فرصت تحلیف برای تقویت پیوندهای اقتصادی

به گزارش ایران اکونومیست; در مجموع بیش از 100 هیات خارجی شامل 500 مهمان در سطح رییس جمهوری، رییس مجلس، معاون رییس جمهوری، نخست وزیر یا معاون نخست وزیر، نایب رییس مجلس، گروه دوستی و پارلمانی، رییسان سازمان‌های بین‌المللی و برخی نمایندگان مجلس و سفیران در آیین تحلیف ریاست جمهوری حضور داشتند.
آنگونه که رییس مجلس جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی افتتاحیه اعلام کرد 128 مقام بلندپایه شامل هفت رییس دولت، 16 رییس مجلس، 10 معاون رییس جمهوری و نخست وزیر، 10 نایب رییس مجلس، 9 وزیر امور خارجه، 37 وزیر و فرستاده ویژه، 15 معاون وزیر خارجه، پنج رییس گروه دوستی – پارلمانی، چهار رییس کمیسیون سیاست خارجی یا اطلاعات و توسعه، 2 رییس جمهوری پیشین و 13 مقام سازمان های بین المللی- منطقه ای و گروه های سیاسی از نزدیک این آیین را می بینند.
به گفته «علی لاریجانی» رییسان جمهوری ارمنستان، عراق، کره شمالی، مولداوی، زیمبابوه، افغانستان و پادشاه لستو، رییسان مجالس قانونگذاری بلاروس، کره جنوبی، مالزی، سریلانکا، لبنان، ماداگاسکار، مالی، قبرس، اسپانیا، تانزانیا، زنگبار، پاکستان، صربستان، جمهوری آذربایجان، کامرون و ازبکستان و همچنین مجلس مشترک کشورهای عضو مرکوسور (بلوک منطقه‌ای متشکل از آرژانتین، برزیل، پاراگوئه، اروگوئه و ونزوئلا) در این مراسم حضور یافتند.
معاونان رییس جمهوری و نخست وزیران غنا، ترکمنستان، کوبا، سوریه، سوازیلند، عمان، روسیه، اوگاندا، اوکراین، گرجستان و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رییس کمیسیون اطلاعات و توسعه چین از دیگر حاضران در این مراسم بودند.
نایب رییسان مجالس چک، اتریش، مجارستان، ساحل عاجل، بوسنی و هرزگوین، غنا، گامبیا، گینه، تونس و نیجر نیز خود را به این مراسم رساندند.
همچنین این آیین با حضور وزیران امور خارجه قرقیزستان، ونزوئلا، ارمنستان، سائوتومه و پرنسیپ، عمان، زیمباوه، توگو، لسوتو و سوازیلند و وزیران و فرستادگان ویژه ایرلند، واتیکان، نامیبیا، لوکزامبورگ، گابن، تونس، دماغه سبز، اکوادور، سورینام، مغولستان، فرانسه، دانمارک، نروژ، گویان، اندونزی، زنگبار، ترکیه، ویتنام، تاجیکستان، بولیوی، هلند، تایلند، آفریقای جنوبی، اروگوئه، آلمان، سیرالئون، اسلواکی، گامبیا، لتونی، مونته نگرو، کویت، عمان، قطر، سنگال، شیلی، نیجریه و مالت برگزار شد.
رییس مجلس شورای اسلامی همچنین از رییسان سازمان های بین المللی و منطقه ای شامل دبیرکل 'دی هشت' ، دبیرکل آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل)، دبیرکل اتحادیه آلبا (کوبا، ونزوئلا، بولیوی، نیکاراگوئه، اکوادور و برخی کشورهای حوزه کاراییب)، رییس شورای کمیسیون اقتصادی اوراسیا، رییس و دبیرکل اتحادیه بین المجالس، دبیرکل سازمان اکو (سازمان همکاری اقتصادی)، دبیرکل سازمان بین المجالس آسیایی، معاون اتحادیه بین المجالس اسلامی، رییس تحالف شیعه عراق، نمایندگان جنبش حماس و جهاد اسلامی، رییس جبهه مردمی برای آزادی فلسطین و معاون دبیرکل لبنان نام برد.
