۳۰ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۰:۲۵
افزایش استخراج نفت از مخازن با فناوری نانو
محققان دانشگاه صنعتی سهند تبریز، توانستند با استفاده از نانوذرات قابلیت برداشت نفت از مخازن نفتی را در مقیاس آزمایشگاهی افزایش دهند. این نتایج می‌تواند در صنایع بالادستی نفت مانند واحدهای بهره برداری و ازدیاد برداشت نفت بسیار اثرگذار باشد.
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری، بخش عظیمی از اقتصاد کشورمان وابسته به فروش نفت خام و یا فراورده‌های نفتی است. در بحث انرژی نیز، نفت و گاز از مهمترین منابع تأمین‌کننده بخش‌های مختلف صنعت و حتی مصارف خانگی هستند. اما با توجه به کاهش منابع و در پی آن کاهش تولید از مخازن ایران، باید به دنبال استفاده از روش‌های مناسبی بود تا بتوان برداشت نفت را همچنان تا حدی افزایش داد که پاسخگوی تأمین انرژی و رونق اقتصادی کشور باشد.
به گفته محسن ویسی محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز، یکی از روش‌هایی که در دهه گذشته در مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت مورد توجه قرار گرفته است، استفاده از نانوذرات است. استفاده از نانوذرات در مقایسه با روش‌های دیگر ازدیاد برداشت نفت از پیچیدگی و دشواری‌های کمتری برخوردار است. همچنین با توجه به امکان سنتز نانوذرات با روش‌های ساده، استفاده از نانوذرات نسبت به دیگر روش‌ها نیاز به تجهیزات و هزینه کمتری داشته و آلودگی‌های زیست محیطی را نیز کاهش می‌دهد.
در این طرح، کاربرد نانوذرات اکسید آهن به منظور افزایش توان برداشت از مخازن نفتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داده که این نانوذرات قادرند ضریب بازیافت نفت را تا 7/56 درصد افزایش دهند.
ویسی در خصوص اهمیت انجام تحقیقات در زمینه ازدیاد برداشت نفت عنوان کرد: دانستن این موضوع که یک فرآیند ازدیاد برداشت چقدر بازدهی داشته و تا چه حد موفقیت آمیز خواهد بود، بسیار مهم است. اگرچه طبق تحقیقات دهه اخیر مشخص شده که تزریق نانوذرات اکسید‌های فلزی می‌تواند عاملی جهت افزایش برداشت شود، اما نیاز است تا مطالعه و بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تری روی مخازن ایران صورت گیرد. بدین ترتیب می‌توان به ارائه یک راه حل مناسب از لحاظ انتخاب نوع نانوذره مناسب و مکانیسم عملکرد آن در ازدیاد برداشت نفت دست یافت.
وی افزود: بیشتر مخازن ایران کربناته نفت دوست هستند و تولید نفت از این مخازن با مشکلاتی از جمله کاهش زود هنگام تولید نفت و هم چنین تولید آب شور روبرو است. بنابراین به نظر می‌رسد کاربرد نانوذرات آب دوست، به منظور تغییر ترشوندگی سنگ مخزن کربناته به حالت خنثی یا آب دوست، می‌تواند تأثیر قابل توجهی در سهولت تولید نفت داشته باشد.
محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز ادامه داد: در این پژوهش، به دنبال ازدیاد برداشت نفت در نمونه‌های مغزه کربناته از مخازن نفتی بودیم. روش پیشنهادی ما تزریق نانوسیالات به صورت برداشت ثالثیه بود. برای دستیابی به بهترین نتایج، بررسی تأثیر نانوذرات مختلف بر میزان تغییر ترشوندگی مخزن به منظور انتخاب نانوذره مناسب با شرایط مخزن نفتی، پایداری نانوذره در شرایط عملیاتی مورد نظر و بررسی دقیق مکانیسم‌های تولید در محیط متخلخل مد نظر قرار گرفته است.
این طرح در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد محسن ویسی و با همکاری دکتر سید علیرضا طباطبایی نژاد و دکتر الناز خداپناه از دانشگاه صنعتی سهند تبریز و به سفارش شرکت ملی نفت فلات قاره ایران انجام شده است. این پایان نامه تحت عنوان پایان نامه مورد نیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژه توسعه فناوری نانو نیز رسیده است. آیین نامه حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
به گفته محسن ویسی محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز، یکی از روش‌هایی که در دهه گذشته در مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت مورد توجه قرار گرفته است، استفاده از نانوذرات است. استفاده از نانوذرات در مقایسه با روش‌های دیگر ازدیاد برداشت نفت از پیچیدگی و دشواری‌های کمتری برخوردار است. همچنین با توجه به امکان سنتز نانوذرات با روش‌های ساده، استفاده از نانوذرات نسبت به دیگر روش‌ها نیاز به تجهیزات و هزینه کمتری داشته و آلودگی‌های زیست محیطی را نیز کاهش می‌دهد.
در این طرح، کاربرد نانوذرات اکسید آهن به منظور افزایش توان برداشت از مخازن نفتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داده که این نانوذرات قادرند ضریب بازیافت نفت را تا 7/56 درصد افزایش دهند.
ویسی در خصوص اهمیت انجام تحقیقات در زمینه ازدیاد برداشت نفت عنوان کرد: دانستن این موضوع که یک فرآیند ازدیاد برداشت چقدر بازدهی داشته و تا چه حد موفقیت آمیز خواهد بود، بسیار مهم است. اگرچه طبق تحقیقات دهه اخیر مشخص شده که تزریق نانوذرات اکسید‌های فلزی می‌تواند عاملی جهت افزایش برداشت شود، اما نیاز است تا مطالعه و بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تری روی مخازن ایران صورت گیرد. بدین ترتیب می‌توان به ارائه یک راه حل مناسب از لحاظ انتخاب نوع نانوذره مناسب و مکانیسم عملکرد آن در ازدیاد برداشت نفت دست یافت.
وی افزود: بیشتر مخازن ایران کربناته نفت دوست هستند و تولید نفت از این مخازن با مشکلاتی از جمله کاهش زود هنگام تولید نفت و هم چنین تولید آب شور روبرو است. بنابراین به نظر می‌رسد کاربرد نانوذرات آب دوست، به منظور تغییر ترشوندگی سنگ مخزن کربناته به حالت خنثی یا آب دوست، می‌تواند تأثیر قابل توجهی در سهولت تولید نفت داشته باشد.
محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز ادامه داد: در این پژوهش، به دنبال ازدیاد برداشت نفت در نمونه‌های مغزه کربناته از مخازن نفتی بودیم. روش پیشنهادی ما تزریق نانوسیالات به صورت برداشت ثالثیه بود. برای دستیابی به بهترین نتایج، بررسی تأثیر نانوذرات مختلف بر میزان تغییر ترشوندگی مخزن به منظور انتخاب نانوذره مناسب با شرایط مخزن نفتی، پایداری نانوذره در شرایط عملیاتی مورد نظر و بررسی دقیق مکانیسم‌های تولید در محیط متخلخل مد نظر قرار گرفته است.
این طرح در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد محسن ویسی و با همکاری دکتر سید علیرضا طباطبایی نژاد و دکتر الناز خداپناه از دانشگاه صنعتی سهند تبریز و به سفارش شرکت ملی نفت فلات قاره ایران انجام شده است. این پایان نامه تحت عنوان پایان نامه مورد نیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژه توسعه فناوری نانو نیز رسیده است. آیین نامه حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
گزارش خطا
آخرین اخبار