برگشت سریع سرمایه کشاورزان با عرضه محصولات در بورس کالا

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از بورس کالای ایران؛ طی دیداری که روز گذشته میان مدیرعامل بورس کالای ایران و مسئولان بخش کشاورزی استان فارس برگزار شد، عرضه محصولات کشاورزی این استان در بورس کالا، ظرفیت ها و ابزارهای مالی بورس و اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری کشاورزی در قالب سیاست قیمت تضمینی مورد گفت و گو و بررسی قرار گرفت.
 
طی این دیدار، حامد سلطانی نژاد گفت: استان فارس در بخش کشاورزی کشور نقش پررنگی داشته و در بسیاری از محصولات رتبه اول تا سوم را در اختیار خود دارد.
 
وی با اشاره به تجربه موفق پذیرش و عرضه محصولاتی از قبیل ذرت و جو در بورس کالا گفت: در اجرای این برنامه استان فارس یکی از پیشگامان بوده و در محصولاتی مثل مرکبات نیز یکی از استان هایی است که با بورس کالا در ارتباط است.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران، کشف واقعی قیمت محصولات کشاورزی را یکی از نگرانی ها و دغدغه های اصلی کشاورزان و باغداران کشور دانست و در بیان نقش بورس کالا در این زمینه اظهار داشت: موضوع قیمت گذاری در حالی نگرانی همه فعالان حوزه کشاورزی است که حضور واسطه ها و دلالان نیز در این حوزه موجب می شود منفعت اصلی عاید کشاورزان و باغداران نشود. بطوریکه آنچه واسطه ها خریداری می کنند عموما با قیمت های پایین بوده و به دلیل آنکه این قیمت ها گاهی از بهای تمام شده تولید کشاورزان و باغداران نیز کمتر است، موجب شده فعالان این بخش به سمت فروش زمین های کشاورزی روی بیاورند.
 
سلطانی نژاد تاکید کرد: بنابراین بزرگترین خدمت به حوزه کشاورزی ایجاد انسجام در بازار محصولات کشاورزی است که ناشی از توازن بین مولفه عرضه و تقاضا شکل می گیرد. ضمن اینکه برای محصولاتی که امکان صادرات دارند، عرضه در بورس کالا می تواند برای صادرات به بهترین قیمت به نفع کشاورز باشد؛ زیرا فضای شفاف بورس کالا فرآیند قیمت گذاری را تسریع و تسهیل می کند.
 
وی در بیان سایر ویژگی ها و مزایای عرضه در بورس کالا اظهار داشت: شفافیت معاملاتی یکی از جنبه های عرضه محصولات در بورس کالا بوده و انجام معاملات به شیوه های مختلف اعم از نقدی، قراردادهای بلندمدت و استفاده از گواهی های سپرده کالایی دیگر امکانات این بازار است.
 
وی افزود: بر این اساس، عرضه کنندگان و خریداران متعدد می توانند قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند تا در مکانیزم حراج، قیمت تعادلی هر محصول تعیین گردد. بطوریکه در دنیا این تدبیر معاش دیده شده و از قراردادهای بلندمدتی تحت عنوان قرارداد فوروارد استفاده شده و به کمک این ابزارها، نوسانات قیمتی سازمان یافته و قراردادهای منسجم منعقد شده است.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه این قراردادها نگرانی دارنده محصول را در خصوص قیمت و شرایط آتی بازار رفع می کند، گفت: بورس کالا به کمک این ابزارها از جمله قرارداد فیوچرز، یک زمین بازی را فراهم کرده که به عنوان یک داور، ناظر بر معاملات است و قوانینی بر معاملات بورس کالا حاکم بوده که به نفع دو طرف معامله است؛ همچنین معاملات در فضایی شفاف همچون یک آکواریوم شیشه ای انجام می شود و برای همگان قابل رصد است.
 
به گفته سلطانی نژاد، بورس کالای ایران محل تلاقی عرضه و تقاضا بوده و خریداران و فروشندگان هر کالایی می توانند با شفافیت حاکم بر این بازار در آن حضور یابند که این امر شفافیت های مالیاتی را نیز به همراه دارد.
 
وی با اشاره به اینکه ابزارهای نوین مالی در بورس کالا جاذبه ای را برای حضور فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان ایجاد می کند، به اهمیت فرهنگ سازی و آموزش کشاورزان و باغداران نسبت به مزایای عرضه در بورس کالا تاکید کرد و گفت: علاوه بر انجام معاملات نقد و فیزیکی، معاملات سلف و گواهی های سپرده کالایی و قراردادهای بلندمدت در بورس کالا وجود دارد که امکان فروش سردرختی محصولات کشاورزی را فراهم می سازند؛ در این راستا زیرساخت های مقرراتی این امر در دست تهیه است.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران به اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی به کمک بورس کالا و با حمایت و همکاری دولت و وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد که در صرفه جویی بودجه های دولتی نقشی اثرگذاری داشته است. بطوریکه در سال ۱۳۹۵ رقمی نزدیک به نصف بودجه عمرانی کل کشور به خرید تضمینی گندم اختصاص داشت که این رویه نمی تواند ادامه دار  باشد. این در شرایطی است که سال گذشته با اجرای سیاست قیمت تضمینی ذرت و جو کل کشور در قالب ماده ۳۳ قانون بهره وری بخش کشاورزی در بورس کالای ایران، بخش قابل توجهی از هزینه های دولت کاسته شد و بخش خصوصی نیز خریدار محصول از بورس کالا بود.
 
