ایران بین10 کشور فضایی جهان قرار دارد/پرتاب 2 ماهواره در سال 96

به گزارش ایران اکونومیست؛ مجتبی سرادقی روز چهارشنبه در حاشیه برگزاری همایش ملی آشنایی با فضانوردی و اکتشافات فضایی که در مرکز فضایی ماهدشت برگزار شد، در جمع خبرنگاران افزود: در دنیا 10 کشور وجود دارند که کار ساخت، طراحی و پرتاب ماهواره را انجام می دهند و کشورهای دیگر فقط استفاده کننده از ماهواره هستند.
وی به رویکرد دولت تدبیر و امید به دانش فضایی اشاره کرد و اظهار داشت: در ابتدای کار دولت یازدهم وقفه ای به دلیل تغییر ساختارها ایجاد شد، ولی کار متوقف نشد.
سرادقی گفت: با تغییر ساختار تمام فعالیت ها با همان راهبردها انجام شد گرچه اولویت ها در برخی از کارها تغییر کرد.
وی ادامه داد: پژوهشگاه هوافضا در وزارت علوم به کار خود ادامه می دهد ولی راهبردهایی که برای ساخت و پرتاب ماهواره ها داشتیم، همچون روال قبل انجام می شود.
سرادقی با بیان اینکه 2 ماهواره درانتظار پرتاب هستند، افزود: ماهواره پیام امیرکبیر و ماهواره دوستی در صورتیکه پرتاب گر اعلام زمان کند، آماده پرتاب هستند و ماهواره ظفر نیز سال آینده پرتاب خواهد شد.
وی بیان داشت: ماهواره پیام امیرکبیر کار تصویربرداری برای پایش جنگل ها و وضعیت آب ها و نقشه برداری انجام می دهد و ماهواره دوستی بیشتر توسعه فناوری است ولی تصویربرداری هم انجام می دهد که به دلیل کم بودن طول عمر به دلیل ارتفاع مداری که برای آن طراحی شده حالت آزمایشی دارد.
سرپرست معاونت فناوری فضای سازمان فضایی ایران ادامه داد: ماهواره ای که سال آینده فرستاده خواهد شد، ماهواره ظفر است. ماموریت تصویربرداری دارد به اضافه اینکه یک کانال تلفنی و ارتباطی را هم می تواند به وسیله هندست های دستی فراهم کند و به گونه ای نیاز مخابراتی را قدم اولش را برمی داریم.
وی گفت: تمام این فعالیت ها در مسیر یک برنامه بلند مدت فضایی است که بخشی در حال توسعه فناوری بوده و از طرفی به کاربران ارایه خدمات می دهند.
وی همچنین به موضوع ماهواره ای که ایران به صورت مشترک با ایتالیا ساخته اشاره کرد و افزود: این ماهواره بیش از 10 سال است که ساخته شده و در ایتالیا نگه داشته شده ولی به دلیل تحریم ها این کشور ماهواره را پرتاب نکرده و آن را به ایران نیز برنمی گرداند که اکنون موضوع بازگرداندن آن از طریق وزارت خارجه در حال پیگیری است.
این مسئول به موضوع پیچیدگی و حساسیت دانش فضایی و ماهواره ای اشاره کرد و گفت: برای ساخت یک ماهواره تمام رشته های مهندسی درگیر می شوند و متفاوت از کارهای زمینی است و سطح فناوری خیلی بالاست و دانش آن تقریبا باید در لبه فناوری باشد به طوریکه اگر مهندسی مکانیک در آن به کار گرفته می شود باید لبه فناوری باشد حتی پیچیده تر از ساخت هواپیما است به طوریکه رشد عجیبی در این حوزه داریم و تمام رشته های مهندسی درگیر هستند.
وی بیان داشت: در بحث زمینی تجهیزات موجود در مرکز فضایی ما هدشت منحصر به فرد است و در بحث پرتاب گرها نیز یک فناوری دیگر است که به ندرت در دنیا دیده می شود به خاطر همین جزو 10 کشور فضایی دنیا هستیم و این 10 کشور هستند که دانش زمینی- فضایی و پرتاب گر ماهواره را با هم دارند.
سرادقی در خصوص پرتاب موجود زنده به فضا، گفت: فضاپیماهایی طراحی کرده بودیم برای اینکه موجود زنده بفرستیم و میمون را به فضا فرستادیم و اکنون به سوی بزرگ شدن پروژه هستیم و مدل مهندسی آن انجام شده و احتمال دارد در چند ماه آینده این پروژه سرعت بیشتری بگیرد و این پروژه هدفش این است که در سه قدم به اعزام انسان به فضا برسد.
**مرکز فضایی ماهدشت، مرکز کنترل و عملیات هر فعالیت فضایی در کشور است
سرادقی در ادامه به فعالیت مرکز فضایی ماهدشت اشاره کرد و افزود: مرکز فضایی ماهدشت که از سال 1353 کار خود را آغاز کرده، بزرگترین و مهم ترین مرکز فضایی کشور است.
