البته چند سالی است برای زعفران و پسته ایرانی، رقیبانی در دنیا قد علم کردهاند و شاید به همین دلیل است که هرچند دیرهنگام، اما مسئولان و متولیان به این نتیجه رسیدهاند سروسامانی به بازار این محصولات بدهند و به این منظور تازگیها پسته را به بورس کالا آوردهاند.
بر این اساس باید گفت محصولات مختلف در بورس کالا به دو روش فیزیکی و اوراق گواهی سپرده عرضه میشوند و از مزایای این کار این است که سرمایهگذاران در بازار گواهی سپرده بورس کالا از معافیت مالیاتی برخوردار خواهند شد. از این رو قرار است پسته با هر دو روش فیزیکی و اوراق گواهی سپرده در بورسکالا عرضه شود.
در این زمینه مدیرعامل بورس کالای ایران معتقد است با عرضه پسته در قالب اوراق گواهی سپرده کالایی، از گردش بیرویه این محصول در بازار کاسته میشود و ریسک معاملات هم کاهش مییابد. ضمن این که اوراق گواهی سپرده کالایی میتواند بهعنوان ضمانت دریافت تسهیلات از بانکها ارائه شود و به همین دلیل معاملات بلندمدت در قالب ابزارهای مالی، هدف بلندمدت بورس کالاست.
به این خاطر تازگیها متولیان امر و مدیران بورس کالا آستینها را بالا زده تا زمینه عرضه پسته را در رینگ صادراتی فراهم کنند و طبق برنامهریزی صورت گرفته قرار شده است بازار پسته در فصل برداشت این محصول، یعنی شهریور و مهر، بسرعت توسعه یابد و با تشکیل صندوق کالای پسته طی دو هفته آینده در بورس کالا، شرایط برای عرضه اوراق گواهی سپرده کالای پسته نیز فراهم شود.
بر این اساس، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص جزئیات فعالیت صندوق پسته گفته باید ورود و عرضه محصول در بورس کالا بهعنوان شرط اعطای تسهیلات به کشاورزان از محل منابع بانک کشاورزی یا صندوق توسعه ملی تعیین شود.
در این زمینه برخی کارشناسان بر این باورند با ورود پسته به بورس کالا، فعالان بازار این محصول میتوانند از مزایای متعددی از جمله قیمت عادلانه بهرهمند شوند و بازار مستمری برای این محصول ایجاد شود. بعلاوه این روزها که رفته رفته در حال از دست دادن جایگاه خود در بازار پسته جهان هستیم، میتوان با بهرهگیری از ابزارهای مالی بورسکالا، در بازارهای جهانی بار دیگر به مرجع قیمتگذاری بازار پسته دنیا تبدیل شویم.
افزون بر این یکی از ضعفهای عمده کشور در حوزه صادرات این است که محصولات کشاورزی بویژه محصول پسته بهصورت خرد در بازار جهانی عرضه میشوند و این در حالی است که موهبتی چون بورس کالا که شفافیت و تجمیع منابع مالی از ویژگیها و نیز کارکردهای آن است، در این زمینه نادیده گرفته میشود. به همین دلیل با راهاندازی بورس پسته، میتوان ظرفیت بسیار مهمی برای ایجاد تحول در ساختار تولید، تجارت و صادرات پسته به وجود آورد و باید از این ظرفیتها استفاده کنیم.