طرح ویژه ایجاد سیستم یکپارچه جهانی گواهی مبدا الکترونیکی

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از اتاق بازرگانی تهران، حجت الله بهروز مشاور رئیس اتاق تهران با اشاره به پیشنهاد ویژه اتاق تهران به شورای گواهی مبدا الکترونیکی، گفت: سال گذشته در کنار عضویت در شورای گواهی مبدا الکترونیکی یک پیشنهادی هم مطرح کردیم که مربوط به کمبودهایی است که در این سیستم کنونی وجود دارد و برطرف کردن آنها می تواند بسیار مهم باشد.
 
وی با بیان اینکه در ایران و بیشتر کشورهای جهان به طور معمول اتاق های بازرگانی گواهی مبدا را صادر می کنند، افزود: در برخی از موارد خاص بعضی از سازمان ها نیز این مسئولیت را دارند؛ البته در بعضی از کشورها هم این کار برعهده ارگان هایی مانند وزارت بازرگانی ایران یا سازمان‌های غیردولتی دیگر است.
 
گواهی مبدا سندی است که تایید می کند کالایی از یک کشور به عنوان مبدا تولید آن، صادر شده است. بیشترین استفاده‌ای که از گواهی مبدا می شود، برای تعرفه‌های ترجیحی است که بسیاری از کشورها در تجارت بین یکدیگر تعیین می کنند؛ به همین دلیل گواهی مبدا سندی بسیار مهم محسوب می‌شود زیرا در گمرک مقصد کالا، برای برخوردار شدن از تعرفه‌های ترجیحی، تاثیرگذار است.
 
مشاور رئیس اتاق تهران ادامه داد: باتوجه به اهمیت این موضوع، تعدادی از کشورها از چندسال پیش شورایی را تحت عنوان «شورای گواهی مبدا (International certificate of origin) »تشکیل دادند که اتاق های بازرگانی ایران هم عضو آن است تا با تعامل با یکدیگر به تعریف واحدی برای صدور گواهی مبدا برسند و روال تولید گواهی مبدا و چرخه آن را سامان دهی و استاندارد کنند. اتفاقی که باعث شد شکل و شمایل گواهی مبدا، اطلاعاتی که روی آن درج شده (المان های امنیتی و...) و نوع گردشی که باید در دنیا داشته باشد به یک شکل واحد برسد.
 
بهروز خاطرنشان کرد: گواهی مبدا کاغذی است و به صورت دستی بین بازرگانان، خریداران و فروشندگان و گمرکات دست به دست می شود؛ موضوعی که مشکلات بسیاری را به دنبال داشته و دارد و از همین رو نیز از چندسال پیش یک زیرگروهی با ۱۹ عضو زیر نظر شورای گواهی مبدا تشکیل شد که روی الکترونیکی کردن گواهی مبداها و امکان سنجی آن کار کند.
 
وی درباره اهمیت الکترونیکی کردن گواهی های مبدا گفت: باتوجه به اینکه کاغذ قابل ‌جعل است و همچنین شاهد پیشرفت های بسیار نرم افزاری و سخت افزاری در جهان هستیم، شورای گواهی مبدا ( CO ) به دنبال این است که وقتی گواهی مبدایی از سوی یک اتاق صادر می شود امکان تایید الکترونیکی آن خیلی ساده از سوی آن اتاق به وجود بیایید و جلوی سوء استفاده ها و جعل های احتمالی گرفته شود.
 
مشاور رئیس اتاق تهران صدور گواهی الکترونیکی را مانع کاغذبازی عنوان کرد و اظهار داشت: مهم ترین مشکلی که وجود دارد این است که این گواهی‌ مبداهایی که صادر می‌شود توسط خود اتاق‌های مقصد دریافت نمی ‌شود و بیشتر توسط گمرک، بانک و سازمان‌های دولتی کشورهای دیگر دریافت می ‌شود و به همین دلیل یک چرخه‌ی داخلی نیست که بتواند درحقیقت ICC (اتاق های بازرگانی جهانی) یا WCF  (فدراسیون اتاق های بارزگانی جهانی)، خود برای آن ها تصمیم بگیرد. باید در این چرخه‌ی داخلی این اطلاعات را در اختیار گمرک و سازمان‌های دیگر بگذارند که بتوانند از این سیستم الکترونیکی استفاده کنند.
 
وی با اشاره به اینکه سال گذشته اتاق تهران نیز به شورای گواهی مبدا الکترونیکی ( ECO ) پیوست گفت: ما به عنوان یک عضو این چرخه الکترونیکی قرار گرفته ایم و اطلاعاتمان را به روز در اختیار این وب سایتی که در ICC ایجاد شده قرار می دهیم.
 