وی اظهار داشت: چند ماموریت مهم در این مرکز انجام می شود که مهم ترین آن ارتباط برقرار کردن با ماهواره هایی است که توسط کشورمان ساخته شده و در مدار زمین قرار می گیرد یا ماهواره های کشورهای دیگر که از بالای سر کشور ما رد می شوند و از داده های آن استفاده می کنیم.
وی گفت: زمانیکه ما ماهواره ای را در مدار زمین قرار می دهیم نیاز به مرکزی دارد که بتواند فرمان های لازم را برای ماهواره ارسال کند و وضعیت سلامت ماهواره را به زمین مخابره کند و جایی آن اطلاعات دریافت و پردازش شود و به طور مثال اگر ماهواره ی تصویربرداری باشد تصاویری را که ارسال می کند بتوانیم دریافت کنیم.
سرپرست معاونت فناوری فضایی سازمان فضایی ایران ادامه داد: در مرکز فضایی ماهدشت این کارها را به تفکیک و با تجهیزات سخت افزاری که در اختیار داریم انجام می دهیم.
وی افزود: یکی دیگر از کاربری های این مرکز پردازش پس از دریافت تصاویر است؛ یعنی زمانیکه تصویری از یک ماهواره گرفتیم باید در لایه های مختلف پردازش شود و برای کاربری های مختلف آماده شود.
وی اظهار داشت: در این مرکز داده هایی که وجود دارد ذخیره می کنیم و آرشیو مهمی از تصاویر ماهواره ای اینجا وجود دارد که کاربرانی که بنا به نیازهای مختلف مراجعه می کنند می توانند از این آرشیو استفاده کنند و تصاویر مورد نیاز را برداشت کنند.
وی این نیازها را در زمینه کشاورزی، سیل، آتش سوزی جنگل ها و... دانست و گفت: اگر سازمان ها نیاز به تصاویر دقیق از این وقایع و بلایا دارند در اختیارشان قرار می گیرند و کاربران ما وزارت جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها و سازمان مدیریت بحران می توانند باشند.
سرادقی اضافه کرد: همچنین اطلاعات این مرکز برای نقشه برداری و شهرسازی هم استفاده می شود و پایش منابع آب از طریق این تصاویر ماهواره ای قابل انجام است.
وی اظهار داشت: یکی دیگر از کارهای این مرکز این است که ماهواره های ژئویی که در مدار برای استفاده های مخابراتی داریم در این مرکز مانیتورینگش انجام می شود یعنی لحظه به لحظه وضعیت سلامت آن بخشی از ماهواره که در اختیار ماست و سیگنالی که به ماهواره ارسال می شود و یا تداخل نداشتن سیگنال های ماهواره های دیگر با ماهواره های ما و یا بالعکس انجام می شود.
وی گفت: اکنون با یکی از ماهواره های خارجی بخشی را به صورت اشتراکی استفاده می کنیم و مانیتورینگ بخشی از اطلاعات ماهواره که مربوط به ایران است در این مرکز انجام می شود.
سرادقی افزود: همچنین برای کنترل ماموریت فضایی یک ایستگاهی آماده شده که از طریق مرکز فضایی ماهدشت با بقیه شهرهای دیگری در آن ایستگاه داریم همچون قشم، تبریز، بوشهر توسط این مرکز کنترل می شوند و اگر قرار باشد فرمانی به آن ایستگاه ها ارسال شود بایستی توسط این مرکز کنترل و ارسال شود.
وی بیان داشت: لذا وقتی ماهواره ای را پرتاب می کنیم در اتاق MCC (اتاق کنترل سنتر) تمام ماموریت برنامه ریزی شده و وظایف هر کدام از ایستگاه ها مشخص می شود و با ارتباطات زیرساختی بسیار مناسبی که فراهم شده برای ایستگاه های دیگر تعیین وظیفه می شود.
وی گفت: از نظر تجهیزات زمینی تمام نیازها در این مرکز موجود است و در باندهای فرکانسی مختلفی که دنیا روی آن کار می کند مثل UHF- VHF- X وتمام باندهایی که فضایی کار می شود تجهیزات لازم را داریم.
وی افزود: بخش آزمایشگاه خوبی نیز در این مرکز برای سنجش از دور، تست و تجمیع ماهواره با کیفیت بالایی داریم و همچنین اتاق تمیز خوبی برای ساخت تجهیزات فضایی وجود دارد و در صدد هستیم آزمایشگاهی برای تجمیع ماهواره ای که در جاهای دیگر ساخته می شود در اینجا تجمیع و تست می شود راه اندازی کنیم.
18-12 مهرماه به عنوان هفته جهانی فضا نامگذاری شده است.