راهاندازی لابراتوار نوری برای مطالعه تاثیر رنگها بر مغز و بدن
محققان دانشگاه لیدز انگلیس به منظور بررسی تاثیر نور با رنگهای مختلف بر رفتار و فیزیولوژی انسان، یک لابراتوار نوری راه اندازی کردهاند.
کد خبر: ۱۷۶۸۴۴
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از ساینس دیلی، این لابراتوار از یک سیستم نوری منحصر به فرد بهره میبرد که قادر است اتاق را از یک نور با رنگ خاص و طول موج دلخواه پر کند. این نورها معمولا ترکیبی از رنگهای آبی، سبز و قرمز دارند. برای اولین بار حدود دو دهه قبل آثار غیر بصری رنگها مورد توجه قرار گرفتند و معلوم شد همچون گوشها که علاوه بر شنوایی وظیفه حفظ تعادل بدن را بر عهده دارند، چشمان ما نیز به غیر مشاهده جهان هستی، وظیفه مهم دیگری را نیز عهدهدار هستند. سلولهای مخروطی شبکیه پالسهای الکترومغناطیسی را به غشای بصری مغز ارسال میکنند که امکان مشاهده محیط اطراف را برای ما فراهم میکنند. اما نوع دیگری از سلولها موسوم به سلولهای گانگلیونی شبکیه نیز وجود دارند که در واکنش به نور، پالسهایی را به هیپوتالاموس واقع در بخش مرکزی مغز ارسال میکنند. هیپوتالاموس هیچ نقشی در مشاهده تصاویر بصری ندارد و وظیفه ترشح برخی از هورمونهای کنترلکننده اندامها و وضعیتهای مختلف بدن از جمله دما، خواب و گرسنگی را عهدهدار است. نور صبحگاهی و به طور خاص نور سبز آبی موجب توقف ترشح ملاتونین شده و ترشح هورمون کورتیزول را که موجب بیداری میشود، تحریک میکند. اما در زمان غروب که میزان نور آبی در نور خورشید کمتر میشود، هورمون ملاتونین در خون ترشح شده و خوابآلود میشویم. سلولهایی که ارتباطات غیربصری بین هیپوتالاموس و شبکیه ایجاد می کنند، نسبت به طول موجهای کوتاه (آبی و سبز) طیف مرئی نور حساس هستند. بدین معنی که یک مکانیزم فیزیولوژیکی وجود دارد که میتواند تعیین کننده تاثیر رنگهای مختلف بر حالات شخص از جمله میزان ضربان قلب، هوشیاری و تحریک پذیری باشد. برای مثال در سال 2009 میلادی با نصب نورهای آبی در ایستگاههای راهآهن یامانوته در ژاپن میزان خودکشی افراد در این ایستگاهها به میزان 74 درصد کاهش یافت. همچنین بر اساس تحقیقات انجام گرفته، قرار گرفتن در معرض نورهای درخشان با طول موج کوتاه برای چند ساعت قبل از خواب میتواند موجب افزایش هوشیاری شده و کیفیت خواب را تحت تاثیر قرار دهد. در جوامع امروزی به دلیل استفاده طولانی مدت از گوشی هوشمند و تبلت در اواخر شب، وضعیت خواب بسیاری از کاربران این تجهیزات تحت تاثیر قرار گرفته است. زیرا این ابزارها مقادیر زیادی نور سبزآبی با طول موجهایی تولید میکنند که مانع ترشح ملاتونین و در نتیجه رفع خوابآلودگی میشود. این تنها یکی از تاثیرات نور سبزآبی است و برای اطلاع از سایر اثرات آن به تحقیقات بیشتری نیاز است. دسترسی گسترده به نورهای رنگی که حاصل پیشرفت فناوری در حوزه لامپهای LED است، مستلزم انجام تحقیقات بیشتر و عمیقتر در رابطه با تاثیر این نورها بر حالات و رفتار انسان است تا ادعاهای واهی بسیاری که در این رابطه مطرح میشود، از دادههای مبتنی بر اطلاعات حاصل از تحقیقات و مطالعات علمی تفکیک شود. گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Conversation منتشر شده است.