به گزارش ایران اکونومیست، بیت کوین محبوب ترین ارز دیجیتالی دنیا به شمار میرود که حتی با عرضه بیش از ۱۴۰ ارز رمزنگاری شده در سراسر دنیا همچنان بیش از ۵۰ درصد سهم بازار رمز ارزها را به خود اختصاص داده و بیشترین ارزش را در میان پولهای دیجیتالی دارد؛ در حقیقت استقبال گسترده از بیت کوین باعث شده تا ارزش آن افزایش پیدا کند و در سراسر جهان در میان صرافان و سرمایه گذاران بهترین گزینه باشد.
ارزهای رمزنگار که هر روز به محبوبیت آنها افزوده میشود، در کنار ویژگیهای مثبت در زمینه سرمایه گذاری و رفع محدودیتها البته مشکلات زیادی در زمینه زیست محیطی، ریسک سرمایه گذاری و حتی ایجاد سودجویی برخی افراد ایجاد کردهاند که باعث شده تا رگولاتورهای بانکی و مالی نسبت به آنها سکوت کنند، یا با ممنوع اعلام کردن این دسته از پولهای مجازی به دنبال شناخت بیشتر به منظور ارائه یک ارز ملی مجازی واحد با قابلیتهای بین المللی بروند.
ارزهای رمزینه در ایران با وجود فعالیت در فضای خاکستری و سکوت رگولاتور بانکی تا روز گذشته، توانستهاند محبوبیت بالایی کسب کنند تا جایی که به گفته پورابراهیمی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معامله پولهای رمزینه در یک سال اخیر توسط مردم باعث شده تا ارز از کشور خارج شود.
با توجه به شریعت اسلام و فقه اسلامی در زمینه تجارت و کسب و کار همواره مسائل بانکی باید چارچوبهای فقهی را رعایت کند چرا که در اسلام برخی از امور مالی حرام محسوب میشود؛ از مهم ترین ممنوعیتهای اسلام در حوزه مالی باید به کسب سود مال یا همان ربا و سرمایه گذاری در فعالیتهایی که منافع عمومی در آن در نظر گرفته نشده اشاره کرد.
یکی از دغدغههای اصلی پژوهشگران حوزه پولی و بانکی به خصوص در حوزههای نوین، رعایت قوانین و مقررات اسلامی است تا فناوریهای جدید با قوانین بانکداری اسلامی مطابق باشد و استفاده از آن توسط مراجع تقلید و مسئولان شورای فقهی بانک مرکزی بدون مشکل و حلال اعلام شود.
آیا بیت کوین حلال است؟
در دنیا بیش از ۱.۶ میلیارد مسلمان زندگی میکنند و مسائل فقهی اسلام تاثیر مستقیمی بر روی زندگی این جامعه بزرگ دارد. به منظور بررسی وضعیت حلال یا حرام بودن بیت کوین و ارزهای رمزینه باید به تعریف پول از منظر اسلام توجه داشت.
بر اساس احکام اسلامی کالاهای اصلی و حقیقی میتوانند به عنوان پول استفاده شوند و تنها باید دارای پشتوانهای حقیقی باشند؛ در واقع ضرورتی وجود ندارد که پول صرفا سکه، کاغد یا به صورت دیجیتال باشد.
حجتالاسلام سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و نظریهپرداز بانکداری اسلامی درباره تعریف اسلام از پول گفت: در اسلام صرفا کالاهای حقیقی از جمله طلا یا سکه طلا، نقره یا سکه نقره، برنج، خرما، گندم، جو و نمک به عنوان پول به رسمیت شناخته میشوند و اگر بخواهیم با این تعریف به بیت کوین یا نمونههای مشابه نگاه کنیم، بیت کوین به هیچ وجه کالا محسوب نمیشود چرا که دارای ارزش ذاتی و پشتوانه نیست.
وی ادامه داد: با توجه به آیه قرآنی وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا به معنای «و خداوند هیچ گاه برای کافران نسبت به جامعه مومن و با ایمان راه تسلط باز نخواهد کرد»، باید گفت که بیت کوین یا ارزهایی مشابه که باعث میشود ثروت جامعه با ایمان و مسلمان به جیب کافران راهی شود و شرایط برای تسلط آنها در جامعه ایجاد کند یک روش مالی نامشروع و ناصحیح است.
موسویان تاکید کرد: معامله با بیتکوین و پولهای مجازی از لحاظ شرعی اشکال دارد.
مراجع تقلید درباره بیت کوین و ارزهای رمزینه چه میگویند؟
حضرت آیت الله مکارم شیرازی: معامله با بیت کوین و ارزهای رمزنگار به دلیل اینکه نسبت به آنها ابهامات زیادی مطرح میشود، اشکال دارد.
آیت الله هاشمی شاهرودی: بر اساس ابهامات فروان در نوع معامله با ارزهای مجازی استفاده از این پول جایز نیست.
آیت الله صادقی گلپایگانی: معامله با پولهای دیجیتالی حرام است و به کل باطل است.
آیت الله شبیری زنجانی: در صورتی که استفاده از این ارزها خلاف قانون باشد و باعث ایجاد فساد اقتصادی باشد، هرگونه معامله با این ارزهای مجازی اشکال شرعی دارد.
آیت الله وحید خراسانی: معامله با پولهای مجازی باطل است.
آیت الله نوری همدانی: ورود در معامله پولهای مجازی اشکال شرعی دارد.