معاونان وزیران امور خارجه لهستان، انگلیس، چک، ایتالیا، یونان، بلغارستان، مجارستان، اکوادور، دانمارک، رومانی، جمهوری آذربایجان، غنا، ونزوئلا، نامیبیا و کره شمالی، رییسان کمیسیون سیاست خارجی سنگال و ازبکستان، رییسان گروه دوستی پارلمانی لتونی، فلاند، انگلیس، پرتغال، اندونزی و همچنین رییسان جمهوری پیشین کومور و اوکراین همراه با سفیران کشورهای خارجی در تهران نیز خود را به آیین تحلیف رییس جمهوری اسلامی ایران رساندند.
 
** دیدارهای اقتصاد محور هیات های سیاسی
از پنجشنبه گذشته همزمان با آیین تنفیذ حکم ریاست جمهوری از سوی رهبر معظم انقلاب به طور رسمی ورود هیات های سیاسی به تهران کلید خورد.
مبادلات اقتصادی- تجاری یکی از موضوع های مشترک در بسیاری از دیدارهای مقام های ایرانی با طرف های خارجی بود.
 
* سیزدهم مردادماه
جمعه قرارداد اصلی طرح برقی سازی راه‌آهن تهران-مشهد امضا شد که معاون فنی و امور زیربنایی را‌ه‌آهن جمهوری اسلامی ایران رقم دقیق آن را یک میلیارد و 700 میلیون دلار اعلام کرد که یک میلیارد و 500 میلیون دلار آن سهم مشارکت طرف چینی است.
رییس مجلس شورای اسلامی در این روز در دیدار معاون رییس جمهوری غنا اعلام کرد: خوشبختانه شرکت های ایرانی در زمینه تولید دارو به پیشرفت های خوبی دست یافته اند و ما آماده گسترش روابط در این بخش با کشور غنا هستیم، همچنین ظرفیت های مناسبی در حوزه خدمات مهندسی از جمله طرح های زیرساختی، راهسازی و انبوه سازی مسکن میان 2 کشور وجود دارد.
افزون بر دیدارهای رییس جمهوری و معاون اول او، دیگر اعضای کابینه بیکار ننشستند.
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران و نایب رییس اول پارلمان اتریش در دیدار با یکدیگر بر افزایش همکاری های دوجانبه از جمله همکاری های بانکی تاکید کردند.
محمدجواد ظریف همچنین در دیدار همتای قرقیزستانی خود گفت: ایجاد خط هوایی، حل موضوع روادید و حل موانع بانکی زمینه را برای توسعه بیشتر مناسبات دو کشور هموار می کند.
ظریف در دیدار نایب رئیس پارلمان مجارستان نیز گفت: همکاری های بانکی زمینه را برای گسترش همکاری ها در سایر زمینه ها مهیا می کند.
در این دیدار 2 طرف درباره همکاری های پارلمانی، توریسم، انرژی و مدیریت آب رایزنی کردند و مقام مجار گفت: بعد از برگزاری نخستین کمیسیون مشترک 2 کشور مشتاقیم همکاری های پارلمانی و اقتصادی بویژه در زمینه کشاورزی را تقویت کنیم.
 
* چهاردهم مردادماه
رییس مجلس شورای اسلامی چهاردهم مردادماه در دیدار رئیس مجلس ملی جمهوری بلاروس بر گسترش تعاملات بانکی تاکید کرد و اجرای طرح راه آهن جمهوری اسلامی ایران- جمهوری آذربایجان- روسیه- بلاروس- لتونی را خواستار شد.
«میخائیل ولادیمیروویچ میاسنیکوویچ» نیز در این دیدار تاکید کرد دولت آن کشور در حال پیگیری بهینه سازی سیستم پرداخت بین بانکی با ایران است و در این مسیر موانع خاصی وجود ندارد.
اعضای هیات دولت یازدهم نیز در آستانه برگزاری آیین تحلیف دیدارهای گوناگونی را پشت سر گذاشتند.
وزیر جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی ایران در دیدار وزیر غذا و کشاورزی جمهوری غنا بر ضرورت تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی برای پیگیری مصوبات و گسترش همکاری های کشاورزی 2 کشور تاکید کرد.
«محمود حجتی» گفت: در زمینه زیرساخت ها، سدسازی، راه سازی، تولید و عرضه دارو و خدمات پزشکی، عرضه کودهای شیمیایی و آلی، آموزش های فنی و حرفه ای، تحقیقات کشاورزی، مبادله بذر و ژرم و آموزش و ترویج کشاورزی ظرفیت همکاری وجود دارد.
وی همچنین در دیدار با معاون اول نخست وزیر اوکراین که وزیر توسعه اقتصادی و تجارت آن کشور است، گفت: برای توسعه روابط، باید همکاری های بانکی و تجاری دو کشورتسهیل شود.
