به گزارش ایران اکونومیست؛ یکی از زمینه های مهم حمایتی نظام مالیاتی در کشورهای جهان، حوزه سلامت و بهداشت و درمان است به طوری که برنامه ریزان و سیاست گذاران دولتی با تصویب سیاستهای اقتصادی و مالیاتی مناسب، بربسیاری از مسایل، چالش ها و مشکلات بخش سلامت فائق می آیند.
که از جمله این سیاست ها، تعیین مالیاتهای هدفمند با نرخ های بالاتر از حد متعارف برای کالای اسیب رسان به محیط زیست و سلامت شهروندان جامعه است برای مثال: در حال حاضر بیماریهای قلبی عروقی به عنوان یکی از سه علت اصلی مرگ و میر و ناتوانی انسانها در سراسر جهان مطرح است و مصرف چربیها و نمک در ایجاد این بیماریها و مرگ ناشی از آن، نقش اصلی را ایفا میکند.
بنابراین یکی از اهداف برنامههای تغذیه یی سازمانها و وزارتخانه های متولی سلامت عمومی در همه ی کشورهای جهان، کاهش مصرف چربی و نمک در رژیم غذایی مردم است.
در ایران نیز، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فهرست بیش از 20 قلم کالای آسیب رسان به سلامت را به دولت داده است تا نسبت به برخورد با تبلیغات آنها، اقدام شود. این در حالی است که هر روز، شاهد افزایش تبلیغات رنگارنگ انواع خوراکی ها و کالاهایی هستیم که مصرف آنها، سلامت افراد به خصوص کودکان را تهدید می کند.
بر اساس ماده ی 37 قانون برنامه ی پنجم توسعه، به منظور ارتقاء سلامت عمومی جامعه، پیشگیری و مقابله با بیماریها و عوارض خطرساز سلامتی که بیشترین هزینه ی اقتصادی و اجتماعی را دارند، و برای وضع عوارض و افزایش مالیات کالاهای آسیب رسان، وزارت بهداشت فهرست اقدامات و کالاهای آسیبرسان به سلامت و داروهای با احتمال سوءمصرف و درصد عوارض برای این کالاها را در ابتدای هر سال توسط کار گروهی با مسوولیت این وزارتخانه و با عضویت وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، بازرگانی، رفاه و تامین اجتماعی و صنایع و معادن و معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی سابق، تعیین و ابلاغ میکند. هم اکنون مالیات بر ارزش افزوده ی برخی از کالاهای آسیب رسان حدود 8 درصد است که این رقم باید به دو برابر یعنی تا 16 درصد افزایش یابد.
بر اساس گزارش معاونت مالیات بر ارزش افزوده ی سازمان امور مالیاتی کشور، مالیات بر کالاهای آسیب رسان از جمله مالیات بر ارزش افزوده ی نوشابه های گازدار، آلاینده های محیط زیست و سیگار افزوده شده است.
به بیان دیگر، علاوه بر مالیات بر ارزش افزوده با نرخ عمومی، به هر یک از این کالاها درصدی اضافه شده که درآمد حاصل از آن به بخش های خاص اختصاص داده می شود.
60 درصد از درآمدهای حاصل از ارزش افزوده ی اضافه شده بر نوشابه های گازدار به وزارت بهداشت و 40 درصد آن به وزارت ورزش و جوانان جهت مصرف در محل تعیین شده اختصاص یافته است.
همچنین، 50 درصد از درآمدهای حاصل از ارزش افزوده اضافه شده بر سیگار به وزارت آموزش و پرورش و 50 درصد دیگر به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اختصاص یافته است.
گفتنی است که احتمال افزایش مالیات بر ارزش افزوده ی کالاهای آسیب رسان در لایحه ی بازنگری قانون مالیات بر ارزش افزوده به منظور بازدارندگی مضرات این نوع کالاهای آسیب رسان وجود دارد.