ضرورت مشارکت اجتماعی برای مقابله با آسیب ها

بر اساس بند 5 ماده 55 قانون شهرداری ها، ساماندهی متکدیان بر عهده شهرداری تهران است، لذا در این راستا سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران اقدامات گسترده ای را از سال های گذشته در سطح شهر شروع کرده و در حال اجرای آن است.
در ابتدای اجرای این طرح مشکلاتی وجود داشت، نخست آنکه سردسته ها و رؤسای باندهای تکدی گری، وقتی متوجه شدند شهرداری تنها در ارتباطات با بزرگسالان اقدام می کند، به کودکان روی آوردند و متاسفانه روز به روز شاهد تعداد بیشتری از کودکان در سر چهارراه ها و معابر شلوغ بودیم.
چالش پیش روی در جلسه شورای اجتماعی کشور و به ریاست وزیر کشور مطرح شد؛ در آن جلسه، تصویب شد که برای تجمیع، جلوگیری از موازی کاری و اقدامات موثر و نیز افزایش بهره وری، قرارگاه فوریت های اجتماعی به ریاست فرماندار تهران تشکیل شود.
در این قرارگاه 11 ارگان، سازمان و نهاد حضور دارند که همه به صورت مستقیم با موضوع آسیب اجتماعی درگیر هستند. اگر گشت سازمان بهزیستی شهر تهران، متکدی حرفه ای جذب کند، متکدی را به سازمان خدمات اجتماعی تحویل می دهد و بالعکس اگر گشت های سازمان خدمات اجتماعی، مددجوی زیر 18 سال جذب کنند در این قرارگاه تحویل سازمان بهزیستی خواهند داد.
شهرداری در بخش سخت افزاری کمک های خوبی به این قرارگاه کرده است. این خدمات شامل ابزار اداری، ساختمان و خودروهای نوسازی و تجهیز شده است که در این خودروها، مددکار همراه حضور دارد.
موضوع ضرب و شتم مددجویان که گهگاه در جامعه عنوان می شود کذب محض است. کودکان کار با حفظ کرامت انسانی جذب شده و در مراکزی که سازمان بهزیستی فراهم آورده جمع می شوند. در این مراکز افراد متخصص در حوزه های روانشناسی، مددکاری، علوم تربیتی و رفتاری و پزشکان خبره ای حضور دارند که برای بهبود وضعیت کودکان بسیار حائز اهمیت است. باتوجه به اینکه فصل بازگشایی مدارس نزدیک است، کودکان متکدی باید به مراکز آموزشی پرتو و صبح رویش منتقل می شوند.
کودکان سر چهارراه ها استثمار می شوند، روز به روز تعدادشان بیشتر می شود، لباس ها مندرس تر و سن آنها پایین تر می آید، مردم ما به این کودکان کمک می کنند، اما کاش بدانیم هر هزار تومانی که به این کودکان کمک می شود، نتیجه آن استثمار شدن دو یا سه کودک دیگر است به واسطه طمع سرکرده باندهای تکدی گری است.
اعتقاد ما این است که ساماندهی کودکان کار و خیابان باید با آرامش و مبتنی بر اصول علمی اتفاق بیفتد؛ امروز همه ارگان ها پای کار حاضر هستند.
من می خواهم از همه موسسات خیریه، فعالان اجتماعی حوزه کودک، فعالان حوزه آسیب های اجتماعی دعوت نمایم به عنوان ناظر و بازرس به این مراکز بیایند و از اولین مرحله جذب، تا مرحله غربالگری و نگهداری نظارت کرده و اخبار درست را به گوش مردم برسانند.
معتقدیم که این کودکان پس از پروسه شناسایی و جذب باید به مراکز آموزشی معرفی شوند و به تحصیل بپردازند.
همه انسان ها در سنین کودکی باید بازی کنند، تفریح کنند و درس بخوانند، این حق طبیعی همه است و جای کودکان سر چهارراه ها نیست، کودکانی که در چنین شرایطی به سر می برند سرپرستان مناسبی ندارند.
سرپرست های کودکان متکدی، باید تحت پرسشگری سازمان بهزیستی قرار گیرند و اگر استانداردهای لازم جهت نگهداری کودک را داشته باشند به خانواده باز می گردند چراکه هیچ جایی از آغوش گرم خانواده مناسب تر نیست، اما برای مثال در خانواده هایی که پدر و مادر هر دو معتادند، صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارد.
سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران و سازمان بهزیستی با وجود تقسیم بندی های مشخص مانند تفکیک سنی در خصوص خدمت رسانی به کودکان کار و متکدیان حرفه ای، رابطه تنگاتنگی در حوزه رسیدگی به آسیب های اجتماعی را داراست. ما برای این افراد، خدمات آموزشی مناسب در مراکز پرتو، خدمات بهداشتی و درمانی و دوره های لازم برای سرپرست های آنان انجام می دهیم تا بتوانند مجددا به زندگی عادی بازگردند.
بر این باوریم هیچ مداخله اجتماعی، بدون مشارکت اجتماعی جوابگو نخواهد بود، حال که این اقدام شایسته آغاز شده، در دوره ی مدیریت شهری جدید و با همکاری وزیر کشور و وزیر کار ادامه پیدا کند.
این کار قطعا خالی از اشکال و ایراد نخواهد بود و ما از سازمان های مردم نهاد می خواهیم ناظر ما باشند که این طرح پسندیده اجتماعی روز به روز اصولی تر، علمی تر و با توجه به استانداردهای جهانی پیش برود.