مالیات عامل توسعه اقتصادی

به گزارش ایران اکونومیست ؛مالیات، مهم ترین ابزار کسب درآمد دولت ها برای انجام وظایف مربوطه است. بر این اساس مالیات از یک سو ابزاری برای تأمین مالی مخارج سرمایه گذاری و سرمایه در گردش دولت بوده و از سوی دیگر برای توزیع عادلانه ثروت و درآمد تک تک افراد کشور، تحت عنوان اثر باز توزیعی درآمد است بدین ترتیب دولت ها با استفاده از ابزار دریافت انواع مالیات ها از افراد حقیقی و حقوقی کشور، درآمد لازم برای انجام فعالیت های حیاتی افزایش امنیت، بهداشت، آموزش، ایجاد زیرساخت و بستر فعالیت ها سخت افزاری و نرم افزاری و … کشور را تأمین می کنند حال اگر بخواهیم توسعه را تعریف نماییم باید بگوییم که توسعه در لغت به معنای رشد تدریجی در جهت پیشرفته ترشدن, قدرتمندترشدن و حتی بزرگ ترشدن است .

توسعه اقتصادی عبارتست از رشد اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت‌های تولیدی اعم از ظرفیت‌های فیزیکی، انسانی و اجتماعی. در توسعه اقتصادی، رشد کمی تولید حاصل خواهد شد اما در کنار آن، نهادهای اجتماعی نیز متحول خواهند شد.

 با توجه به دو تعریفی که در بالا به آنها اشاره شد می توانیم بگوییم که مالیات یکی از مهمترین و کارامدترین ابزارهایی است که باعث توسعه اقتصادی در جوامع می شود که در زیر به برخی از این موارد اشاره می نماییم : از طریق مالیات هاست که دولت در موقعیتی قرار می گیرد که فشارهای تورمی در داخل اقتصاد را کنترل می کند و باعث رونق و توسعه اقتصادی کشور می گردد.

مالیات ها می تواند از طریق کنترل درآمد ها، موجب شود که تقاضا برای کالاهای مصرفی کاهش یافته و متعادل عرضه شود، یعنی به این صورت تورم ناشی از فشار تقاضا را با حربه مالیات ها، از بین می برد.

همچنین یکی دیگر از مهم ترین اهداف اخذ مالیات ها، کاهش شکاف بین درآمدهای طبقات ثروتمند و طبقات فقیر است. اصولا توسعه به معنی به ارمغان آوردن رفاه اجتماعی برای توده های مردم است.

توده های مردم، هنگامی از رفاه اجتماعی و اقتصادی برخوردار خواهند بود که توزیع درآمدها به صورت عادلانه صورت گیرد، تا مردم عادی بتوانند نیازهای اقتصادی خود مانند مسکن، غذا، بهداشت و رفاه را تامین کنند.

در این حالت، کاهش نابرابری ها در توزیع درآمد و ثروت نیازمند ابزارهای جداگانه است. مالیات ها نه فقط تنها ابزار جایگزین برای جذب قدرت ثروت است، بلکه وسیله موثرتری برای بسیج منابع موجود توسعه اقتصادی و نیز تنها وسیله برای کاهش قدرت عوامل سنتی بر روابط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به شمار می آید. بنابراین اعمال مالیات های تصاعدی به از بین بردن نابرابری های عمیق و گسترده در توزیع درآمد و ثروت منتهی می شود.

همچنین در یک کشور در حال توسعه، مالیات ها موثرترین وسیله جهت انتقال منابع به بخش دولتی و هدایت آن ها به سمت طرح های مولد است. به منظور شکستن دورهای باطل فقر، افزایش درآمدهای نازل و پس اندازهای اندک و سرمایه گذاری های ناچیز در اقتصاد، لازم است که سرمایه گذاری های دولتی افزایش یابد. در اغلب کشورهای کم تر توسعه یافته، بنگاه های خصوصی بسیار کوچک هستند (حجم کوچک اقتصاد بخش خصوصی) و تنها تعداد معدودی از بنگاه های بزرگ تر اقتصادی درگیر تولید کالاهای مصرفی هستند.

دلیل اصلی محدود بودن فعالیت های اقتصاد بخش خصوصی در این کشورها، کمبود سرمایه است که از کمی پس انداز نشات می گیرد.

 اگر سرمایه ای نیز وجود داشته باشد، به دلیل پایین بودن کارآیی سرمایه در بلندمدت، اکثر آن ها در کانال های غیرمولد و کوتاه مدت مانند سفته بازی و بورس بازی قرار می گیرند. در این حالت، دولت با اعمال مالیات های مستقیم بر املاک، درآمد، زمین، دارایی، طلا، سود، ثروت، ارث و… درآمدهای اضافی را جذب کند و در پروژه های مولد سرمایه گذاری به جریان بیندازد; بنابراین، مالیات ها وسیله موثری برای انتقال منابع از کانال های غیرمولد به کانال های مولد، از طریق سرمایه گذاری های عمومی است. لازم به ذکر است که مالیات می توانند روند سرمایه گذاری در اقتصاد را اصلاح کند.

اما این به آن معنی نیست که مالیات ها به منظور ریشه کن کردن سرمایه گذاری های خصوصی اعمال شوند، بلکه برعکس، مالیات ها باید سرمایه گذاری ها را تشویق و در مسیر مناسب هدایت کنند.

دولت ها باید بتوانند انگیزه های لازم را برای بنگاه های اقتصادی خصوصی ایجاد کنند، تا صنایع تولیدکننده کالاهای مصرفی و سرمایه ای فعالیت های خود را بسط و گسترش دهند. این امر موجب می شود که سود این واحدها افزایش یابد و مجددا صرف سرمایه گذاری شود.

از طرف دیگر، مالیات های اخذ شده باید در سرمایه گذاری در طرح های بالا دستی و پایین دستی اجتماعی و اقتصادی مانند آموزش و پرورش، بهداشت عمومی، حمل و نقل، نیرو و دیگر خدمات صرف شود تا سرمایه گذاری های بعدی با مشکلات زیربنایی روبه رو نشود.

بنابراین یکی از اهداف اخذ مالیات، دلگرم کردن و تقویت سرمایه گذاری های خصوصی به ویژه در مراحل اولیه توسعه اقتصادی است. پس با توجه به عوامل ذکر شده در بالا می توان نتیجه گیری نمود که مالیات ها سبب بسیج اقتصادی به منظور توسعه و تداوم و گسترش ابعاد آن می شود. و توسعه اقتصادی جوامع را به همراه دارند .