بانک مرکزی بالاخره وارد میدان شد
سکه دوباره پیش فروش میشود
دنياي اقتصاد- دور تازهای از پیشفروش سکه در روزهای باقیمانده از سال انجام میشود. در تازهترین برنامههای اعلام شده توسط مقامات بانک مرکزی امسال نیز برای دومین بار پیش فروش سکه انجام میشود. طبق اطلاعات به دست آمده دوره جدید با تفاوتهایی نسبت به دوره قبل انجام میشود که مهمترین تفاوت آن محدودیت در سقف خرید سکه از سوی متقاضیان است.
بنا بر اعلام مسوولان قیمتگذاری سکه در دوره جدید بر اساس متغیرهای جهانی انجام میشود تا زمینه را برای ایجاد رانت فراهم نکند. تاریخ دقیق زمان شروع پیش فروش پس از تصویب در دولت از سوی بانک مرکزی اعلام میشود. پس از مشخص شدن تاریخ پیش فروش بانک مرکزی جزئیات و نحوه اجرای طرح را اطلاعرسانی خواهد کرد. بررسیها نشان میدهد قیمت سکه در این روزها بالاتر از ارزش واقعی با توجه به در نظر گرفتن متغیرهای جهانی و قیمت دلار بازار آزاد فروش میرود به قول برخی حبابی شده است. روز گذشته به طور مثال با وجود نرخ دلار بازار آزاد و نرخ اونس 1680 دلاری طلا در بازارهای جهانی، حداکثرباید 1 میلیون و 527 هزار تومان قیمت میخورد که البته از این سطح 25 هزار تومان بالاتر بود. نیم سکه نیز در این راستا 20 هزار تومان و ربع سکه بیش از 120 هزار تومان گرانتر از سطح واقعی خود بود. سکه گرمی در این روزها در بازار تا 350 هزار تومان هم افزایش یافته است که قیمتی غیر واقعی و کاملا غیر منطقی به خود گرفته است. دلیل گرانی سکههای گرمی و ربع سکه البته وجود قدرت خرید مردم در این سطح است.
بانک مرکزی طی سال جاری البته مکررا درخصوص امکان به راه افتادن دور تازهای از پیش فروش سکه اطلاعرسانی کرده و در مقابل سوال خبرنگاران این امکان را رد نکرده بود.
با این حال مواردی چون ثبت نام الکترونیکی از متقاضیان را که در پایان دوره قبلی به آن اشاره شده بود باید در قالب جزئیات این برنامه در روزهای آتی جستوجو کرد.
طی دوره قبل 5/9 میلیون قطعه سکه ثبت نام شد که تقریبا 70 درصد آن تحویل داده شدو نزدیک به شش هزار میلیارد تومان نقدینگی از سطح بازار جمع شد که در کنترل قیمت سکه البته نقش غیر قابل انکاری داشت. از آذر ماه امسال با پایان یافتن تقریبا مرحله پایانی تحویل سکههای دوره قبل، افت عرضه در بازار موجب افزایش پر شتابتر قیمت سکه شد.
این وضعیت در کنار مسائل روانی بازار و دستاویزهای سیاسی و فشارهای منطقهای و همچنین سرازیر شدن نقدینگیهای جدید به بازار ارز و سکه موجب رشد قیمت سکه و طلا نیز شد.
تغییراتی که بانک مرکزی در دوره جدید در پیش گرفته برای کنترل و عطش بخش خردهفروشی و کاستن از مراجعات مکرر به بازار قطعا موج تازهای از افت قیمتها را رقم خواهد زد. در این مسیر البته وجود تردیدهای اولیه سکتهای در روند کاهشی ایجاد خواهد کرد که در صورت مداومت بانک مرکزی سطوح قیمتی به مرور شکسته خواهد شد.