حجتی افزود: ایران و اوکراین ظرفیت های زیادی برای توسعه همکاری ها بویژه در زمینه های نفت و انرژی، ترانزیت کالا، صنایع پیشرفته و تولید محصولات کشاورزی همچون ذرت دارند که امکان توسعه تولید آن در ایران نیست.
وی اضافه کرد: تامین زیرساخت های ریلی، جاده ای و هوایی به عنوان مقدمه همکاری های راهبردی 2کشور می تواند زمینه دسترسی ایران به دریای سیاه و اروپای غربی و دسترسی اوکراین به اقیانوس هند را فراهم کند.
وزیر توسعه اقتصادی و تجارت اوکراین نیز گفت «بزودی تصمیم هایی برای تسهیل روابط بانکی 2کشور اتخاذ می شود».
وزیر جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی ایران همچنین در دیدار نایب رییس مجلس جمهوری گامبیا گفت: ایران آمادگی کامل دارد در زمینه های تحقیقاتی، آموزشی، ترویجی و ماشین های کشاورزی با گامبیا همکاری کند و این امر را وظیفه انسانی و اسلامی خود می داند.
این مقام گامبیا نیز اعلام کرد: گامبیا منابع آب و خاک مناسب دارد اما برای افزایش تولید و حفظ حاصلخیزی خاک به مکانیزه کردن کشت محصولات کشاورزی و تامین کود نیازمند است.
وزیر نیرو جمهوری اسلامی ایران در دیدار وزیر ارشد هماهنگ کننده امور دریایی جمهوری اندونزی گفت: همکاری 2 کشور می تواند بجز برق و انرژی در زمینه های بانکی و ترابری نیز توسعه یابد.
«حمید چیت چیان» از پیشنهاد وزیر ارشد هماهنگ کننده امور دریایی جمهوری اندونزی درباره برقراری پروازهای مستقیم بین پایتخت های 2کشور استقبال و ابراز امیدواری کرد گفت و گوهای تخصصی ایران و اندونزی درباره 2بلوک نفتی بخوبی ادامه یابد و به نتایج مطلوبی برسد.
وی افزود: اکنون صادرات اندونزی به ایران حدود 2برابر صادرات ایران به اندونزی است و این امکان وجود دارد که میزان صادرات را به سطح متعادلی ارتقا دهیم و همکاری های دوجانبه تا انتقال فناوری افزایش یابد.
وزیر ارشد هماهنگ کننده امور دریایی جمهوری اندونزی از وزیر نیرو خواست در نشست های حضوری متخصصان 2 کشور موانع موجود بر سر راه های توسعه همکاری بررسی و برداشته شود.
وزیر نیرو جمهوری اسلامی ایران همچنین در دیدار وزیر انرژی و ذخایر منابع آب جمهوری تاجیکستان گفت: امیدواریم موضوع پرداخت بدهی ها در زمینه نیروگاه سنگ توده2 هرچه زودتر مرتفع شود تا وزارت نیرو نیز دامنه همکاری های خود را گسترش دهد.
چیت چیان همچنین به طرح «کاسا 1000» (اتصال شبکه برق ایران و تاجیکستان و ارتباط الکتریکی 2کشور از طریق افغانستان و پاکستان) اشاره کرد و گفت: این امکان وجود دارد که ایران دراجرای این طرح همکاری کند و در آینده شاید بخشی از برق تولیدی سنگ توده2 از طریق این خط به ایران منتقل شود.
وزیر انرژی و ذخایر منابع آب جمهوری تاجیکستان نیز در این دیدار گفت: قرار شد تا پایان سال لایحه طرح کاسا 1000 تهیه شود. توافق های اولیه شده و فقط مسائل فنی باقی مانده است که امیدواریم تا پایان سال مناقصه برگزار و سال بعد نیز کارهای فنی آن آغاز شود.
وی ادامه داد: برای خط های دائمی 500 کیلوولت، مساله خرید و فروش و تعیین تعرفه در حال مشخص شدن است و در این لایحه پیش بینی شده است بخشی از بدهی ها به وزارت نیرو جمهوری اسلامی ایران از این طریق پرداخت شود.
به گفته وی، تاجیکستان آمادگی دارد در ماه های آینده کمیسیون مشترک بین 2کشور را در شهر دوشنبه برگزار کند.