وی پیرامون نظارت بر کیفیت محصولات کشاورزی توسط کارشناسان بورس کالا اظهار کرد: در بورس کالا برای هر نوع محصول کشاورزی استانداردهایی تعریف و سازو کاری فراهم می شود تا براساس عرضه و تقاضا و درجه بندی های تعیین شده، قیمت هر محصول با درجه ای از کیفیت نسبت به قیمت پایه افزایش و یا کاهش یابد. در این بخش، اتاق پایاپای بورس نیز در خصوص فرآیند تحویل و تسویه معاملات نظارت های دقیقی اعمال می کند تا پس از انجام رقابت بر سر خرید هر محصول، برنده نهایی پول کشاورز و باغدار را ظرف سه روز به حساب فروشنده نزد کارگزار واریز می کند و از این بابت دغدغه ای از بابت تسویه وجود ندارد.
 
سلطانی نژاد به امکان راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری پشتوانه کالایی در بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: پس از راه اندازی اولین صندوق کالایی با پشتوانه طلا، برنامه راه اندازی این صندوق ها را در بخش کشاورزی برای محصول پسته نیز داریم و تجربه آن می تواند به سایر محصولات نیز تسری یابد.
 
طی این جلسه نماینده مردم استهبان و نی ریز در مجلس شورای اسلامی از ورود و عرضه محصولات کشاورزی استان و شهرستان های استان فارس به بورس کالا حمایت کرد و گفت: با ورود محصولات کشاورزی مختلف به بورس کالا می توان ضمن کشف قیمت شفاف، مانع از حضور واسطه ها شد تا اکثریت مردم استان که عموما باغدار و کشاورز هستند از سود حاصل از فروش محصول منتفع شوند.
 
اصغر مسعودی افزود: عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا امری مورد قبول بوده و به نوعی کمک به مردم محروم استان است، زیرا در برخی محصولات کشاورزی فاصله قیمت ها برحسب درجه کیفیت آن متفاوت بوده و شرایط فعلی و عرضه محصولات در بورس می تواند به نفع عموم مردم باشد.
 
در ادامه، مدیر جهاد کشاورزی استهبان ضمن اعلام اینکه این سازمان با جدیت از سیاست عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا حمایت می کند، گفت: تاکنون دو محصول ذرت و جو تجربه های موفقی در بورس کالا داشتند که می تواند در خصوص سایر محصولات نیز به اجرا درآید.
 
احمد رنجبر از تهیه پروپوزال استانداردسازی محصولات کشاورزی در سازمان جهاد کشاورزی استان فارس خبر داد و افزود: در شهرستان استهبان زیرساخت های لازم برای ورود برخی محصولات به بورس کالا فراهم شده که در نهایت با انجام بررسی های لازم، تحقق این برنامه می تواند به نفع تولیدکنندگان و تجار این بخش باشد.
 
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه عموم مردم استهبان و سایر شهرستان های استان، کشاورز و باغدار هستند، سازمان تعاونی روستایی و جهاد کشاورزی استان با تمام توان خود از عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران حمایت می کند.
 
رییس اداره سازمان تعاون روستایی استان فارس به مشکلات نقدینگی کشاورزان اشاره کرد و گفت: در حوزه کشاورزی این مشکل وجود دارد که تجار محصولات را از کشاورزان و باغداران خریداری می کنند و تسویه با کشاورزان به صورت نقد، چند ماهه و حتی یکساله صورت می گیرد؛ حتی گاهی برخی تجار پول کشاورزان را نیز نمی دهند.
 
هدایت زارع افزود: عرضه از طریق بورس کالا می تواند از این نظر به نفع کشاورزان و باغداران باشد. چراکه در بورس شفافیت حاکم بوده و خریداران نمی توانند به هر بهانه ای از پرداخت پول کشاورزان خودداری کنند و پرداخت پول به فعالان حوزه کشاورزی در زمانی مشخص و بدون دغدغه انجام می شود.
 
وی به کشف قیمت منصفانه در بورس اشاره کرد و گفت: با ورود محصولات کشاورزی به بورس کالا می توان محصولات را در انبارهای مورد تایید بورس کالا ذخیره کرد و به کمک ابزارهایی همچون گواهی سپرده کالایی، قیمت گذاری آنها را انجام داد.
 
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت استان فارس به مزایای عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا پرداخت و گفت: به تازگی ۸۰ واحد صنفی در بخش کشاورزی استان حدود ۸۰۰ نفر اشتغالزایی ایجاد کرده اند که در عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا باید به جایگاه آنها نیز توجه کرد.
 
سهراب قدم زن تاکید کرد: عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا می تواند در بحث ساماندهی اطلاعات جامعی از تناژ تولید و منطقه برداشت محصول مفید واقع شده و دست دلالان را از این بازار کوتاه کند.
 
وی افزود: بحث برگشت سریع سرمایه کشاورزان و باغداران نیز موضوع دیگری است که می تواند به کمک بورس انجام شود. زیرا راه معاش عمده مردم استهبان در حوزه تولید محصولات کشاورزی است و گاهی طی معاملات سنتی بازار کشاورزی، پول کشاورز و باغدار به آنها بر نمی گردد.
 
این مقام مسئول اظهار کرد: بحث عدم تمرکز مدیریت و فعالیت های مشکوک در بازار سنتی محصولات کشاورزی موضوع مهمی است که به مردم استان آسیب می زند و عرضه در بورس موجب عرضه کالای استاندارد، حمایت از تولید عمده مردم شهرستان و پایداری اشتغال می شود.