به گزارش ایران اکونومیست، حمیدرضا عراقی به طرح ساخت خط لوله انتقال گاز تاپی (مسیر ترکمنستان—افغانستان- پاکستان-هند) اشاره کرد و افزود: بعید می دانم که خط تاپی، عملیاتی شود.
وی درباره سواپ گاز ترکمنستان به پاکستان، بیان داشت: با توجه به قرار گرفتن ایران در مرکز منطقه، می توانیم در هر خط لوله انتقال گازی که از اطراف کشور در حال عبور است، شریک شویم.
معاون وزیر نفت خاطر نشان کرد: بر فرض این که خط لوله تاپی تا 10 سال آینده ساخته شود، معلوم نیست که منابع مالی ساخت آن از چه محلی تامین خواهد شد و امنیت آن چگونه تامین می شود.
وی با بیان این که ایران، بهترین مسیر انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان است، اضافه کرد: ما قادر هستیم که به سرعت و با کمترین هزینه اضافی، گاز ترکمنستان را گرفته و به پاکستان تحویل دهیم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز گفت: ما به ترکمنستان اعلام کرده ایم که آماده انتقال گاز این کشور به پاکستان هستیم، اما هنوز پاسخ ترکمنستان اعلام نشده است.
بنا به این گزارش، ایران اکنون گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان سواپ می کند که بر اساس آن در مرز ترکمنستان گاز را دریافت کرده و ما به ازای آن را در مرز جمهوری آذربایجان تحویل می دهد.
خط لوله گازی تاپی (ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند) یک خط لوله ١٠٧٨ مایلی است که قرار است گاز ترکمنستان را به هند ترانزیت کند. هزینه اجرای این طرح بین 7.5 میلیارد تا ١٠ میلیارد دلار برآورد می شود.
بر اساس طرح اولیه، این خط لوله ظرفیت تحویل ٩٠ میلیون مترمکعب در روز گاز یا ٣٠ میلیارد مترمکعب در سال را دارد.
خط لوله تاپی از میدان گازی دولت آباد ترکمنستان آغاز می شود و موازی با بزرگراه هرات، از افغانستان به قندهار خواهد رسید و پس از آن در پاکستان از شهر کویته به مولتان هند امتداد می یابد.
ترکمنستان قصد دارد که کنسرسیوم ساخت خط لوله گازی ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند موسوم به خط لوله تاپی را انتخاب کند.
از مهم ترین موانع پیش روی ساخت این خط لوله، رقابت منطقه ای و تاریخی هند و پاکستان است، به دلیل اینکه عبور خط لوله تاپی به هند باید از داخل سرزمین پاکستان عبور کند، باعث وابستگی دهلی نو به اسلام آباد می شود، که باعث نارضایتی مقامات هندی است.
حتی طرح ساخت خط لوله صلح که قرار بود گاز ایران را به پاکستان و هند برساند، به دلیل نگرانی هندی ها نسبت به وابسته شدن به اسلام آباد، بلاتکلیف باقی ماند و در مرحله بعد نام آن به دلیل خروج هند از این طرح به خط لوله آی.پی (ایران به هند) تبدیل شد.
مانع دیگر ساخت خط لوله تاپی، معضل مالی است که گفته می شود عربستان تمایل دارد این مانع را برطرف کرده و برای ساخت این خط لوله سرمایه گذاری کند.
مانع دیگر پیش روی ساخت این خط لوله، تهدیدات امنیتی است، خط لوله تاپی باید از مناطق ناامن افغانستان عبور کند که گروه های تروریستی مانند طالبان و داعش در آنجا نفوذ دارند، در واقع یکی از دلایلی که انگیزه کشورهای ذینفع در این پروژه را تاکنون سست کرده، نگرانی امنیتی مربوط به این طرح است.
عربستان که از توافق برجام و رفع تحریم ها ایران ناخرسند است، تلاش های زیادی را با هدف جلوگیری از احیای اقتدار ایران در بازار جهانی انرژی انجام داده که تاکنون ناموفق بوده است.
عربستان بر اساس توافقی که در سال 2016 میلادی با ترکمنستان انجام داده قرار است سرمایه گذاری قابل ملاحظه ای را در این پروژه انجام دهد.
هزینه ساخت خط لوله تاپی تا 10 میلیارد دلار برآورد شده است.
