به گزارش ایران اکونومیست ؛کلمه فرهنگ در فارسی مترادف با ادب، تربیت، دانش و آثار علمی و ادبی یک قوم و ملت و در اصطلاح عام تر مجموعه باورها و اعتقادات مردم در سالیان و قرون معنا گردیده است.
مالیات رابطه ای تنگاتنگ با فرهنگ جوامع دارد. برای ارتقاء کیفیت و کمیت منطقی وصول مالیات ابتدا نیاز به شناخت آن و سپس زدودن فرهنگ جامعه از اعتقادات غلط و ناسازگار و جایگزینی آن با اعتقادات صحیح و سازگار می باشد.
باید نوعی تلاش و توجه ملی از بالاترین سطوح تصمیم گیری و اجرایی یعنی دولت آغاز و به سازمان های وابسته دولتی و خصوصی و موسسه و بنگاه های اقتصادی و نهایتا در بین مردم سرایت داده شود. به عبارت ساده تر ، فرهنگ مالیات باید جزو نگرش فرهنگ جامعه گردد چرا که برخورداری از فرهنگ مالیاتی منجر به پذیرش شکل داوطلبانه آن از سوی گروه های اجتماعی می شود.
از این رو ، بسیاری از مسئولان و صاحبنظران و کارشناسان اقتصادی کشور معتقدند که بهبود نظام مالیاتی بدون توجه به سیاست های مبتنی بر ارتقای فرهنگ مالیاتی محقق نمی شود.
به عبارتی، دستیابی به اقتصادی سالم و متکی بر منابع درونزا و بهره گیری موثر از منابع ثروت ملی ، بخشی از شاخصه های موثر در توسعه و پویایی نظام های اقتصادی به شمار می روند و در این میان ، بهره گیری موثر از عنصر فرهنگ شاخصه ای است که توسعه اقتصادی بدون آن امکانپذیر نیست.
از آنجا که بهینه سازی و اصلاح الگوی مصرف در دستور کار دولت قرار دارد ، مقوله فرهنگسازی مفهوم تازه تری پیدا می کند .
با تغییر فرهنگ مالیاتی می توان کشور را با تکیه بر درآمدهای درون زا و پایداری چون مالیات اداره کرد. رهنگسازی مالیاتی ، راهی است که می تواند به این معضل پایان دهد و از اتلاف هزینه و منابع جلوگیری کند .
فرهنگسازی در عرصه های مختلفی از جمله تحول نظام مالیاتی کشور ، با حضور پررنگ رسانه ها و خبرگزاریها محقق می شود .
باید علاوه بر بکارگیری روش هایی که منجر به افزایش درآمدهای درآمدهای مالیاتی شوند ، به ارتقای فرهنگ مالیاتی به عنوان مهمترین رکن نظام مالیاتی توجه بیشتری شود.
با آگاهی دادن به مردم نسبت به اهمیت مالیات و اثرات زیانبار عدم وصول به موقع آن بر بدنه اقتصادی دولت ، می توان همراهی و همگامی مردم در پرداخت مالیات را افزایش داد .
اگر مردم پرداخت مالیات را وظیفه خود در کمک به رشد و توسعه کشور تلقی کنند ، بدون شک بسیاری از مشکلات دولت برطرف شده و با پرداخت داوطلبانه مالیات، هزینه های وصول کاهش می یابد .
با این تفاسیر ، هر چقدر سیستم مالیاتی ، پیشرفته تر و کارآمدتر شود در ارتقاء فرهنگ مالیاتی موثرتر می باشد.
فرهنگ مالیاتی ،مجموعهای از طرز تلقی، بینش ،برداشت ،ارزش های اجتماعی و عکسالعمل و میزان آگاهی مردم از مالیات و قوانین ،شیوه دریافت و هزینه کرد آن می باشد .
هرچقدر فرهنگ مالیاتی جایگاه مناسبی در بین مردم داشته باشد و قوانین و سیستم های مالیاتی کارا باشند ،انگیزه مشارکت در پرداخت مالیات و افزودن بر درامدهای مالیاتی تقویت خواهد شد. توسعه فرهنگی از طریق آموزش وپرورش (از طریق کتابهای درسی ) ورسانه های گروهی (برنامه های تلویزیونی و..) نیز در نهادینه کردن فرهنگ مالیاتی مثمر ثمر خواهد بود .
تدوین برنامه های تلویزیونی مناسب ، به گونه ای که درآن شرکتها و اشخاصی که از مودیان خوش حساب بوده اند حضور یابند ، می تواند پرداخت مالیات را به شناسنامه افراد تبدیل کند به گونه ای که در رزومه افراد ،پرداخت به موقع و داوطلبانه مالیات به یک افتخارملی تبدیل شود .
در این راستا استفاده از هنرمندان و ورزشکاران خوش حساب نیز بسیار موثر خواهد بود.بی شک تقویت فرهنگ پرداخت مالیات از ضروزیات تحقق اهداف چشم انداز بیست ساله خواهد بود. برای کم کردن فاصله طبقاتی باید به اصلاح نظام اقتصادی روی آورد.
نظامی که در آن پول نفت به نحوی عادلانه تر بین مردم ایران تقسیم شود در کنار اصلاح توزیع درآمد نفتی باید نظام مالیاتی هم مورد بازنگری قرار گیرد.
همچنین مالیات در مقایسه با درآمدهای نفتی و مشتقات آن ، از اثربخشی بهتری در جامعه برخوردار می باشد و قوام و دوام بهتری در ساختن جامعه ایی پیشرفته دارد و اثربخشی مالیات در حوزه های اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی ، محکم تر و باثبات تر از اثربخشی درآمدهای نفتی است.
در مقابل ، شهروندان هم باید به این آگاهی برسند که اثربخشی و بهبود کیفیت زندگی اجتماعی در گرو ، پرداخت به موقع و درست مالیات می باشد.