعالیت در زمینه امور بیمه، مالی، حقوقی، اقتصادی و مدیریت از کارکنان شاغل در دستگاه ذیربط و سازمان‌های تابعه، تعیین می‌شوند و انتخاب مجدد آنها برای دوره‌های بعد و نیز تغییر آنها در طول دوره چهار ساله توسط دستگاه ذیربط بلامانع است:
الف - نماینده وزیر امور اقتصادی و دارایی
ب - نماینده وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
پ - نماینده وزیر دادگستری
ت - نماینده بیمه مرکزی
ث - نماینده دادستان کل کشور (بدون حق رأی)
ج - نماینده اتحادیه (سندیکای) بیمه‌گران ایران
تبصره 1- اعضای هیات نظارت غیر از مدیر صندوق به صورت غیر موظف خواهند بود.
تبصره 2- نماینده وزیر امور اقتصادی و دارایی در هیات نظارت، مدیر صندوق است که دبیر هیات نظارت نیز خواهد بود.
تبصره 3- مدیرعامل ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند، بدون حق رأی در جلسات هیئت نظارت شرکت می‌کند.
تبصره 4- دعوت از اعضای هیات نظارت توسط مدیر صندوق (دبیر هیات نظارت) و با ارسال دعوت‌نامه‌ای به عمل خواهد آمد که در آن دستور جلسه، روز، ساعت و محل تشکیل جلسه درج می‌شود.
تبصره 5- جلسات هیات نظارت حداقل هر ماه یکبار تشکیل می شود و با حضور چهار نفر از اعضای دارای حق رأی رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن با سه رأی از حاضرین دارای حق رأی معتبر است.
ماده 9- وظایف و اختیارات هیات نظارت به شرح زیر است:
الف- نظارت بر حسن اجرای مصوبات و تصمیمات مجمع عمومی.
ب- بررسی و تأیید گزارش عملکرد سالانه، ترازنامه و سایر صورت‌های مالی صندوق برای ارایه به حسابرس جهت طرح در مجمع عمومی.
پ- بررسی و تأیید بودجه سالانه، متمم و اصلاحیه آن و ارایه به مجمع عمومی.
ت- بررسی و تأیید آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی و استخدامی مورد نیاز صندوق برای ارایه به مجمع عمومی جهت تصویب.
ث- بررسی و تأیید تشکیلات تفصیلی صندوق با رعایت قوانین مربوط.
ج- ارایه گزارش عملکرد در مورد مبالغ بازیافتی موضوع بند (پ) ماده (24) قانون به مجمع عمومی هر سه ماه یکبار.
چ- بررسی و تأیید پیشنهادهای مدیر صندوق راجع به خرید و فروش اموال غیرمنقول و ارایه گزارش به مجمع عمومی جهت اتخاذ تصمیم.
ح- تهیه آیین نامه نحوه و میزان بازیافت خسارات پرداخت شده و ارایه آن به مجمع عمومی.
خ- بررسی و تأیید ایجاد یا انحلال شعبه و اعطا یا لغو نمایندگی صندوق در مراکز استان‌ها در صورت لزوم، جهت تصویب مجمع عمومی.
د- بررسی و تصویب ترکیب پرتفوی (سبد) سرمایه‌گذاری برای موجودی نقد مازاد صندوق
(خرید اوراق بهادار بدون خطر و سپرده‌گذاری نزد بانک های دولتی) در مقاطع شش ماهه در قالب سقف‌های مجاز مصوب به تفکیک در بانک‌های دولتی و ابزارهای مورد استفاده.
ذ- پیشنهاد اصلاح و تغییرات اساسنامه به مجمع عمومی جهت اتخاذ تصمیم.
ر- بررسی و پیشنهاد سایر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل های مورد نیاز صندوق و ارایه به مجمع عمومی جهت تصویب.
