به گزارش خبرنگار راه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در جریان لغو پروازهای داخلی و بینالمللی روز گذشته، مسافرانی که از سفر بازماندند حقوقی دارند و باید آن را از ایرلاینها مطالبه کنند اما گویا شرکتهای هواپیمایی موضوع تامین سوخت و پرداخت بهای آن را مشکل خود نمیدانند و حقوق مسافران این پروازها را همچون حقوق مسافرانی که پروازشان به دلیل شرایط نامساعد جوی لغو شده، در نظر گرفتهاند.
طبق عرف بینالمللی حملونقل هوایی، تاخیر پروازی تا نیم ساعت قابل توجیه است اما در صورت تاخیر بیش از نیم ساعت، ایرلاین مربوطه باید جوابگوی مسافران باشد و بر اساس کنوانسیونهای بینالمللی باید به مسافران خسارت بپردازد و رضایت آنان را جلب کند.
درواقع شرکتهای هواپیمایی به منظور حفظ وجهه و نام ایرلاین خود و همچنین به منظور رقابت با دیگر شرکتها، راهکارهایی برای جبران خسارت به مسافران مشمول تاخیر یا لغو پرواز در نظر میگیرند که به لغو یا تأخیر پرواز و مدت زمان آن بستگی دارد.
این در حالی است که رییس انجمن شرکتهای هواپیمایی درباره خسارت مسافرانی که پروازهای آنها روز گذشته لغو شد به ایسنا گفت: "شرکتهای هواپیمایی هزینه بلیت مسافران را برگشت داده یا پرواز جایگزین برای آنها تعیین خواهند کرد."
به گفته موسوی خسارتی به جز پرداخت هزینه بلیت هواپیما در پی لغو پروازهای روز گذشته متوجه شرکتهای هواپیمایی نیست زیرا اتفاق پیش آمده خارج از اراده ایرلاینها بوده است.
کمیسیون اتحادیه اروپا برای مسافران خطوط هوایی، حقوقی قائل است که بر اساس آن، مواردی مانند امتناع از مسافرگیری در وقت مقرر، لغو شدن پرواز و تاخیر در پرواز باید از سوی شرکت هواپیمایی مربوطه به اطلاع مسافران برسد و شرکتها همکاری و مساعدت لازم را با مسافران بهویژه افراد آسیب پذیرتر داشته باشند.
حقوقی که کمیسیون اتحادیه اروپا برای مسافران در شرایط مختلف تاخیر یا لغو در نظر گرفته به شرح زیر است:
1- به مسافران بابت لغو پرواز یا تاخیر ناشی از نامساعد بودن شرایط جوی خسارتی داده نمیشود و مسافران میتوانند بلیت خود را لغو و بهای آن را به طور کامل دریافت کنند یا با پرواز جایگزین دیگر شرکت هواپیمایی مربوطه سفر کنند.
2- در صورت رزرو بیش از ظرفیت، شرکتهای هواپیمایی باید ابتدا افراد داوطلب را از فهرست پرواز خارج کنند و در صورت کافی نبودن این کار، فرد رزرو کننده میتواند یا با پرواز بعدی همراه شود یا اینکه با لغو پرواز خود، پول بلیت را به طور کامل دریافت کند.
3- افراد با توجه به مسافت پرواز و میزان تاخیر، حق دارند بین 125 تا 600 یورو غرامت دریافت کنند.
4- در صورت لغو پرواز نیز باید همین میزان غرامت به مسافر پرداخت شود، مگر اینکه شرکت هواپیمایی دو هفته قبل از پرواز آن را اعلام کرده باشد یا اینکه به جای پرواز لغو شده، پروازی رضایت بخش برای مشتری تدارک ببیند. در صورتی که شرکت هوایی بتواند ثابت کند لغو پرواز به دلیل شرایط فوق العاده صورت پذیرفته است، غرامتی پرداخت نمیشود.
5- در صورتی که تاخیر در پرواز دست کم دو ساعت به طول انجامد، شرکت هوایی باید امکاناتی مانند تماس تلفنی رایگان، نوشیدنی و غذا و اسکان را در اختیار مسافران قرار دهد.
6- در صورتی که پروازی با بیش از سه ساعت تاخیر به مقصد برسد و شرکت هواپیمایی مسوول تاخیر باشد، غرامتی مشابه حالت لغو پرواز به مسافر پرداخت میشود.
7- مسافران بعد از پنج ساعت تاخیر حق دارند که پروازشان را لغو کنند و پول بلیت شان را به طور کامل دریافت کنند. در این حالت شرکت هواپیمایی موظف است پروازی را برای بازگشت مسافر به مبداء اولیه پرواز تدارک بیند.
البته طبق کنوانسیون بینالمللی ورشو، اگر ایرلاینی با تاخیر پروازی خود موجب ضرر و زیان مسافری شود، مسافر حق دارد به دادگاه شکایت کند و ایرلاین مربوطه مسوول است و باید پاسخگو باشد. این روش پاسخگویی ایرلاین روش قضایی است و چون در دادگاه، شرکت هواپیمایی مسوول تلقی میشود، نیازی به اثبات نیست و حق به مسافر داده میشود.
از آنجا که کشور جمهوری اسلامی ایران عضو کنوانسیونهای بینالمللی است باید به قوانین و مقرارت آن در همه زمینهها پایبند باشد.
در جریان پروازهای لغو شده روز گذشته در فرودگاههای کشور، بسیاری از مسافران که شامل چند هزار نفر میشوند از ادامه سفر باز ماندند که میتواند تبعات مالی بسیاری برای آنها در پی داشته باشد و طبق قوانین مورد پذیرش ایرلاینهای ایرانی، باید حقوق مسافران از طریق مجاری قانونی مسترد شود و از سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی حمل و نقل هوایی انتظار میرود پیگیر احقاق حقوق مسافران باشد.
شاید اگر ایرلاینها پس از لغو پروازهای صبح روز گذشته، به مسافران پروازهای بعدازظهر اطلاع رسانی میکردند، تعداد کمتری از مسافران سرگردان میشدند این درحالی است که روز گذشته به برخی مسافران علت لغو پرواز دلایلی مختلفی همچون شرایط نامساعد جوی، تاخیر و ... عنوان شده بود.