افراد دوزبانه در برابر بیماری آلزایمر حفاظت می‌شوند

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روزنامه سپید، این محققان می‌گویند که در مقایسه با افراد یک‌زبانه مبتلابه بیماری آلزایمر افراد دوزبانه مبتلابه بیماری آلزایمر توانستند عملکرد بهتری در انجام وظایف حافظه‌ای کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت داشته باشند، اگرچه اسکن‌های مغزی انجام‌گرفته نشان دادند که افراد دوزبانه ازنظر متابولیسم مغزی در وضعیت وخیم‌تری قرار داشتند.

دکتر دانیلا پرانی، رهبر این گروه تحقیقاتی و استاد روانشناسی دانشگاه ویتا سالوت سان رافائل شهر میلان می‌گوید که ظاهرا توانایی صحبت کردن به دو زبان مختلف می‌تواند مقاومت مغز را در مقابله با آسیب ناشی از بیماری آلزایمر بیشتر کند. به‌عبارت‌دیگر، دوزبانه بودن می‌تواند قدرت دفاعی مغز را در مقابله با لطمه‌های بیماری آلزایمر افزایش دهد.
محققان این تحقیق دریافتند که یک فرد دوزبانه در طول دوران زندگی خود هرچه بیشتر از هر دو زبان استفاده کند، توانایی مغز او در استفاده از راه‌های جایگزین حفظ مهارت‌های فکری بیشتر خواهد شد، حتی اگر فرد مبتلابه بیماری آلزایمر باشد.
دکتر پرانی می‌گوید که در تحقیقات قبلی محققان دریافتند که دوزبانه بودن مادام‌العمر می‌تواند شروع دمانس یا زوال عقل را تا پنج سال به عقب بیندازد. باوجوداین، تاکنون هیچ محققی این موضوع را موردبررسی قرار نداده است که چه چیزی باعث چنین تاثیری در مغز می‌شود. دکتر پرانی و همکارانش سعی کردند که به‌طور دقیق‌تری به این موضوع بپردازند. به همین دلیل اسکن‌های مغزی و آزمون‌های حافظه مختلفی را روی 85 نفر از بزرگسال‌های مبتلابه بیماری آلزایمر انجام دادند که از این 85 نفر 45 نفر آنها هم ایتالیایی و هم آلمانی صحبت می‌کردند و 40 نفر باقیمانده تنها به یک‌زبان مسلط بودند.
نتایج تحقیق این محققان نشان داد که افراد دوزبانه در مقایسه با افراد تک‌زبانه توانستند نمرات بهتری را در آزمون‌های حافظه به دست آورند، به‌طوری‌که به‌طور متوسط نمره‌های افراد دوزبانه مبتلابه بیماری آلزایمر سه تا هشت برابر بیشتر از نمرات افراد تک‌زبانه مبتلابه بیماری آلزایمر بود.
افراد دوزبانه این تحقیق در حالی توانستند نمرات بالاتری را در مقایسه با افراد تک‌زبانه به دست آورند که اسکن‌های مغزی آنها نشان داد که نشانه‌های بیشتری از هیپومتابولیسم مغزی داشتند. هیپومتابولیسم مغزی یکی از نشانه‌های بارز بیماری آلزایمر است که در اثر آن مغز کارایی خود را در تبدیل گلوکز به انرژی از دست می‌دهد.
علاوه بر این، اسکن‌های مغزی نیز سرنخی را در مورد دلیل کسب نمره‌های بالاتر در میان افراد دوزبانه فراهم آوردند. دکتر پرانی می‌گوید که بر اساس اسکن‌های مغزی افراد دوزبانه اتصال عملکردی بهتری در مناطق مغزی پیشانی داشتند که این امکان را به آنها می‌دهد که باوجود بیماری آلزایمر قدرت فکری بهتر خود را حفظ کنند.
ظاهرا استفاده مداوم از دو زبان مختلف باعث می‌شود که مغز سخت‌تر کار کند. دکتر پرانی می‌گوید که استفاده مداوم از دو زبان مختلف در طول زندگی باعث می‌شود که تغییرات ساختاری در مغز ایجاد شود و درنتیجه یک «ذخیره عصبی» ایجاد شود که مغز فرد دوزبانه را در مقابل آسیب‌های ناشی از پیر شدن مقاوم می‌سازد.
علاوه بر این، دوزبانه بودن امکان «جبران عصبی» بهتر را فراهم می‌آورد که در اثر آن مغز می‌تواند با یافتن راه‌های عملکردی جایگزین از عهده تضعیف خود و فقدان عصب‌های خود برآید.
دکتر پرانی می‌افزاید که نتایج تحقیق ما نشان می‌دهند و در بیماران دوزبانه مبتلابه آلزایمر هر دو مکانیسم (ذخیره عصبی و جبران عصبی) رخ دادند، چون از دست دادن عصب‌ها همراه با افزایش اتصال مغزی بود و این امکان را به بیماران دوزبانه داد که در مقایسه با بیماران تک‌زبانه عملکرد روان‌شناختی عصبی و عملکرد شناختی را برای مدت بیشتری حفظ کنند.
دکتر هدر اسنایدر، مدیر ارشد عملیات پزشکی و علمی انجمن آلزایمر آمریکا می‌گوید که با توجه به آنچه در مورد پیر شدن مغز می‌دانیم نتایج این تحقیق معنادار هستند.
دکتر اسنایدر می‌گوید: «افرادی که در طول روز از دو زبان مختلف استفاده می‌کنند یک شیوه خاصی از تفکر را در خود فعال می‌سازند که باعث ایجاد این اتصال‌های مغزی می‌شوند.»
دکتر اسنایدر اضافه می‌کند: «این یک تحقیق در مقیاس کوچک است و ما نمی‌توانیم نتیجه‌های بسیاری از آن بگیریم، اما این تحقیق از نوع تحقیقاتی است که می‌خواهیم در آینده بیشتر از آنها ببینیم.»
دکتر پرانی می‌گوید که بر اساس نتایج این تحقیق می‌توان گفت که کودکانی که یک زبان دوم یاد می‌گیرند و غالبا از آن استفاده می‌کنند، در سنین پیری مزیت حفاظت در برابر دمانس را خواهند داشت.
دکتر پرانی می‌گوید: «با توجه به این حقیقت که اولویت اصلی جوامع مدرن به تعویق انداختن شروع دمانس است، این را باید گفت که دولت‌ها و نظام‌های سلامت باید برنامه‌هایی را فراهم آورند و مداخلاتی را انجام دهند تا دوزبانه یا چندزبانه بودن را ترویج دهند و استفاده از زبان‌های بیشتر را در دوران پیری حفظ کنند.»
دکتر اسنایدر می‌گوید: «فهم این مکانیسم‌های مغزی مقاوم در برابر آلزایمر می‌تواند منجر به درمان‌های آتی شود که در آنها داروها و تغییرات سبک زندگی باهم ترکیب‌ می‌شوند تا قدرت مغز فرد را حفظ کنند.» نتایج این تحقیق محققان ایتالیایی در ژورنال Proceedings of the Nationa- Academy of Sciences منتشر شده است.