«نفت» و «ساختمان» در رکود؛ «خدمات» و «معادن» در رونق
جزئیات رشد اقتصادی 89 به روایت مرکز آمار
افزایش نرخ بیکاری پاییز 90 به 8/11درصد
دنیای اقتصاد -: مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود از آمار حسابهای ملی، نرخ رشد اقتصادی ایران (نرخ رشد محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت) را در سال گذشته با احتساب نفت معادل 5/6 درصد و بدون احتساب نفت معادل 3/7 درصد اعلام کرد که نسبت به ارقام مشابه سال 1388 با رشد 2/2 درصدی در بخش همراه با نفت و رشد 1/2 درصدی در بخش بدون نفت همراه بوده است.
انتشار آمار مربوط به حسابهای ملی از سوی مرکز آمارایران که بنا بر ماده 54 قانون برنامه پنجم، مرجع رسمی تهیه، اعلام و انتشار آمارهای رسمی کشور محسوب می‌شود در شرایطی صورت گرفته که چندی پیش بانک مرکزی، ارقام متفاوتی از رشد اقتصادی کشورمان در سال 89 ارائه کرد. رییس کل بانک مرکزی حدود دو ماه و نيم قبل رشد اقتصادی کشور با احتساب نفت را 5/5 درصد اعلام کرده بود. هرچند، هفته گذشته سخنگوی اقتصادی دولت در مقاله‌ای ضمن تشریح کارنامه هدفمندی یارانه‌ها، رشد اقتصادي كشور در سال 1389 بر اساس آمارهای بانک مركزی را بدون نفت 1/6 درصد و با احتساب بخش نفت 8/5 درصد برآورد کرد که با اعداد اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران متفاوت است.
در آمارهای منتشره از سوی مرکز آمار ایران، رشد بخش «کشاورزی» 1/7درصد منظور شده که البته نسبت به سال گذشته 7/6 درصد کاهش داشته است. رشد بخش «نفت خام و گاز طبیعی» نیز که در سال 88 منفی 7/7درصد برآورد شده بود، در سال 89 همچنان کاهشی بوده و به منفی 4 رسیده است. رشد بخش «صنعت» نیز از 6/5 درصد درسال 88 به 6 درصد در سال 89 رسیده که افزایشی اندک را نشان می‌دهد. در بخش «ساختمان» اما رکود شدیدی مشاهده می‌شود؛ به گونه‌ای که رشد این بخش از 15درصد سال 88 به منفی 2/6 درصد در سال 89 رسیده است. در همین حال رشد بخش «مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار» از منفی 9/2درصد در سال 88 به 2/21 درصد در سال 89 افزایش یافته است.
مرکز آمار ایران همچنین محصول ناخالص داخلی سرانه (درآمد سرانه) هر ایرانی را 6 میلیون و 402 هزار تومان معادل 6 هزار و 403 دلار اعلام کرده است.
مرکز آمار ایران همزمان با این گزارش، آماری مربوط به نرخ بیکاری پاییز امسال را نیز ارائه کرده که از افزایش نرخ بیکاری نسبت به تابستان 90 حکایت دارد؛ هرچند نسبت به پاییز 89 کاهش نشان می‌دهد. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در پاییز امسال به 8/11 درصد رسیده است که 7/0 درصد نسبت به 1/11 درصد تابستان بیشتر است. نرخ بیکاری کل کشور در پاییز سال گذشته البته 1/12 درصد برآورد شده بود.
گزارش رسمی مرکز آمار از رشد اقتصادی 89
مرکز آمار ایران در گزارش رسمی خود می‌نویسد: در سال 89 نرخ رشد اقتصادی با نفت معادل 5/6 درصد و بدون نفت معادل 3/7 درصد بوده است که از این نرخ رشد 7/0 توسط بخش کشاورزی (شامل فعالیت‌های زراعت و باغداری، دامداری، مرغداری، پرورش کرم ابریشم، زنبور عسل، شکار، جنگلداری و ماهیگيری)، 2/1 توسط بخش صنعت، 6/0 توسط بخش حمل و نقل و ارتباطات (شامل حمل و نقل زمینی، آبی، هوايی، خدمات پشتیبانی حمل و نقل، پست و مخابرات) و 8/2 توسط مستغلات و کسب و کار و بقیه توسط سایر بخش‌ها تامین شده است.
