سازمان خواربار و کشاورزی جهانی تخمین زده است که 1.3 میلیارد تن غذا در هر سال هدر میرود، این در حالی است که 870 میلیون نفر به سوء تغذیه مبتلا هستند. اسراف مواد غذایی به این شکل آن هم در زمانی که میلیونها نفر گرسنهاند قابل قبول نیست، با وجود اثرات روبه افزایش سوء مصرف مواد غذایی بر محیط زیستمان، ما باید روشهای پایدارتری را برای تولید غذا در پیش بگیریم. ما باید به منظور حفظ سیارهمان به آنچه میخوریم بیندیشیم.
به همین دلیل است که امسال پیام روز جهانی محیط زیست "فکر کن، مصرف کن و ذخیره کن" انتخاب شده است. هر کدام از ما سهمی در اجرایی کردن این پیام دارد. روشی که فکر و عمل میکنیم در این مورد بسیار اهمیت دارد و این نشان میدهد که چرا آموزش تا این اندازه مهم است.
یونسکو به عنوان آژانسی که رهبری دهه آموزش برای توسعه پایدار ملل متحد را به عهده دارد برای توانمندسازی یادگیرندگان از طریق آموزش ارزشها و رفتارها به روشهای جدید تلاش میکند تا به این ترتیب رفتار و شیوه زندگی آنها را تغییر دهد. پایداری، مسئولیتی است که همه ما در تحقق آن سهیم هستند؛ از جمله عوامل موثر در تحقق آن، خوردن به طور عاقلانه و ذخیره و حفظ غذاست. مدارس در خط مقدم مبارزه با اسراف، گرسنگی و سوء تغذیهاند. برنامه YouthXchange یونسکو که در همکاری با UNEP اجرایی شود مثالی ملموس از تعهد ما در ترویج پایداری به کمک جوانان است.
کشاورزی در فضاهای محلی جایگاه قابل توجهی دارد و این درست حوزهای است که باید برای توسعه عملکردهای پایدار مفید برای جوامع محلی تلاشهایمان را متمرکز کنیم. یونسکو600 ذخیرهگاه ثبت شده در جهان به عنوان محوطههایی برای یادگیری توسعه پایدار معرفی کرده است.
در تعداد زیادی از این ذخیرهگاهها، مواد غذایی ارگانیک و منسوجات طبیعی تولید میشود که به تقویت اشتغال روستاییان و حفاظت از تنوع زیستی کمک میکند. از ذخیرهگاه Luberon -lure در فرانسه و ذخیرهگاه Aya در ژاپن تا ذخیرهگاه Dana در اردن، جامعه محلی محصولات ارگانیک تولید میکنند که نیازهای محلی و جهانی را تامین میکند. روشهای به کار رفته در تولید این محصولات به ایجاد محیط زیستی سالم و کاهش ضایعات کمک میکند.
هیچ چیزی فرهنگیتر و اجتماعیتر از غذا نیست. یونسکو از طریق حفاظت از میراث فرهنگی معنوی بشریت، روشهایی را برای تولید غذا ترویج میکند که کیفیت تغذیه را بالا میبرد و ریشه در سنن محلی دارد. از غذاهای مدیترانهای گرفته تا غذاهای سنتی مکزیکی، خوردن غذاهای محلی یعنی کیفیت بهتر، ضایعات کمتر و کمتر شدن آثار زیستمحیطی مواد غذایی به این معنی سهیم شدن در سنتها و فرهنگهای متنوع است. به علاوه به همین دلیل است که به اشتراک گذاردن سیستمهای دانش سنتی و محلی و یادگیری پایداری از روشهای سنتی شکار، ماهیگیری و کشاورزی بسیار مهم است.
از تولید، حمل و نقل و انبار کردن تا مرحله فروش و مصرف مواد غذایی، باید از هدر رفتن مواد غذایی در هر مرحله از کار جلوگیری کنیم. هر کدام از ما باید رفتارهای غذایی خود را مرور کنیم تا بتوانیم در سراسر چرخه غذایی تاثیرگذار باشیم. این است روش عمل ما برای ایجاد زیرساختهایی برای پایداری بیشتر و در این روز جهانی محیط زیست پیام یونسکو نیز همین است.