آسوده‌ به آدرس‌ها برسید

به گزارش ایران اکونومیست؛  قرار بود اجرای طرح نشانی استاندارد ملی در قالب یک سرویس اینترنتی به ‌منظور تولید و بازیابی آدرس‌های استاندارد مکان محور یکتا تولید و در اختیار عموم کاربران اعم از نهادها و سازمان‌های ذینفع و شهروندان قرار بگیرد و اجرای این پروژه از پایه های اساسی تحقق دولت الکترونیک خوانده شد چرا که موضوع آدرس دهی واحد مبتنی بر اطلاعات GIS جزو مهمترین طرح هایی است که اساس تحقق دولت الکترونیک به شمار میرود.

به گفته مسوولان پیاده سازی این طرح دارای مزایایی از قبیل امکان برقراری ارتباط بین پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف موجود در کشور، امکان استفاده‌ وسیع‌تر از اطلاعات مکانی و مدیریت بر روی‌داده‌ها، خدمات و تبادل اطلاعات در حوزه‌های مختلف کشور و همچنین ترویج فرهنگ استفاده از آدرس استاندارد ملی در میان شهروندان است. بی‌تردید کیفیت اجرای طرح، ارتباط مستقیمی باکیفیت مجموعه داده‌های سازنده‌ی آن خواهد داشت که طبعاً همدلی و همکاری مستمر و مؤثر سازمان‌ها و نهادهای مختلف به‌ویژه نهادهای اصلی متولی را می‌طلبد.

آیین نامه نظام اجرایی طرح نشانی استاندارد مکانی ملی(GNAF) در سال ۱۳۹۳ و درجلسه شورای عالی فناوری اطلاعات کشور با حضور دکتر اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور به تصویب رسید.

 آیین نامه اجرایی مصوب، در جهت تقویت همکاری و هماهنگی فنی و اجرایی دستگاه‌های اجرایی مرتبط با طرح نشانی استاندارد مکانی ملی تهیه‌شد تا دسترسی آسان و سریع به اطلاعات و خدمات دولتی مکان محور در چارچوب قوانین و مقررات در کشور نهادینه گردد.

این طرح درواقع در راستای اجرایی شدن طرح GNAF است که یک پایگاه داده غنی ملی است که امکان بررسی و صحت سنجی یک نشانی فیزیکی به همراه موقعیت و مختصات جغرافیایی آن را در کشور مقدور می‌سازد. از ویژگی‌های این طرح می‌توان به جست‌وجوی راحت‌تر نشانی، امکان بهتر برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌ از بالا، تحلیل مکانی داده‌ها از طریق اتصال به نقشه، بهبود خدمات سازمان‌ها، قابلیت اطمینان و دقت بالاتر، هماهنگی بیشتر بین سازمان‌ها، داده‌های قابل اطمینان و به روز و در نهایت سهولت دسترسی جامعیت اطلاعات اشاره کرد.

از سوی دیگر طراحی و پیاده سازی یک نظام کارآمد کدپستی نیازمند شناسایی کامل مشکلات و خواسته‌ها، تبیین وضع موجود، پیش بینی منابع دردسترس و بالقوه، آشنایی با مفاهیم و نکات فنی لازم و کسب دانش روز در خصوص تمامی مسائل مرتبط است. علاوه بر آن، به انجام رساندن این موارد با تکیه و استفاده از تجارب بین المللی موجود موجب خواهد گردید تا عملیات طراحی و پیاده سازی کدپستی و حصول نتایج مورد انتظار، از ضریب اطمینان مطلوبی برخوردار شوند.

با توجه به نقش کلیدی شرکت پست در تولید و نگهداری آدرس‌ها و کدهای پستی و نیز بعنوان دارنده گواهینامه بین المللی آدرس استاندارد S۴۲ از اتحادیه بین المللی پست در کشور، دبیرخانه کمیته راهبری G-NAF زیر نظر این شرکت تشکیل شده و بعنوان محور اصلی هماهنگ کننده این کمیته فعالیت می‌کند.

در این کارگروه، علاوه بر شرکت پست به عنوان متولی نشانی استاندارد در کشور، سازمان شهرداری ها و دهیاری ها و طبعاً شهرداری هر شهر و دهیاری روستاها، دفتر آمار و اطلاعات استانداریها، مرکز آمار ایران و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به عنوان اعضای کمیته راهبردی، مشارکت کنندگان اصلی این طرح هستند.

در کشور ما هر شهر دارای سه متولی اصلی آدرس شامل شرکت پست، شهرداری و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است که هریک از این متولیان اقلام توصیفی و اطلاعات مکانی خاصی را در ارتباط با آدرس هر ملک تولید کرده و نگهداری می کنند.