مشاور رئیس اتاق تهران با اشاره به پیشنهاد ویژه اتاق تهران به شورای گواهی مبدا الکترونیکی، گفت: سال گذشته در کنار عضویت در شورای گواهی مبدا الکترونیکی یک پیشنهادی هم مطرح کردیم که مروبط به کمبودهایی است که در این سیستم کنونی وجود دارد و برطرف کردن آن ها می تواند بسیار مهم باشد.
 
به گفته بهروز، اینکه فقط سیستمی وجود داشته باشد که کد گواهی مبدا را چک و کنترل کند تا مطمئن شود که یک گواهی مبدا با این شماره توسط یک اتاق بازرگانی خاص صادر شده است؛ اگرچه بسیار خوب است ولی کافی نیست زیرا ممکن است محتویات آن تغییر کرده یا احیانا این محتویات دست خورده باشد و... و این موضوعات را گمرک یا هر سازمان دیگر نمی‌تواند کنترل کند.
 
مشاور رئیس اتاق تهران ادامه داد: پیشنهادی که اتاق تهران به شورای گواهی مبدا الکترونیکی ارائه داده، این است که یک سیستم گواهی مبدا یکپارچه ایجاد شود که به جز اطلاعاتی مثل تاریخ و اتاق صادر کننده و شماره‌ سریال گواهی مبدا؛ یکسری اطلاعات کلی هم در رابطه با محتوا مثل وزن، نوع کالا، مقصد کالا و چهار پنج موضوع دیگر که به ‌خصوص برای گمرکات مهم است، در سیستم و گواهی مبدا درج شود و بتواند در اختیار استفاده کنندگان قرار گیرد.
 
وی با بیان اینکه تاکنون دو بار و در دو جلسه طرح پیشنهادی اتاق تهران مطرح شده و به صورت مفصل توضیحاتی درباره جزییات آن ارائه شده است، گفت: در جلسه اول که در آبان ماه سال ۱۳۹۵ در شهر رم ایتالیا بود کلیات طرح بیان شد و در جلسه بعدی که اردیبهشت ماه امسال در آتن یونان برگزار شد به صورت مفصل گزارشی را از جزییات طرح و نحوه اجرایی کردن آن ارائه دادیم که مورد استقبال تعدادی هم قرار گرفت.
 
بهروز با اشاره به اینکه اتاق تهران این آمادگی را دارد تا این سیستم یکپارچه بین المللی را برای اجرایی کردن این طرح راه اندازی کند و در اختیار اتاق های بازرگانی سراسر جهان و نهادهایی مانند ICC قرار دهد، گفت: اجرای این سیستم به لحاظ استفاده از تکنولوژی می تواند اتاق تهران و اتاق ایران را در جایگاه بالایی معرفی کند و در کنار آن سهم خوبی را برای کشورمان در نهادهای بین المللی اقتصادی شکل دهد و ما را به یک محور تبدیل کند.

 این کار به خوبی نشان می دهد که ایران و اتاق تهران از نظر پیشرفت تکنولوژی در جایگاه مناسبی هستند. این نکته بسیار مهمی است که ما در جلسات و نهادهای بین المللی حضور فعال داشته  و تلاش کنیم تا نقش تاثیرگذار داشته باشیم.
 
وی خاطرنشان کرد که قرار است پیشنهاد اتاق تهران در یکی از پنل های تخصصی اجلاس اتاق های بازرگانی آسیا و اقیانوسیهCACCI) ) که در حاشیه دهمین اجلاس اتاق های بازرگانی جهانی (WCC) برگزار می شود، مطرح شود.
 
مشاور رئیس اتاق تهران ادامه داد: قرار است همزمان با این اجلاس، جلسه شورای گواهی مبدا هم برگزار شود و باتوجه به اینکه کلیه تصمیماتی که در اتاق های بازرگانی بین المللی گرفته می شود اصولا اقناعی است، یعنی باید تقریبا تمام اعضا در رابطه با آن موضوع قانع شوند، ما امیدواریم که پیشنهادمان مورد تایید تمام اعضا قرار گیرد؛ این موضوع می تواند قدم بسیار، بسیار خوبی برای رشد جایگاه اتاق تهران و کشورمان باشد و حضور ما در فضای اقتصاد بین الملل و دنیای اتاق های بازرگانی را پررنگ کند و نشان دهنده نقش فعال ما باشد.
 
بهروز گفت: فکر می‌کنم در ساختار اتاق بازرگانی بین المللی ما می‌توانیم در خیلی از قسمت‌ها پیشنهاد دهنده باشیم و در خیلی از حرکت ها و برنامه ها به مسئول پروژه تبدیل شویم.

 اتاق تهران و اتاق ایران سابقه تاریخی طولانی دارند و از اتاق های بازرگانی قدیمی جهان محسوب می شوند ولی متاسفانه ما از این ظرفیت ها به خوبی استفاده نکرده ایم اما به اعتقاد من باید دوباره به عرصه بین المللی بازگردیم تا بازشناخته شویم.