مقایسه رشد اقتصادی با 22 کشور منتخب دنیا
همچنین مرکز آمار در این گزارش به مقایسه رشد اقتصادی ایران با 22 کشور منتخب از میان کشورهای اروپایی، آسیای شرقی و کشورهای منطقه در سال 2010 ( 89) پرداخته و رتبه ایران را با نرخ رشد 5/6 درصد در میان این کشورها،ششم اعلام کرده است. در این گزارش، نرخ رشد اقتصادی سنگاپور5/14 درصد، چین 4/10 درصد، ترکیه 9 درصد، هند 8/8 درصد و مالزی 2/7 درصد بیشتر از ایران اعلام شده است. براساس این گزارش در شرایطی که رشد اقتصادی ایران معادل 5/6 درصد بوده است، رشد اقتصادی کشورهای اروپایی از جمله انگلستان 8/1 درصد، فرانسه 5/1 درصد، دانمارک 7/1 درصد، آلمان 7/3درصد، اسپانیا منفی 1/0 درصد و سوئیس 7/2 درصد بوده است.همچنین در حوزه کشورهای آسیای شرقی، رشد اقتصادی چین 4/10 درصد، سنگاپور 5/14 درصد، کره 2/6 درصد، اندونزی 1/6 درصد، مالزی 2/7درصد و ژاپن 4 درصد بوده است. در حوزه کشورهای منطقه رشد اقتصادی پاکستان 1/4درصد، ترکیه 9 درصد، عربستان سعودی 8/3 درصد، امارات 4/1 درصد، افغانستان منفی 7/7 درصد و کویت 2 درصد بوده است. همچنین رشد اقتصادی کانادا 2/3 درصد، آمریکا 3 درصد، هند 8/8 درصد، روسیه 4 درصد و قاره آفریقا 4 درصد بوده است.براساس این گزارش متوسط رشد اقتصادی جهان در سال 2010، چهار درصد و قاره آفریقا نیز 4 درصد بوده است.
سهم زیر بخش‌ها در تولید ناخالص داخلی
گزارش مرکز آمار می‌افزاید: سهم بخش کشاورزی در محصول ناخالص داخلی 6/8 درصد، بخش معادن و نفت خام و گاز طبیعی 5/16 درصد، صنعت 13 درصد، ساختمان و تامین آب و برق و گاز 3/8 درصد، عمده فروشی، خرده فروشی و تعمیر وسایل نقلیه و کالاها 9/12 درصد، حمل و نقل و ارتباطات 5/7 درصد، مستغلات و کسب و کار 1/13 درصد، واسطه‌گری‌های مالی 1/3درصد، آموزش و بهداشت 8/7 درصد، خدمات امور عمومی، دفاع و تامین اجتماعی 7/4 درصد، سایر خدمات 1/3 درصد و خالص مالیات بر واردات 2/1 درصد اعلام شده است.مرکز آمار اضافه کرد: رشد بخش کشاورزی (شامل فعالیت‌های زراعت و باغداری، دامداری، مرغداری، پرورش کرم ابریشم، زنبور عسل، شکار، جنگلداری و ماهیگیری) 1/7 درصد و زبر بخش زراعت و باغداری 3/8 درصد، دامداری و مرغداری 5 درصد است.
در این گزارش، رشد بخش صنعت 6 درصد و زیربخش‌های ساخت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر 14 درصد، محصولات کانی غیر فلزی (شامل سیمان و ....) 6/9 درصد، فلزات اساسی (شامل فولاد و ...) 9/8 درصد اعلام شده است.رشد بخش حمل و نقل و ارتباطات 6 درصد و زیر بخش حمل و نقل هوایی2/12 درصد، حمل و نقل جاده‌ای 5/3 درصد و پست و مخابرات 14 درصد است. رشد بخش معدن (شامل استخراج معادن و نفت خام و گاز طبیعی) 4/1- و خدمات 5/7 درصد است.