ماده 10- مدیر صندوق به پیشنهاد رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تصویب مجمع عمومی انتخاب و با حکم رییس مجمع عمومی برای مدت چهار سال منصوب می شود. انتخاب مجدد مدیر صندوق برای یک دوره بلامانع است.
ماده 11- مدیر صندوق بالاترین مقام اجرایی و اداری صندوق است و دارای اختیارات لازم برای اداره صندوق و انجام امور آن در چارچوب بودجه و برنامه مصوب و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل های مربوط و مصوبات مجمع عمومی و مصوبات هیات نظارت می‏باشد و دارای وظایف و اختیارات به شرح زیر است:
الف- اجرای مصوبات و تصمیمات مجمع عمومی و هیات نظارت و انجام امور اداری و اجرایی صندوق برابر قانون، این اساسنامه و بودجه مصوب.
ب- تهیه ترازنامه و صورت های مالی و گزارش عملکرد صندوق در هر سال مالی و ارایه آن به هیات نظارت و حسابرس.
پ- تهیه برنامه و بودجه صندوق برای هر سال مالی و نیز عنداللزوم تهیه اصلاحیه و متمم بودجه و ارایه آن به هیات نظارت.
ت- پیشنهاد ایجاد یا انحلال شعبه و اعطا یا لغو نمایندگی صندوق در مراکز استان‌ها و ارایه آن به هیات نظارت.
ث- به کارگیری کارکنان مورد نیاز صندوق، تعیین سمت و برنامه ریزی برای آموزش آنها
در صورت لزوم بر اساس آیین‌نامه استخدامی صندوق.
ج- نمایندگی صندوق در مقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی، مراجع قضایی و غیر قضایی و دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی با حق توکیل و سایر اختیارات مندرج در قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی.
چ- پیشنهاد صلح دعاوی و ارجاع به داوری در خصوص پرونده های غیر مرتبط با وظایف ذاتی صندوق به هیات نظارت.
ح- ارایه گزارش و پیشنهادهای لازم در مورد مطالبات مشکوک الوصول و غیرقابل وصول به هیات نظارت.
خ- تهیه و پیشنهاد سایر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های ذیربط جهت ارایه به هیات نظارت.
د- ارایه پیشنهاد در مورد خرید و فروش اموال غیرمنقول به هیات نظارت.
ذ- پیگیری وصول به موقع و صحیح درآمدهای صندوق.
ر- تصمیم‌گیری برای خرید اوراق بهادار بدون خطر در چارچوب پرتفوی (سبد) و مصوبات هیات نظارت.
ز- سپرده گذاری موجودی نقد مازاد صندوق نزد بانک های دولتی در چارچوب ترکیب پرتفوی (سبد) مصوب هیات نظارت.
ژ- افتتاح و بستن حساب های جاری صندوق نزد هر یک از بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری مجاز و دارای مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با رعایت ضوابط و مقررات مربوط.
س- پیشنهاد تشکیلات تفصیلی صندوق به هیات نظارت جهت تأیید با رعایت قوانین مربوط.
ش- نصب و عزل معاونین و مدیران صندوق در چارچوب آیین‌نامه استخدامی صندوق.
ص- تهیه و تدوین دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی و استخدامی و سایر دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های مورد نیاز صندوق برای ارایه به هیات نظارت.
- انجام کلیه وظایف و اقدامات مربوط به دبیری مجمع عمومی و هیات نظارت.
ط- ارایه گزارش درمورد مبالغ بازیافتی موضوع بند (پ) ماده (24) قانون به هیات نظارت و مجمع عمومی هر سه ماه یکبار.
ظ- ارجاع پرونده‌های مورد اختلاف صندوق و شرکت‌های بیمه‌ای به هیات موضوع ماده (29) قانون.
تبصره 1- اسناد و اوراق تعهدآور صندوق از قبیل چک‌ها، بروات، سفته ها، قراردادها و سایر اوراق تجاری به امضای مدیر صندوق و یک نفر از مدیران صندوق به انتخاب هیات نظارت با مهر صندوق معتبر خواهد بود.
