محاسبه اشتغال بخش تعاون و سهم آن در اشتغال کل کشور، محاسبه سرمایه‌گذاری و درآمد ایجاد شده و سهم تسهیلات اعطایی بخش تعاون در اقتصاد ملی از مهمترین دلایلی است که سرشماری از تعاونی‌های کشور را ضروری می‌سازد.
قرار است طرح سرشماری تعاونی‌های کشور به منظور تعیین سهم بخش تعاون دراقتصاد به اجرا درآید. طرحی که محاسبه ارزش افزوده تعاونی‌های بازرگانی، صنعت و معدن، کشاورزی، حمل ونقل، مصرف، مسکن، عمران و خدمات و سهم آنها در ارزش افزوده این بخشها، از جمله اهداف آن به شمار می‌رود.
با اجرای این طرح، چارچوب‌های آماری بخش تعاون با نوع فعالیت‌های آنها به شکل دقیقی مشخص می‌شود و استخراج آمارهای مورد نیاز، به تعیین سهم و جایگاه بخش تعاون در اقتصاد ملی کمک می‌کند.
فعالان تعاون با انتقاد از عدم توجه کافی به بخش تعاون طی سالیان گذشته، مغفول ماندن بخش تعاون را موجب قدرت گرفتن نظام سرمایه در کشور و عدم رعایت شأن و جایگاه این بخش در اقتصاد می‌دانند. آنها با تاکید بر ضرورت حل مشکلات و چالشهای پیش روی تعاونی‌ها می‌گویند با اجرای طرح سرشماری، تعداد دقیق تعاونی‌ها، زمینه فعالیت آنها، شناسایی تعاونی‌های فعال از غیر فعال و میزان تولید و صادرات و اشتغال آنها مشخص می‌شود.
رییس اتاق تعاون ایران چندی قبل از اجرای طرح ملی سرشماری تعاونی‌ها به منظور تهیه آمار پایه برای برنامه‌ریزی‌های آینده خبر داد و موفقیت این طرح را نیازمند همکاری تعاونی‌ها دانست.
بهمن عبدالهی از نبود آمار به عنوان یکی از نواقص بخش اقتصاد غیردولتی در کشور یاد کرده و می‌گوید بخشی از مشکلات تعاونی‌ها مربوط به اجرای نادرست سیاست‌های اصل ۴۴ در زمینه اقتصاد غیردولتی به ویژه بخش تعاونی است.
او رشد کمی و کیفی تعاونی‌های کشور را قابل قبول دانسته و می‌افزاید: در حال حاضر آماری از تعاونی‌ها در مرکز آمار نداریم و داشتن چنین آماری به عنوان یک اصل مهم برای آنکه بتوانیم برنامه‌ریزی جدی‌تری در این بخش داشته باشیم، لازم است.
معاون امور هماهنگی استان‌ها و اتحادیه‌های اتاق تعاون ایران نیز می‌گوید: بیش از ۱۷۰ هزار تعاونی در کشور وجود دارد که آمار دقیقی از فعالیت آنها در دست نیست و طرح سرشماری کمک می‌کند تا تعاونی‌های فعال از غیرفعال شناسایی شوند.
به گفته وی این طرح ابتدا در پنج استان کشور به صورت پایلوت آغاز و پس از آن در سطح کشور فراگیر می‌شود.
آنطور که تیموری گفته آمار این سرشماری کمک می‌کند تا زمینه فعالیت تعاونی‌ها، میزان تولید و میزان صادرات آنها مشخص شود و با به دست آوردن این آمار فرصتی به وجود می‌آید که برای تعاونی‌ها بدون مراجعه به اصناف و اتحادیه‌هایشان پروانه فعالیت صادر شود.
با نگاه ویژه دولت به بخش تعاون طی چهار سال گذشته، پویشی جدید برای پایش وضعیت و جایگاه تعاون و استخراج آمار و اطلاعات این بخش غیر دولتی آغاز شده است. در همین راستا و به منظور حل مشکلات و چالشهای بخش تعاون در اقتصاد و توسعه بخش غیردولتی، دبیرخانه مشترک اتاق‌های تعاون، اصناف و بازرگانی از دو سال قبل شکل گرفته است.
در حال حاضر بیش از ۱۱۰ هزار تعاونی با ۱۴ میلیون نفر عضو در کشور فعالیت دارند و ۳۰ میلیون نفر از خدمات تعاونی‌های فعال در بخش‌های مختلف به صورت مستقیم و غیرمستقیم بهره‌مند هستند .سرشماری از تعاونی‌ها برای داشتن آمار دقیق از تعاونی‌های فعال کشور به زودی آغاز و بر اساس این سرشماری، پروانه فعالیت برای آنها صادر می‌شود.
امروز اقتصاد تعاونی با اقبال بسیاری در دنیا روبه‌روست و تعاون نقش بالنده و اثرگذاری در توسعه عدالت اجتماعی، توزیع عادلانه درآمدها،رفع تبعیض و فقر و محرومیت و جلوگیری از شکاف طبقاتی دارد.