در این زمینه البته بانک مرکزی با انتقادهایی نیز در خصوص سرازیر کردن حجم کلان طلا به بازار داخلی مواجه خواهد بود. با این حال مدیریت هوشمندانهتر در کنترل تقاضای خرده فروشی و ممانعت از ورود بخشهای بزرگ اقتصادی برای ثبتنام سکه، خود راه بهتری به نظر میرسد. به هر روی این برنامه از جمله اختیارات بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی در کشور است که منع قانونی نیز ندارد.
برخوردهای سختتر با دارندگان ارز به گوش میرسد
در یک طرح در مجلس مجازاتهای زندان و جریمه دو برابری برای معامله گران ارز در نظر گرفته شد. مجازات زندان تا 25 سال و حتی مفسد فی الارض نیز تعاریف و تعابیری است که نمایندگان مجلس خواهان اعمال آنها در برخورد با دارندگان ارز هستند.
بر اساس ماده3- این طرح دارندگان ارز موظفند ظرف دو ماه از تصویب این قانون جهت دریافت گواهی مالکیت ارز خود به شعب ارزی بانکها و صرافیها مراجعه نمایند. پس از انقضای مهلت مذکور نگهداری و معامله ارز بدون فاکتور معتبر و کد رهگیری ممنوع است.
ماده4- هر شخصی که با اقداماتی از قبیل انجام معاملات صوری ارز، احتکار ارز، سلف فروشی ارز، انجام مبادلات ارزی خارج از شبکه قانونی و قاچاق ارز در بازار ارز اخلال موثر ایجاد کند علاوه بر جزای نقدی به حبس از دو تا پنج سال و چنانچه اقدامات فوق عرفا عمده یا کلان محسوب شود به حبس از پنج تا ده سال محکوم میشود.
ماده5-هر شخصی که خارج از شبکه مجاز مبادلات ارزی به مبادله ارز اقدام نماید به جزای نقدی معادل دو برابر ارز مورد مبادله یا قیمت ریالی آن به نرخ روز محکوم میشود.
ماده6- این طرح هم تاکید دارد هرگاه اقدامات مذکور در ماده(4) به صورت ساماندهی شده بوده یا همراه با تبانی باشد یا با کسب اطلاعات محرمانه یا سری دولتی انجام شده باشد در صورتی که عرفا عمده یا کلان محسوب شود یا اقدامات انجام شده در اخلال بازار ارز کشور موثر باشد مرتکب به مجازات افساد فیالارض محکوم میشود. در غیر این صورت مرتکب علاوه بر جزای نقدی مقرر به حبس از پانزده سال تا بیست و پنج سال محکوم میگردد.
این طرح از سوی مجلس در حالی است که برخی از کارشناسان خواستار درمان ریشهای افزایش قیمتهای کاذب و تقاضای شدید برای تبدیل ریال به ارز شدهاند. به گفته یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، مبارزه مجازات با کسانی که در بازار ارز اخلال میکنند به کاهش التهاب کمک خواهد کرد، اما مشکلات ارزی را برطرف نمیکند. این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: ریشه مساله این است که بتوانیم در کشور براساس منابع و مصارف ارزی بازار را مدیریت کنیم که تصمیم و اقدامات مناسب توسط بانک مرکزی باید انجام شود.
تاثیر زودهنگام بازار داخلی
با انتشار خبر انجام پیش فروش در روزهای آتی از ساعت تقریبا 15 به بعد روند کاهش مقطعی قیمت سکه آغاز شد. قیمت سکه از يك میلیون و 550 هزار تومان با 45 هزار تومان کاهش سریع مواجه شد که البته تا ساعت 14:30 دقیقه تا يك میلیون و 530 هزار تومان تعدیل شد.
قیمت دلار البته تغییر نداشت. نیم سکه و ربع سکه نیز به ترتیب تا سطح 775 هزار تومان و 490 هزار تومان تعدیل شدند.
قیمت گرم طلای 18 عیار نیز به زیر 150 هزار تومان کاهش یافت.
در بازارهای جهانی قیمت طلا البته تا 1680 دلار افزایش یافت که نسبت به روز قبل 17 دلار افزایش ثبت کرده است.