تبصره 2- مدیر صندوق می‌تواند به تشخیص و مسئولیت خود قسمتی از وظایف و اختیارات خود را به هر یک از معاونین، مدیران و کارکنان صندوق تفویض نماید. این واگذاری رافع مسئولیت مدیر صندوق نخواهد بود.
تبصره 3- مدیر صندوق می‌تواند با تأیید هیات نظارت صندوق، انجام بخشی از امور اجرایی و کارشناسی صندوق را که قابلیت واگذاری دارند از طریق انعقاد قرارداد به اشخاص حقیقی یا حقوقی واجد شرایط واگذار نماید.
ماده 12- مجمع عمومی از میان سازمان حسابرسی، مؤسسات حسابرسی یا حسابداران رسمی عضو جامعه حسابداران رسمی کشور را به عنوان حسابرس مستقل که دارای وظایف و اختیارات بازرس قانونی خواهد بود، برای مدت یک سال انتخاب می‌کند.
ماده 13- حسابرس می‌تواند از تمامی امور صندوق اطلاع حاصل کند، اما حق مداخله در امور صندوق را نداشته و اجرای وظایف وی نباید مانع جریان عادی کار صندوق شود.
ماده 14- حسابرس درباره صحت صورت‌های مالی که مدیر صندوق برای تسلیم به مجمع عمومی تهیه می‌کند و همچنین درباره صحت مطالب و اطلاعاتی که هیات نظارت در اختیار مجمع عمومی گذاشته است، اظهار نظر نموده و گزارش جامعی به مجمع عمومی تسلیم می‌کند.
ماده 15- مدیر صندوق گزارش عملکرد سالانه و همچنین ترازنامه و سایر صورت‌های مالی صندوق را حداقل (30) روز قبل از تشکیل مجمع عمومی سالانه برای بررسی و اظهار نظر به حسابرس تسلیم خواهد کرد. گزارش حسابرس حداقل (10) روز قبل از تشکیل مجمع عمومی سالانه در اختیار اعضای مجمع عمومی قرار می گیرد.
تبصره- مجمع عمومی عادی موظف است حداکثر ظرف چهار ماه پس از پایان سال مالی گزارش مذکور را رسیدگی نماید.
ماده 16- سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال آغاز و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه می‌یابد.
ماده 17- صندوق موظف است حساب‌های منابع، مصارف، دارایی و بدهی خود را به تفکیک ثبت و نگهداری کرده و هر شش ماه یکبار گزارش عملکرد خود را برای اعضای مجمع عمومی و کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارسال کند.
ماده 18- مدیر صندوق و هیات نظارت موظفند برنامه و بودجه سال بعد صندوق را تا پایان آذر ماه هر سال به مجمع عمومی تقدیم کنند و مجمع عمومی موظف است تا نیمه اسفند ماه، آن را تصویب نماید.
ماده 19- منابع مالی صندوق به شرح زیر است:
الف- هشت درصد (8%) از حق بیمه اجباری موضوع قانون بر مبنای نرخ نامه مذکور در
تبصره (3) ماده (18) قانون.
ب- مبلغی معادل حداکثر یک سال حق بیمه اجباری که از دارندگان وسیله نقلیه ای که از انجام بیمه موضوع قانون خودداری کنند وصول می شود، با رعایت دستورالعمل مربوط.
پ- مبالغ بازیافتی از مسببان حوادث، دارندگان وسایل نقلیه، بیمه گران و سایر اشخاصی که صندوق پس از جبران خسارت‌ زیان‌دیدگان مطابق مقررات قانون حسب مورد دریافت می‌کند.
ت- درآمد حاصل از سرمایه گذاری وجوه صندوق با رعایت ماده (27) قانون.
ث- بیست درصد (20%) از جریمه‌های وصولی راهنمایی و رانندگی در کل کشور.
ج- بیست درصد (20%) از کل هزینه‌های دادرسی و جزای نقدی وصولی توسط قوه قضاییه و تعزیرات حکومتی.
