در سال‌های اخیر مراسم اربعین به یکی از بزرگترین و باشکوه‌ترین اجتماعات
مسلمانان در سطح جهان تبدیل شده و هر ساله شاهد شور و اشتیاق بیشتر شیعیان
ایران برای شرکت در این مراسم هستیم. به گفته رییس ستاد اربعین، در سال
گذشته حدود ۲ میلیون زائر ایرانی در این مراسم عازم کربلا شدند؛ رقمی بیش
از جمعیت شهرهای بزرگی همانند اصفهان، شیراز و تبریز! در همین حال
برآوردهای صورت گرفته حاکی از آن هستند که این تعداد در مراسم امسال به
حدود ۲.۵ میلیون نفر افزایش خواهد یافت. این جمعیت انبوه نیازمند دسترسی به
خدماتی هستند که امکانات و زیرساخت‌های کشور عراق به تنهایی پاسخگوی آنها
نخواهند بود.
تجارب به دست آمده از سال‌های گذشته، موجب بهبود خدمت‌رسانی به زائران شده و در سال جاری مجوز فعالیت ۱۴۰۰ موکب ایرانی توسط کمیته مشارکت‌های مردمی ستاد مرکزی اربعین حسینی صادر شده است. اما بخش عمده خدماتی که توسط این نهادها ارایه می‌شود، تنها معطوف به روزهای اربعین و مناطق خاصی است. با توجه به ویزای سه ماهه‌ای که برای زائران ایرانی صادر شده و این که بسیاری از زائران قصد زیارت سایر شهرهای مذهبی عراق را نیز دارند، انتظار می‌رود خدمت‌رسانی در این ایام به صورت گسترده‌تر و با مشارکت نهادها و سازمان‌های بیشتری صورت گیرد.
یکی از نیازهای اساسی زائران، دسترسی به پول و خدمات بانکداری است. در سال گذشته خدمات مهمی نظیر نصب دستگاه‌های خودپرداز و استقرار دستگاه‌های خودپرداز سیار توسط برخی از بانک‌های ایرانی در عراق صورت گرفت؛ با این وجود، تعداد این خودپردازها و خدمت‌رسانی این بانک‌ها پاسخگوی جمعیت عظیم زائران نبوده و خدمات بیشتر بانک‌ها تنها محدود به استقرار خودپردازهای سیار در نقاط مرزی ایران و عراق بوده است. از اینرو دور از ذهن نیست که در سال جاری و با افزایش تعداد زائران، نیاز به دسترسی به خدمات بانکی در مقیاس گسترده‌تری وجود داشته باشد. گسترش این خدمات و افزایش تعداد خودپردازهای مستقر در کشور عراق، نیازمند پشتیبانی بیشتر و آمادگی برای تأمین اسکناس، تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها نیز خواهد بود.
خودپردازها می‌توانند پاسخگوی بخش عمده‌ای از نیازهای زائران به خدمات بانکی باشند که یکی از مهم‌ترین آنها، دسترسی به پول نقد است. پول ایرانی در کشور عراق و به خصوص در شهرهای زیارتی این کشور رایج بوده و مورد قبول واقع می‌شود. بدین ترتیب زائران می‌توانند با استفاده از ریال ایران مبادلات خود را انجام داده یا در صورت تمایل، آن را به دینار عراق تبدیل کنند. باید به این نکته نیز توجه داشت که امکان حمل وجوه نقد برای بسیاری از زائران پیاده اربعین حسینی (ع) وجود ندارد و از اینرو، دسترسی به خودپردازهای سیار و برداشت پول از حساب‌های شخصی درون خاک عراق می‌تواند برای این گروه از زائران اهمیت بیشتری داشته باشد. علاوه بر برداشت پول نقد، زائران می‌توانند از بسیاری از خدمات دیگر خودپردازها مانند انتقال وجه یا خرید شارژ تلفن همراه بهره‌مند شوند.
دسترسی به پول نقد، علاوه بر افزایش رفاه زائران ایران، در تأمین امنیت آنها نیز موثر خواهد بود. با وجود همکاری‌های گسترده دولت‌های ایران و عراق برای تأمین امنیت مراسم اربعین و اهمیت این موضوع، همواره باید تمام احتمالات در نظر گرفته شده و با توجه به شرایط کشور عراق، آمادگی لازم برای مواجهه با آنها وجود داشته باشد. طبق اعلام سازمان ملل متحد، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید در زمان‌های بحران‌های طبیعی و جنگ صورت گیرد، فراهم کردن دسترسی افراد منطقه به پول نقد است. چرا که ممکن است امکان تأمین مستقیم مایحتاج اولیه (مانند غذا، آب و سرپناه) توسط گروه‌های امدادرسان به تمام افراد و در زمان مناسب وجود نداشته باشد؛ اما دسترسی به پول نقد می‌تواند موجب افزایش انعطاف‌پذیری و آزادی افراد برای تأمین آنچه نیاز دارند، شود.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که این رویداد مهم و حضور پُررنگ ایرانیان در آن، می‌تواند زمینه‌ساز توسعه همکاری‌ها بین بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور ایران و عراق باشد. با توجه به اینکه خدمات بانکی، پیش‌نیاز و یکی از عوامل ضروری همکاری‌های تجاری به شمار می‌روند، بانک‌های ایرانی می‌توانند از فرصت حضور زائران ایرانی در مراسم اربعین استفاده کرده و خدمات خود را در کشور عراق گسترش دهند.