ضمنا سهم اجزای تقاضای نهايی در محصول ناخالص داخلی عبارتند از: سهم مصرف نهایی خصوصی 49 درصد، سهم مصرف نهایی دولت 11 درصد و سهم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص 24 درصد.
درآمد سرانه 6400 دلاری
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی کشور به قیمت‌های جاری در سال 1389 برابر 4784845 میلیارد ریال معادل 47484 میلیون دلار است. محصول ناخالص داخلی سرانه 64026 میلیون ریال معادل 6403 دلار و نیز معادل 14615 دلار مبتنی بر PPP (دلار بین‌المللی) است.
بیکاری افزایشی برای پاییز 90
مرکز آمار ایران همچنین در گزارشی نرخ بیکاری پاییز سال جاری را 8/11 درصد اعلام کرد که نسبت به رقم 1/11 درصدی تابستان 90، معادل 7/0 درصد افزایش داشته است. در این گزارش همچنین آمده است: نرخ بیکاری مردان در پاییز سال جاری 1/10 و نرخ بیکاری زنان نیز معادل 6/20 درصد بوده و این نرخ در نقاط شهری 8/12 و در نقاط روستایی 4/9 درصد اعلام شده است. تعداد جمعیت بیکار کشور نیز در 3 ماهه پاییز سال جاری 2 میلیون و 676 هزار و 178 نفر اعلام شده است که از این تعداد یک میلیون و 938 هزار و 137 نفر آن مرد و 738 هزار و 41 نفر نیز زن هستند.
بیکاری جوانان: 3/26 درصد
با این حال نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله کشور که اکثریت گروه جوانان جویای کار کشور را تشکیل می‌دهند، 3/26 درصد معادل 988 هزار و 55 نفر اعلام شده است. این نرخ برای مردان 8/22 و تعداد 727 هزار و 367 نفر بيكار و برای زنان نیز 8/45 و تعداد 260 هزار و 687 نفر بيكار است. بررسی وضعیت نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 ساله نیز نشان‌دهنده 9/23 درصدی است که در این بخش يك میلیون و 786 هزار و 283 نفر بیکار قرار دارد. در این گروه سنی مردان 1/20 درصد و زنان نیز 3/42 درصد بیکاری را در پاییز سال جاری تجربه کردند.سهم اشتغال بخشی کشاورزی در 3 ماهه پاییز سال جاری در کل کشور 5/17 درصد معادل 3 میلیون و 502 هزار و 122 نفر و سهم اشتغال بخش صنعت نیز 2/34 درصد معادل 6 میلیون و 855 هزار و 694 نفر اعلام شده است. بخش خدمات مانند سال‌های اخیر همچنان بیشترین نقش را در اشتغالزایی کشور معادل 3/48 درصد دارد که تعداد شاغلان حوزه خدمات در گزارش مرکز آمار 9 میلیون و 682 هزار و 664 نفر اعلام شده است. سهم اشتغال ناقص نیز در پاییز امسال 1/8 درصد بوده است.
نرخ بیکاری کشور در پاییز سال گذشته 1/12 درصد اعلام شده بود که مقايسه آن با 8/11 درصد پاییز سال جاری 3/0درصد کاهش را نشان می دهد. البته نرخ مشارکت اقتصادی نیز از 9/37 درصد پاییز گذشته به 7/35 درصد پاییز سال جاری کاهش یافته است.
نرخ بیکاری استان‌ها
بیشترین نرخ بیکاری در پاییز سال جاری در بین 31 استان کشور به گیلان با 9/18درصد، فارس با 1/18 درصد، لرستان با 8/17 درصد، ایلام با 7/15 درصد، خوزستان با 8/14 درصد و کرمانشاه با 4/14 درصد تعلق دارد.کمترین نرخ بیکاری کشور در پاییز سال جاری نیز به گلستان با 8/4 درصد تعلق دارد، پس از آن نرخ بیکاری خراسان شمالی نیز 2/6، کرمان 9/6، خراسان رضوی 3/7، خراسان جنوبی 8/9، چهارمحال و بختیاری 4/9، قم 1/9 و قزوین 3/8 و زنجان با 5/9 درصد تعلق دارد.
