پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 12 - ۹ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۱۶ دی ۱۳۹۶ - ۱۳:۳۵
تاثیر رفتار مردم در تعیین اینکه دلار پس انداز کنند یا ریال نشان خواهد داد

سمت و سوی بازار آشفته ارز به سوی نا آرامی یا آرامش

شاید برای برخی چندان جدی نباشد که گفته شود مردم دلار پس انداز کنند یا ریال و بگویند شهروندان در دخل و خرج روزمره خود مانده اند و پولی برای پس انداز نمی ماند که حالا تصمیم بگیرند آن را به دلار تبدیل کنند. اما این پرسش اکنون به دغدغه مدیران و کارشناسان و اقتصاددانان تبدیل شده است.
کد خبر: ۱۹۳۸۱۳
به این معنی که اگر 24 میلیون خانواده ایرانی تصمیم بگیرند از همین امروز به طور متوسط 1000دلار برای هرمقصودی پس انداز کنند رقمی معادل 24 میلیارد دلار خواهد شد. از سوی دیگر اگر یک میلیون شرکت ایرانی بزرگ و کوچک و متوسط نیز بخواهند برای انجام فعالیت های خود به طور متوسط 10000دلار پس انداز ارزی داشته باشند این نیز رقمی معادل 10 میلیارددلار خواهدشد. این میزان تقاضای بالقوه در بازار اگر ناگهان به سوی بازار روانه شوند با توجه به اینکه مجموعه عرضه کنندگان ارز شامل دولت و صادرکنندگان بزرگ مثل پتروشیمی ها توانایی پاسخگویی به این میزان تقاضا را ندارند و به اینترتیب  قیمت دلار روندی فزاینده خواهد داشت. به نظر می رسد شرایط نا آرام ایران در روزهایی که درآن هستیم این حس را در میان شهروندان ایجاد کرده است به جای اینکه پس انداز خود را به ریال انجام دهند بهتر است آن را تبدیل به دلار کنند. از سوی دیگر این گمانه زنی وجوددارد که عرضه کنندگان بزرگ ارز در بخش غیر دولتی با این تحلیل که جایگزین کردن دلار در آینده سخت ترخواهدشد عرضه دلار دلارراکاهش داده اند. به این ترتیب بودکه قیمت هردلار با افزایش چشمگیر از هردلار 4180 تومان قبل از نااآرامی ها در مشهد به مرز4500 تومان نزدیک شد . رشد7درصدی قیمت دلار در یک دوره 10 روزه این احساس را در بازار ایجاد کرده است که احتمال رسیدن قیمت هردلار به 5000تومان درپایان سال وجود دارد.
درچنین وضعی است که بانک مرکزی ایران باید شجاعانه تصمیم به توضیح بگیرد و اجازه ندهد تحلیل های نادرست به فزاینده شدن نرخ تبدیل دلار به ریال بیش از اندازه فعلی باشد. برخی اما باوردارند بانک مرکزی به مثابه بخشی از جریان حاکمیتی نیک می داند روندها از کنترل خارج شده و هراظهار نظری برای جلوگیری از بی ثبات شدن نرخ ارز دربازار آ شفته امروز آب درهاون کوبیدن است و بهتر است اعتبار ش را از دست ندهد. درروزهای گذشته حسین عبده تبریزی اقتصاددان و مشاور وزیرراه و شهرسازی نخستین فردی بود که به روندهای درحال جریان در بازار ارز و گرایش خانواده های ایرانی برای خرید و پس انداز دلار هشدار داد.

عبده‌تبریزی در جمع خبرنگاران با اشاره به پیش‌بینی بازار برای افزایش نرخ ارز و احتمال تبدیل‌شدن دلار به وسیله‌ای برای پس‌انداز خواستار دخالت دولت شد و گفت: دولت باید حباب منفی بازار ارز را خالی کند تا وسیله‌ای برای پس‌انداز نشود.  تشخیص بازار این است که از تمام چیزهایی که وجود دارد ارز زیر قیمت است، برای همین هم در بورس فقط تمام سهام تحت‌ تأثیر ارز بیشترین رشد را داشته‌اند، مانند پتروشیمی‌ها، خودروسازی، فلزات و…، حتی در بورس نیز تعدیل قیمت‌ها از قیمت ارز هم فراتر رفته است.  از سوی دیگر هادی حق شناس اقتصاددان دیگر ایرانی معتقد است می‌توان پیش‌بینی کرد تا پایان سال شاهد کاهش تأثیر نگرانی‌ها بر قیمت ارز باشیم، اما به‌دلیل تأثیر تفاوت نرخ تورم ایران وکشورهای اصلی طرف تجاری ایران که به 2برابرمی رسد همچنان شاهد افزایش قیمت ارز خواهیم بود. نکته‌ای که در اینجا مهم است و باید به آن اشاره شود پاسخ دادن به این سؤال مهم است که آیا دولت در چنین شرایطی باید دخالتی در قیمت‌ها داشته باشد؟ پاسخ این است که دولت صرفا نقشی نظارتی در بازار دارد و جز در مواقعی که به دلایل سیاسی و غیراقتصادی بازار دستخوش تلاطم می‌شود معمولا نباید نقش مداخله‌گر را بازی کند. هنگامی که در شرایط عادی و تحت‌ تأثیر شاخص‌ها و واقعیت‌های اقتصادی دولت‌ها به سمت دخالت در بازار می‌روند طبیعی است که این دخالت نمی‌تواند دائمی باشد و فقط می‌تواند بحران را عقب بیندازد؛ اما اینکه آیا سکه و دلار می‌توانند به پس‌انداز درازمدت افراد تبدیل شوند؟ به نظر می‌رسد اغلب افراد پس از مدتی متوجه خواهند شد که دلار و سکه نمی‌تواند نقشی را که پول رایج کشور در معیشتشان دارد بازی کند و به دلایل گوناگون آن را به ریال تبدیل خواهند کرد.آیا هشدار اقتصاددانان  بدون حضور جدی بانک مرکزی در صحنه عمل و در صحنه نظری و تئوریک برای شهروندان متقاعدکننده است ؟ برخی کارشناسان باوردارند اکنون بانک مرکزی بیم آن را دارد هرمیزان ارز به بازار تزریق کند در چشم به هم زدنی از سوی شهروندان ،فعالان اقتصادی و برخی بورس بازان در بازار ارز خریداری شده و بازار در سمت تقاضا چنان نیرومند باشد که عرضه ارز هرگز پاسخگوی تقاضانشود و ذخایر ارزی بانک    مرکزی نیز نقصان یابد.

آخرین اخبار