شنبه همچنین با حضور مقام‌های بلندپایه دولتی و پارلمانی ایران و کره جنوبی، توافقنامه تامین فاینانس و اجرای طرح ارتقای فناوری و کیفیت فرآورده‌های پالایشگاه تبریز بین کنسرسیوم شرکت طراحی و ساختمان نفت (اُ.دی.سی.سی- ODCC) از ایران و شرکت مهندسی و ساختمان «اس.کا» (SKEC) از کره جنوبی به عنوان مجری و همچنین شرکت پالایش نفت تبریز به عنوان کارفرما در تهران امضا شد.
این طرح یک میلیارد و 600 میلیون یورو ارزش دارد و از طریق طراحی و مهندسی، خرید، تامین کالا و تجهیزات، ساختمان و نصب به دست کنسرسیوم ایرانی- کره ای و تامین فاینانس از منابع مالی بانک‌های کره جنوبی اجرا می شود.
 
* پانزدهم مردادماه
رییس‌ جمهوری اسلامی ایران در این روز با مقام های لسوتو، ارمنستان، سوازیلند، سریلانکا، غنا، صربستان، اسپانیا، لبنان، بلاروس و... دیدار کرد و از توسعه روابط بویژه افزایش سطح مناسبات تجاری و رفع موانع موجود سخن گفت.
رییس مجلس شورای اسلامی، معاون اول رییس جمهوری و وزیر امورخارجه نیز روز پرکاری داشتند. در این میان، وزیران اقتصادی دولت، بحث ها را با جزییات بیشتری دنبال می کردند.
وزیر جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی ایران یکشنبه به هتل اقامت رییس جمهوری مولداوی رفت و امضای تفاهمنامه های قرنطینه گیاهی و دامی را زمینه ساز تسریع و توسعه مبادلات کالا بین 2 کشور عنوان کرد.
حجتی بر لزوم تبادل کارشناس و انتقال تجارب کشاورزی بین ایران و مولداوی تاکید کرد و افزود: ترانزیت کالا نیز از دیگر زمینه های مناسب همکاری است.
رییس جمهوری مولداوی نیز بر تشکیل کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی تاکید کرد.
وزیر کشاورزی، دامپروری و شیلات سورینام نیز در دیدار با همتای ایرانی خود از نیاز این کشور به کود و همچنین سرمایه گذاری در زمینه افزایش تولید برنج و دام خبر داد.
حجتی آمادگی ایران را برای انتقال دانش و تولید مشترک در زمین های آن کشور اعلام کرد و افزود: با انعقاد قراردادهای قابل قبول اقتصادی حاضریم در زمین های کشاورزی رها شده سورینام برای کشت محصولات اساسی سرمایه گذاری کنیم و کشاورزان شما و سرمایه گذاران ما تولید مشترک داشته باشند.
وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران نیز در دیدار با دبیر دولت و وزیر مشاور در امور خارجه فرانسه از ضرورت پشتیبانی فرانسه از مبادلات اقتصادی بین 2 کشور سخن گفت و افزود: مذاکرات با شرکت های هواپیماسازی ایرباس و آ.تی.آر ادامه دارد و ایران بر تداوم پشتیبانی‌های لازم از جمله تامین قطعات و ارائه اطلاعات فنی تاکید دارد.
وزیر مشاور در امور خارجه فرانسه از تلاش برای حل مشکل تامین مالی پروژه‌های هوایی و ریلی خبر داد و گفت: برای ادامه قراردادها به تایید دولت ایران و پیش پرداخت برای تحویل باقی هواپیماها نیازمندیم.
به گفته وی، پاییز امسال هیات فرانسوی به ایران می‌آیند تا با موسسه های مالی ایرانی برای افزایش حجم مبادلات اقتصادی مذاکره کنند.
عباس آخوندی همچنین با همتای هندی خود دیدار کرد و با اشاره به توافقنامه های حمل و نقلی 2 کشور (راهگذر هند- ایران- افغانستان و هند- ایران- روسیه) گفت: برای فعال‌ کردن این 2 راهگذر توافق مالی با طرف هندی شده است که نخستین آن اعطای 150 میلیون دلار فاینانس به دولت ایران برای توسعه بندر چابهار و دیگری سرمایه‌گذاری 85 میلیون دلاری توسط هند در این بندر است.
آخوندی تصریح ‌کرد: درباره سرمایه گذاری هند در خط آهن چابهار- زاهدان این کشور باید به ایران درباره شیوه سرمایه‌گذاری خود پیشنهاد روشنی ارایه کند.
