ماليات بر ارزش افزوده به عنوان يكي از مترقي‌ترين نظام‌هاي مالياتي به رايج‌ترين نظام مالياتي جهان بدل گشته است
کد خبر: ۱۴۲۶۶۶
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از رسانه مالياتي ايران؛ اين نوع ماليات، نوعي ماليات چند مرحله‌اي است كه در مراحل مختلف زنجيره‌ي واردات، توليد و توزيع از هر فعال اقتصادي زنجيره به فعال اقتصادي بعدي انتقال مي‌يابد تا در نهايت به مصرف كننده‌ي نهايي منتقل و از سوي وي پرداخت شود، بنابراين پرداخت كنندگان واقعي اين ماليات، مصرف كنندگان كالاها و خدمات هستند و عناصر حاضر در زنجيره تنها عامل انتقال اين ماليات به مصرف كننده نهايي خواهند بود كه وجهي را به عنوان ماليات بر ارزش افزوده از محل درآمدهاي خود نمي‌پردازند.
مطالعه گزارش هاي مربوط به کشورهايي که نظام مالياتي مزبور را اجرا کرده اند، عموماً حاکي از رضايت آن ها از برقراري اين نوع ماليات است و مزاياي متعددي براي آن بيان مي کنند که در ادامه به برخي از آنها اشاره مي کنيم:
- پايين بودن هزينه وصول آن بدليل اينکه سيستم ماليات بر ارزش افزوده يک سيستم خود اجرا است و همه موديان نقش مامور مالياتي را ايفا مي‌نمايند. - به دليل گستردگي پايه مالياتي مي توان آنرا با نرخهاي پايين تري در مقايسه با ساير مالياتها وضع نمود بدين معني که به منظور جمع آوري حجم مشخصي از درآمد مالياتي با استفاده از ماليات بر ارزش افزوده احتياج به نرخ مالياتي کمتري در مقايسه با ساير انواع ماليات مي باشد. اين امر مي تواند از يک سو انگيزه هاي فرار در پرداخت ماليات را کاهش داده و از سوي ديگر تحقق در آمد ماليات هدف را با اطمينان بيشتري امکان پذير سازد. - اعمال سلايق و نظرات شخصي چه از جانب موديان و چه از سوي مميزان مالياتي، در محاسبه و اخذ ماليات به حداقل مي‌رسد، زيرا از يک سو نرخهاي مالياتي مشخص بوده و از سوي ديگر فاکتورها به حداقل مي‌رسد، زيرا فاکتورها با مدارک ارائه شده توسط فروشندگان کالاها و خدمات (با فرض صحت آنها) مبناي محاسبه ماليات قرار مي‌گيرند. از اين رو قدرت چانه‌زني موديان مالياتي در کاهش ميزان محاسبه ماليات موظف آنها، تقليل خواهد يافت. در صورتي که در مورد ساير مالياتها اختلاف نظرهاي متعددي ميان موديان مالياتي و مميزان وجود دارد که باعث مي‌گردد تحقق بخش قابل توجهي از درآمدهاي مالياتي دولت به دليل ارجاع اختلاف به کميسيون‌هاي حل اختلاف به تعويق افتد.
- مي‌تواند به عنوان انتقال ماليات از درآمد به مصرف تلقي گشته و با تامين منابع گسترده‌تر در جهت شکل‌گيري سرمايه‌گذاري موجبات رشد توليد داخلي و کاهش بيکاري را در جامعه فراهم سازد.
- با توجه به اينکه در اين نوع ماليات، مؤديان براي استفاده از اعتبار مالياتي ملزم به ارائه‌ي فاکتورند، زمينه براي شناسايي خودبه‌خودي ميزان معاملات مؤديان فراهم مي‌شود. در نتيجه يک سيستم اطلاعاتي کامل از معاملات و مبادلات تجاري ايجاد مي‌شود که علاوه بر شفاف‌سازي مبادلات و فعاليت‌هاي اقتصادي موجب سهولت اعمال ماليات‌هاي ديگر از قبيل ماليات‌بردر‌آمد و ماليات‌براشتغال مي‌گردد.
- به‌دليل مقطوع بودن نرخ اين ماليات زمان قطعيت آن بسيار کوتاه است و مشکلات طولاني‌بودن قطعيت ماليات‌بردرآمدوثروت را ندارد . بنابراين تأخير در وصول درآمدهاي مالياتي به حداقل مي‌رسد .
- از آن‌جايي که ماليات برارزش افزوده يک ماليات مدرن است اجراي آن به بهبود فن‌آوري و بهره‌وري از طريق مکانيزه کردن امور اداري در نظام مالياتي و حساب‌داري مالياتي کمک شاياني مي‌کند.
- از ديگر مزاياي ماليات بر ارزش افزوده، شفاف سازي در مبادلات اقتصادي، كاهش فرارهاي مالياتي، جلوگيري از قاچاق كالا، تشويق سرمايه گذاري، و برقراري عدالت مالياتي مي توان اشاره کرد.
با توجه به اينکه در سالهاي اخير اين نوع ماليات در کشور ما دريافت مي شود، اين انتظار مي رود که مزاياي آن براي سيستم مديريتي کشور مثل ديگر کشورهاي توسعه يافته که از اين نوع ماليات استفاده مي کنند خوشايند باشد و اثرات مثبت آن در سالهاي آينده به وضوح براي جامعه آشکار شود.
