آغازین روز این هفته بود که جرقه تنش بین آنکارا و آمستردام زده شد و به نوعی باید بگوییم جنگ دیپلماتیک آقای اردوغان از خاورمیانه به قاره سبز تسری یافت.
تنش مذکور از اینجا شروع شد که دولت هلند اجازه فرود هواپیمای وزیر خارجه ترکیه را نداد، مقامات هلندی ادعا دارند بخاطر احتمال ناآرامی‌های عمومی در خلال تجمع شهروندان ترکیه به پرواز مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، اجازه فرود داده نشد.
اما سی‌ان‌ان در این خصوص می‌نویسد برخی می‌گویند حامیان حزب عدالت با تجمعی در هلند حمایت خود را از اردوغان در انتخابات پیش رو اعلام کردند. برخی دیگر از جمله دولت هلند مدعی‌اند که ممکن بود تبعیدی‌های مخالف اردوغان هم به این تجمعات ملحق شوند و به دلیل احتمال وقوع درگیری و آشوب، به هواپیمای حامل وزیر خارجه ترکیه اجازه فرود داده نشد.
در همین حال، واکنش اردوغان نیز بسیار خشمگینانه بود. او در سخنان خود دولت هلند را با نازی‌های آلمان مورد مقایسه قرار داد و گفت: «آنها ترسو و بزدل هستند. آنها بازمانده‌های نازی‌ها و فاشیست‌ها هستند.» با این حال، دو طرف به لفاظی پرداخته و زبان به تهدید یکدیگر گشوده‌اند.
نباید فراموش کنیم، پریشانی دولت ترکیه خاصه شخص اردوغان؛ ریشه در ناکامی‌های اخیر در منطقه خاوزرمیانه داشته و تصمیمات غلط وی در سیاست خارجی و تنگ شدن عرصه برای بازیگران ترکیه در میدان سوریه قدرت تصمیم گیری عقلایی را از مقامات آنکارا سلب کرده است.
در خصوص تحولات اخیر میان روابط ترکیه و هلند و بطور کلی سیاست پر فرار و نشیب اردوغان در منطقه و جهان، خبرنگار جام جم آنلاین باب گفتگو با «پیرمحمد ملازهی» کارشناس مسایل ترکیه باز کرد که در ادامه می‌خوانیم.
طناب بحران هویت بر گردن آنکارا
وی در ابتدا درباره آروزی دیرین ترک‌ها برای پیوستن به اتحادیه اروپا سخن به میان آورد و گفت: ترک‌ها در پیوستن به اتحادیه اروپا خیلی امیدوار بودند. آنچه امروز گریبان آنها را گرفته نوعی بحران هویتی است. دولت حزب عدالت و توسعه هنوز نمی‌داند که یک کشور مسلمان خاورمیانه‌ای است یا کشوری که نگاهش باید به سمت اروپا و اتحادیه متبوعش باشد.
ملازهی ادامه داد: بنظر می‌رسد، ترکیه در هر دو جبهه میان اروپا و خاورمیانه با مشکل اساسی مواجه شده است. معتقدم اردوغان با مداخله بی‌جا در بحران سوریه و حمایت از نیروهای تروریست مسیر درستی را در جهت منافع ملی خود نپیمود. در سوی دیگر میدان، اتحادیه اروپا بدلیل مسئله کردها بعنوان مخالفان دولت مرکزی ترکیه - نقض حقوق بشر و اسلام گرایی؛ آنکارا را بعنوان عضو دایم خود نخواهد پذیرفت.
تردید اروپا در پذیرش میهمانی ناخوانده
اما کارشناس ترکیه به سایر ابعاد تردید اتحادیه اروپا در پذیرش ترکیه اشاره کرد و عنوان داشت: پدیده مهاجرت‌های غیر قانونی یک چالش تردید برانگیز میان طرفین محسوب می‌شود. در این بین، ترک‌ها در رخنه غیر قانونی مهاجران به قاره سبز لجام گسیخته عمل کرده و حتی بر توافق با دول اروپایی بمنظور جلوگیری از اتباع کشورهای خارجی به اروپا پایبند نبود و این مهم زمینه بی‌اعتمادی آنها به ترکیه را فراهم آورد.
ملازهی با گریزی بر مسایل داخلی سرزمین ترک‌ها و بررسی بیشتر بحران این کشور، خاطر نشان کرد: واقعیت این است که دولت ترکیه در یک پیچ تاریخی و سرنوشت ساز قرار گرفته که برخی آن را گذار جدید در تاریخ معاصر ترکیه می‌پندارند. اردوغان تلاش دارد تا کشورش را از سیستم پارلمانی به سیستم ریاستی تبدیل کند: یعنی گذار از پارلمانتاریسم به سیستم ریاستی. بر همین اساس، اردوغان به رأی ترک های ساکن در اروپا نیاز دارد تا بتواند سیستم پارلمانی کشورش را تغییر دهد.
وی تصریح نمود: چنین تصمیمی مورد وثوق اروپاییان قرار نگرفته و آنرا بمثابه بازگشت دولت ترکیه به عصر دیکتاتوری بشمار می‌آورند. از جهتی بیم آن دارند که با تحقق آرزوی آنکارا چنین رویه‌ای نیز در سایر کشورهای اروپایی باب شود.
تیر خلاص اروپا بر دیکتاتوری اردوغان
اقدام هلند مبنی بر عدم اجازه ورود به مقامات ترکیه به خاک این کشور به این دلیل بود تا آنها امکان تبلیغات برای همه پرسی و تغییر نظام سیاسی در بین اتباع خود در هلند را نداشته باشند. چنین موضعی از جانب یک کشور اروپایی نشان می‌دهد؛ ترکیه باید متوجه شود اروپا به گونه‌ای که مطلوب اردوغان است رفتار نخواهد کرد.