چ- جریمه های موضوع بند (پ) ماده (4) و بند (ت) ماده (57) قانون.
ح- کمک های اعطایی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی.
خ- بخشی از درآمدهای ناشی از فروش حامل های انرژی در صورت پیش‌بینی در قوانین بودجه سنواتی.
تبصره 1- کلیه درآمدهای موضوع بندهای (ث) و (ج) این ماده به محض تحقق به حساب درآمدهای اختصاصی صندوق نزد خزانه‌داری کل کشور واریز و صددرصد (100%) آن به صندوق اختصاص می یابد.
تبصره 2- درآمدهای صندوق مشمول مالیات به نرخ صفر بوده و از هر گونه عوارض معاف است. همچنین صندوق از پرداخت هزینه‏های دادرسی و اوراق و حق الاجرا معاف می‌باشد.
ماده 20- در اجرای تبصره (1) ماده (22) قانون، مدیر صندوق موظف است میزان مبالغ پرداختی و خسارت وارده به صندوق را ارزیابی و جهت وصول به دادگاه گزارش نماید.
ماده 21- شرکت‌های بیمه که مجاز به صدور بیمه نامه شخص ثالث می‌باشند، موظفند:
الف- در اجرای بند (الف) ماده (24) قانون، معادل هشت درصد (8%) از حق بیمه اجباری را بر مبنای نرخ نامه مذکور در تبصره (3) ماده (18) قانون حداکثر ظرف یک هفته پس از پایان هر ماه به حساب صندوق واریز نمایند.
ب- مبالغ موضوع بند (ب) ماده (24) قانون را مطابق دستورالعمل مصوب مجمع عمومی صندوق وصول نموده و به حساب صندوق واریز نمایند.
تبصره- در صورتی که هر یک از شرکت‌های بیمه نسبت به پرداخت به موقع وجوه موضوع بندهای (الف) و (ب) ماده (24) قانون اقدام ننمایند، بیمه مرکزی مکلف است به درخواست مدیر صندوق، موضوع را بررسی و مطابق با آیین‌نامه موضوع ماده (57) قانون اقدام نماید.
ماده 22- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است:
الف- در اجرای بندهای (ث) و (ج) ماده (24) قانون، همه ساله در لوایح بودجه سنواتی، معادل بیست درصد (20%) از کل هزینه‏های دادرسی و جزای نقدی وصولی توسط قوه قضاییه و تعزیرات حکومتی را به منظور تأمین بخشی از منابع صندوق، پیش‌بینی و منظور نماید تا مطابق ماده (24) قانون به صندوق پرداخت شود.
ب- نسبت به پیش‌بینی مبالغ موضوع بند (پ) ماده (24) قانون در لوایح بودجه‌ سنواتی، جهت اختصاص صددرصد این مبالغ به صندوق اقدام نماید.
پ- نسبت به پیش‌بینی جریمه‌های وصولی موضوع بند (ت) ماده (57) قانون در لوایح بودجه سنواتی مطابق تبصره (3) ماده (57) قانون اقدام نماید.
ت- در صورت کسری منابع مالی صندوق، با درخواست مدیر صندوق و تأیید و اعلام مجمع عمومی صندوق، کسری منابع صندوق را در بودجه سنواتی سال بعد منظور نماید.
ماده 23- وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است ظرف پانزده روز پس از پایان هر ماه مبالغ موضوع بندهای (ث)، (ج) و (چ) ماده (19) اساسنامه را به صندوق پرداخت نماید.
ماده 24- مازاد منابع بر مصارف در پایان سال مالی پس از تصویب مجمع عمومی به حساب اندوخته سنواتی به منظور انجام تعهدات مقرر در قانون منتقل می‌شود.
ماده 25- صندوق مکلف است جهت پیش‌بینی ایفای تعهدات قانونی، ذخایر و اندوخته‌های لازم را محاسبه و اعمال نماید.»