وزیر حمل و نقل هند نیز اعلام کرد: دهلی نو خود را به همکاری‌ها بویژه در زمینه بندرچابهار متعهد می‌داند و در این باره تصمیم مناسبی می‌گیرد.
وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در دیدار وزیر هماهنگ کننده امور دریایی جمهوری اندونزی، رابطه 2 کشور در بازار جهانی نفت را نزدیک و سازنده عنوان کرد و گفت: شرکت پرتامینا (شرکت دولتی نفت و گاز اندونزی) در بخش خرید و فروش و همچنین توسعه و سرمایه‌گذاری میدان‌های نفتی با شرکت ملی نفت ایران رابطه ای نزدیک دارد.
وزیر هماهنگ کننده امور دریایی جمهوری اندونزی در این دیدار پیام ویژه رییس جمهوری اندونزی به همتای ایرانی را به بیژن زنگنه داد.
آنگونه که معاون امور بین‎الملل و بازرگانی وزیر نفت اعلام کرد 2 طرف تصمیم گرفتند هفته آینده هیاتی از بانک مرکزی کشورمان برای ارتقای همکاری‌های بانکی به اندونزی برود.
یکشنبه همچنین قرارداد انتقال فناوری طراحی و ساخت تابلوهای برق از شرکت «جابون» ایران به شرکت «الکتروشیلد» روسیه امضا شد. براساس این قرارداد شرکت الکتروشیلد به شکل مستمر قطعات مورد نیاز خود را از شرکت ایرانی جابون خریداری می کند و زمینه همکاری برای طرح های کشورهای منطقه همچون عراق و سوریه فراهم می شود.
 
** فرجام سخن
رییس جمهوری اسلامی ایران، رییس مجلس شورای اسلامی، معاون اول رییس جمهوری، وزیران و دیگر مقام های ایرانی در دیدار مقام ها و نمایندگان کشورهای خارجی بر توسعه تعامل اقتصادی تاکید کردند؛ امری که رهبر معظم انقلاب نیز در آیین تنفیذ از دولت دوازدهم خواسته اند.
ایشان «پرداختن به مشکلات مردم بویژه مشکلات معیشتی و اقتصادی» به عنوان اولویت اصلی، «تعامل گسترده با دنیا و ارتباطات وسیع با ملت ها و دولت ها» و «ایستادگی همراه با صلابت و قدرت در مقابل سلطه طلبان» را سه جهت گیری اصلی دانستند که باید به‌طور همزمان در دستور کار دولت جدید باشد.
همسو با همین خواسته، دولت دوازدهم در آغاز راه خود از حضور هیات های سیاسی در آیین تحلیف بهره برد تا برخی زمینه های تازه برای همکاری های اقتصادی را بگشاید و همچنین برای رفع موانع کنونی به چاره اندیشی بپردازد.
باید توجه داشت جدا از مطالبه رهبر معظم انقلاب از دولت دوازدهم، برنامه ششم توسعه، قانون بودجه سال 1396 و همچنین سیاست های اقتصاد مقاومتی بر تعامل سازنده با کشورهای دیگر و جذب هر چه بیشتر سرمایه خارجی و فناوری های نوین جهانی با هدف ارتقای توان تولید صادرات محور و افزایش اشتغال تاکید دارند.
همه اینها همزمان با فشارهای اقتصادی آمریکا و کارشکنی های آن در قبال اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) رخ می دهد که با تصویب سندهای تحریمی جدید، اعلام ادعاهای مالی تازه، هراس افکنی در دیگر کشورها درباره سرمایه گذاری در ایران و... رخ می دهد.
با این همه، بی شک حضور همزمان نزدیک به 130 هیات سیاسی در یک کشور پاسخی روشن به اقدام های آمریکا به شمار می رود.
اجتماع بیش از 500 شخصیت سیاستگذار و تصمیم گیر در کشورهای گوناگون جهان فرصت بی بدیلی است که می توان از آن برای ارتقای سطح همکاری ها، زمینه چینی برای آغاز روابط اقتصادی تازه و پیشبرد هدف ها، اسناد و توافقنامه های امضا شده پیشین بهره برد و سود حاصل از آن را به دست آورد.
مروری بر گفت و شنودهای صورت گرفته در دیدار مقام های جمهوری اسلامی ایران با تصمیم سازان دولت های خارجی نیز نشاندهنده پیگیری همین هدف هاست.