استقبال از پناهجویان سوری در کارلووی واری

به گزارش ایران اکونومیست؛ پنجاه و دومین جشنواره فیلم کارلووی واری در قلب اروپا نیز میزبان برخی آثار سینمایی و مستند است که در مضمون، به ماجرای پناهندگان سوری مهاجرت کرده به اروپا با مقصد آلمان، می‌پردازند.

به نظر می‌رسد در میان جشنواره‌های اخیر، کارلووی واری، برخلاف مثلا جشنواره‌ای مانند برلین، جزو فستیوال‌هایی است که در این زمینه نه از سر رفع تکلیف، بلکه واقعا موفق عمل کرده و آثار شایانی به نمایش گذاشته است.

یکی از فیلم‌های شاخص‌ در این زمینه، مستندی با نام «ماجرای خبری دیگر» است.

اوربان والاس - کارگردان جوان بریتانیایی - با هوشمندی و سرعت عمل موثر، همزمان با موج مهاجرت دسته جمعی دو سال پیش که خبرساز شد، گروه فیلمسازی‌اش را راهی کرده تا پس از گذر پناهجویان از سواحل یونان و یوگسلای سابق، آنها را تا مقصد دنبال کند.

در این میان، اتفاق‌هایی که برای پناهجویان در رسیدن به مقصد رخ می‌دهد، علاوه بر جذابیت داستانی، به فیلمساز مجال داده که برخی مباحث انسانی را پیگیری کند.

در واقع او با تمرکز بر گروه‌های خبری اعزام شده به محل‌های حضور پناهندگان، برخی مباحث اخلاقی را هم در مواجهه با چنین وضعیتی، بررسی کرده است. در همین فیلم علاوه بر اشاره به ماجرای بحث‌برانگیز فیلمبردار زن مجارستانی در پشت پا زدن و سرنگون کردن پدری حامل فرزند، بیشتر یک تصویر عاطفی و متاثر از خبرنگاران و تصویربرداران پوشش‌دهنده موضوع ارایه شده است.

همچنین پس از آنکه بیشتر زمان فیلم به ایجاد همدردی تماشاگر با سرنوشت و وضعیت انسانی پناهجویان می‌گذرد، در پایان، چالش حوادث تروریستی متعاقبی که در قلب اروپا انجام شد و متهمان آنها شهروندانی سوری بودند، مطرح می‌شود.

سفر در چند کشور، پا به پای مهاجران، برای گروه سازنده عمدتا جوان این فیلم مستند، همچنین این موقعیت را پدید آورده که برخی شخصیت‌های فیلم خود را در چند کشور مختلف تعقیب کنند و عملا آنها راوی فیلم شوند.

در زمان نمایش و حتا نشست پرسش و پاسخ این فیلم در جشنواره کارلووی واری پنجاه و دوم، علاوه بر گروه سازندگان فیلم، «محاسن لطیف»، زن سوری که به دلیل تسلط به زبان انگلیسی در طول فیلم عملا راوی آن شده بود و به نظر می رسد مشکل اقامتش حل شده است، با حجاب اسلامی، با گروه فیلمساز همراه شد و به پرسش‌هایی پاسخ گفت و در مصاحبه‌هایی هم شرکت کرد.

دیگر فیلم موفق حاضر در جشنواره کارلووی واری، یک فیلم سینمایی از کشور ترکیه با نام داها (بیشتر) است که به نظر می‌رسد با توجه به حضورش در بخش رقابتی، از شانس‌های جدی تصاحب گوی بلورین پنجاه و دومین دوره جشنواره باشد.

اونور سایلاک، بازیگر و فیلمساز ترک که دانش آموخته فیزیک و مدیریت دولتی و سپس تئاتر در دانشگاه آنکارا بوده و در حوزه فیلم کوتاه نیز به دستاوردهایی بین‌المللی رسیده بود، حالا در کارلووی واری با یک فیلم کم نقص و بسیار تاثیرگذار حضور یافته است.

در این فیلم، نوجوان ۱۴ ساله‌ای به نام غزه با پدرش در یک شهر کوچک در سواحل دریای اژه زندگی می‌کند. او دارای استعداد تحصیل و مایل به ادامه تحصیل در یکی از مدارس ویژه استانبول است؛ اما پدرش با این استدلال که مهمترین چیز در زندگی پول است و تحصیل هم مانع آن می‌شود با این موضوع مخالفت و از آن جلوگیری می‌کند؛ تا پسرش با او همراه شده، مانند خود او تربیت شود. پدر در منطقه به عنوان یک حامل میوه و سبزی شناخته می‌شود اما در اصل، به قاچاق انسان‌هایی می پردازد که از جنگ سوریه گریخته‌اند.
او پناهجویانی را که از مرز جنوبی ترکیه وارد می‌شوند، با همراهی در شرایطی تحقیرآمیز و با انگیزه مالی نگهداری می‌کند تا سپس بتوانند به ادامه مسیر مهاجرت خود بپردازند.

این فیلم که گویا بر اساس رمانی پرفروش ساخته شده، رویکردی روانشناسانه دارد به تغییر روحیات یک پسربچه که چگونه محیط اطراف و همزیستان، بر او می‌توانند اثر بگذارند.

این فیلم همچنین نگاهی کلی دارد به جهان معاصر و خبرهایش.

فیلم داها نه تنها در مضمون، بلکه در پرداخت و ساخت هم بسیار تاثیرگذار است؛ در واقع کارگردانی، فیلمنامه، فیلمبرداری، صحنه آرایی و تدوینی هنرمندانه، اثری پدید آورده است که مخاطب را دو ساعت با اشتیاق در برابر پرده جادویی همراه و در پایان هم او را غافلگیر و درگیر می‌کند.

کمر گوتلای، یکی از دو تهیه‌کننده این فیلم پس از پایان یکی از نمایش‌های آن در پنجاه و دومین جشنواره فیلم کارلووی واری،  در همین زمینه گفت: گروه سازنده فیلم تلاش داشت تا علاوه بر خود موضوع، قابلیت‌های سینمایی اثر نیز به گونه‌ای باشد که بیشترین تاثیرگذاری را بر مخاطب بتواند خلق کند و از این راه، آنها را به فکر وادارد.

او با ابراز رضایت از واکنش تماشاگران در این جشنواره گفت: خوشحالم که انگار به هدفمان نزدیک شده‌ایم.