در عین حال سازمانهای دیگری نیز در حال فعالیت و ارائه خدمات هستند مانند شرکت آب و فاضلاب، گاز، برق، مخابرات، سازمانهای خدمات اورژانس و مدیریت بحران که پایگاه داده مشترکین داشته و آدرس هر ملک را مطابق با دستورالعمل های خود تولید کرده و یا از طریق متولیان اصلی مانند شرکت پست و شهرداری ها اخذ و ذخیره‌سازی می‌کنند.

طبق تعریف سایت شرکت ملی پست جمهوری اسلامی،   G-NAF یا طرح ملی نشان استاندارد یک پایگاه نشانی ملی ژئوکد شده شاخصی معتبر از آدرسهای ژئوکد (geocode) شده در سطح کشور است که  امکان بررسی و صحت سنجی یک آدرس فیزیکی به همراه موقعیت و مختصات جغرافیایی آن را در کشور مقدور می سازد.

هر آدرس که در G-NAF ایجاد شده، بین چند آدرس همسان در برابر مجموعه داده مکانی مربوطه مقایسه می شود تا بدین ترتیب یک قطعه ملکی، معابر و یا موقعیت مکانی آن نقطه و وجود یا عدم وجود آن صحت سنجی و راستی آزمایی گردد و همچنین کیفیت آدرس آن سنجیده می شود. ژئوکدینگ مراحل و فرآیند ایجاد عوارض نقشه از آدرس‌ها، کدپستی، نام اماکن ها یا اطلاعاتی غیر مکانی از این قبیل است.

ارزش ژئوکدینگ در این است که امکان می‌دهد موقعیت های مختلف در نقشه، از طریق داده‌ها به سهولت در دسترس و قابل شناسایی باشد. آدرس ها می توانند در فرمت‌ها و شکل های گوناگونی باشند، مانند فرمت های آدرس معمولی از شماره خانه که به وسیله نام خیابان متابعت می شود و اطلاعات بعدی به توصیفات مکانی دیگر مثل منطقه پستی یا حوزه آماری.

به عبارتی آدرس شامل نوعی از اطلاعات است که یک مکان را متمایز می کند. ژئوکدینگ در کاربردهای مختلف از آنالیز ساده داده‌ها تا تجارت و مدیریت مشتری می تواند استفاده شود. با آدرس‌های ژئوکد شده ما میتوانیم مکان آدرس را به صورت موقعیتی یا مکانی نمایش دهیم و الگوها را در داخل اطلاعات شناسایی کنیم.

تفکر بکارگیری و استفاده از کدپستی در عملیات تجزیه، رهسپاری و توزیع از اواخر دهه ۱۹۵۰ توسط ادارات پست آلمان و ایالات متحده آمریکا مطرح گردید و بررسیهای اولیه در این ارتباط انجام پذیرفت. در نهایت تقسیم بندی محدوده شهرها به محدوده های کوچکتر و شناسایی هریک از این محدوده های کوچک با یک کد و استفاده از این کدها بر روی مرسولات به عنوان بخشی از نشانی گیرنده و فرستنده، راهکاری مطمئن برای کاهش حجم مرسولات سرگردان و افزایش میزان دقت در انجام عملیات پستی تشخیص داده شد.

تحقق و اجرای GNAF که آن را می توان طرح کلان مکان محور کردن نشانی های استاندارد کشور خواند موجب تجمیع اطلاعات مکانی کشور بر مبنای کد پستی و برقراری ارتباط برخط مناسب تبادل اطلاعات دستگاه ها و سازمان ها و ایجاد مقدمات دولت الکترونیک می شود. همچنین به دنبال آن فناوری های مهم و ضروری GIS، سرویس های مبتنی بر اطلاعات مکان محور و ISIC یا طبقه بندی مشاغل و کسب و کار در کشور پیاده سازی خواهد شد.

آنچه مسلم است این است که درک نیازها، دستیابی به اهداف و فعالیت های سازمان های مختلف کشور در گروی دسترسی به داده های مکانی مناسب و یکپارچه و به عبارتی اجرای بهینه GNAF می باشد و برنامه ریزی های آینده کشور به  این مهم بستگی کامل دارد.

باید پذیرفت که فناوری GNAF نظیر سایر فناوری های روز، به عنوان ابزاری موثر و  قدرتمند در جهت تحول بسیاری از فرایندها به ویژه ارتباط دولت و مردم و دولت و دولت به شمار می رود که به طور چشمگیری می تواند  زیربنای دولت الکترونیک و گسترش خدمات هوشمند مبتنی بر فناوری اطلاعات باشد. به نظر می رسد پیاده سازی کارای این طرح کلان ملی، می تواند افقی روشن برای عرصه اقتصاد و خدمات کشور ترسیم کند.