۵ سناریو برای افزایش مبادلات تجاری ایران و عراق از بستر بورس کالا

حامد سلطانی نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران در همایش بزرگ تجارت ایران و عراق  رونق بازار سرمایه در عراق را از دیگر مزایای ارتباط تجاری دو کشور از بستر بورس کالا عنوان کرد و افزود: ایجاد بستری شفاف جهت مبادله کالاها در بازار عراق یا صادرات کالاهای عراقی، ساختاردهی بازارهایی چون بازار مسکن، خودرو، محصولات غذایی و برخی محصولات کشاورزی مانند خرما در بستر بورس کالا، ایجاد و گسترش ساختارهای بازار سرمایه در جهت توسعه بازار سرمایه اسلامی و نیز ایجاد و گسترش فضای کسب و کار B۲B بین دو کشور از دیگر مزایای ورود بورس کالا به بازار عراق است.

وی با بیان اینکه B۲B فعالیت تجاری بین تجار و فروشندگان عمده در یک بستر معاملاتی است، به مزایای B۲B اشاره کرد و گفت: ایجاد دسترسی سراسری، پوشش سراسری بازار، اتصال خریدار به فروشنده، ایجاد ارزش افزوده برای فعالان بازار، پشتیبانی از ضمانت ها و مدل های پذیرش ریسک و دامنه بزرگتر مشتریان و در نتیجه امکان فروش بهتر از مزایای این بستر معاملاتی است.

سلطانی نژاد، بورس کالای ایران را یک بازار B۲B و دارای دو بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا و فیزیکی عنوان کرد و گفت: تامین مالی، امکان حضور بازیگران بین المللی، پوشش ریسک، تنظیم بازار، شفافیت معاملات و نیز اخذ تضامین از خریداران و فروشندگان از مزایای توسعه تجارت از کانال بورس کالای ایران است.

اهداف بورس کالا برای حضور در بازار عراق

مدیرعامل بورس کالای ایران به اهداف بورس کالای ایران جهت فعالیت در عراق اشاره کرد و افزود: توسعه و تحکیم روابط اقتصادی و سیاسی ایران و عراق، افزایش تجارت خارجی و توسعه صادرات، ایجاد بازار پایدار و شفاف برای کالاهای ایرانی و اعتبار بخشی به برند و کیفیت کالاهای ایرانی، توسعه بین المللی بازار مالی ایران، ایجاد زیرساخت مالی و صادراتی جهت تسهیل مبادلات به کشور عراق برای طرفین، بنا و نفوذ پایدار در بازار مالی عراق، صادرات مجدد کالاهای ایرانی در بستر بورس عراق، تامین مالی و جذب سرمایه گذاری جهت فعالیت در عراق و جذب سرمایه گذار عراقی جهت رونق تولید داخلی از جمله این اهداف است.

سلطانی نژاد در ادامه به ابزارهای معاملاتی بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: معاملات نقد، نسیه، سلف، قراردادهای سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله، گواهی سپرده کالایی، صندوق کالایی و اوراق خرید دین و همچنین قراردادهای بلندمدت از ابزارهای معاملاتی بورس کالای ایران است که سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی در دیگر کشورها می توانند از این ابزارها بهره مند شوند.

وی در ادامه اشاره ای به آمار معاملات بورس کالای ایران در سال گذشته کرد و گفت: طی سال ۱۳۹۵ ارزش کل معاملات بورس کالای ایران شامل بازار فیزیکی و مالی به بیش از ٨١٧ هزار میلیارد ریال رسید که در مقایسه با سال ۱۳۹۴ با رشد چشمگیر ٧٣ درصدی مواجه شد. همچنین حجم معاملات محصولات مختلف طی سال ۱۳۹۵ در بازار فیزیکی بورس کالای ایران افزون بر ۲۵میلیون و ۴۷۵ تن کالا به ارزش بیش از ۳۷۱ هزار میلیارد ریال بود که این ارقام بیانگر افزایش ۱۰ و ۲۵ درصدی حجم و ارزش معاملات به نسبت سال ۱۳۹۴ است.

وی در ادامه به کالاهای قابل عرضه بورس کالای ایران در عراق اشاره و تصریح کرد: با ورود بورس کالا به بازار عراق انواع محصولات فلزی، فرآورده های پتروشیمی، محصولات کشاورزی، انواع سیمان و محصولات غذایی می تواند در این بازار عرضه و معامله شود.

۵ سناریوی پیشنهادی برای توسعه تجارت

مدیر عامل بورس کالای ایران برای افزایش مبادلات ایران و عراق ۵ سناریو پیشنهاد کرد و گفت: سناریوی نخست، فعال کردن تجار عراقی از طریق عرضه محصول ایرانی در رینگ صادراتی و عرضه محصول توسط تجار عراقی در رینگ داخلی بورس کالای ایران است؛ سناریوی دوم نیز پذیرش انبارهای عرضه کالاهای استاندارد در کشور عراق و شهرهای مرزی ایران است تا به کمک ابزار گواهی سپرده کالایی با تأیید بورس کالای ایران، شاهد معاملات کالاهای مختلف با کیفیت باشیم.

سلطانی نژاد ادامه داد: سناریوی سوم فعال کردن تجار عراقی و ارائه تسهیلات و مشوق هاست تا برمبنای آن رینگ خاصی مختص به تجار عراقی در بورس کالا تعریف کرد؛ بطوریکه روز و ساعت خاصی را برای معاملات تجار عراقی در نظر گرفت و همچنین زمینه ارائه خدمات بیمه، حمل و نقل در ایران و عراق را نیز فراهم کرد؛ سناریوی چهارم ایجاد شعبه یا تأسیس نمایندگی بورس کالا در کشور عراق است که بیشتر می توان به آن پرداخت.

وی سناریوی پنجم را تاسیس بورس مشترک ایران و عراق عنوان کرد و گفت: وقت تغییر ساختار سنتی بازارها به سمت بازارهای مدرن است تا از این پس مشکلات حقوقی در قراردادها را نداشته باشیم و برای هر قرارداد تضامین لازم را دریافت نکنیم. اجرای این موارد برمبنای سناریوهای پیشنهادی می تواند به توسعه صادرات، ایجاد بازار پایدار و شفاف و بقای تجارت بین دو کشور کمک شایانی کند تا در بازارهای دو کشور یک روند مدرن پایدار داشته باشیم.

وی تأکید کرد: در حال حاضر بحث اصالت، کیفیت و عرضه کالای استاندارد مطرح است و بورس کالای ایران آمادگی دارد برای اجرای هر یک از این سناریوها با مسئولان کشور عراق همکاری خود را آغاز کند.