صیانت از محیط زیست راهبرد پتروشیمی در عسلویه

به گزارش ایران اکونومیست؛ بخشی از توانمندی متخصصان ایرانی بخوبی در فعالیت های گسترده عسلویه برای هر بازدیدکننده ای نمایان است اما آنچه که این مساله را تحت شعاع قرار داده، وضعیت آلودگی هوای این منطقه است.
برخی کارشناسان و سازمان ها در ارزیابی خود، آلودگی هوای عسلویه را با توجه به شرایط خاص این منطقه، 100 برابر تهران اعلام کرده اند.
تولید مواد و پسماندهای شیمیایی و هدایت این مواد آلوده کننده به سمت مشعل هایی که رو به آسمان عسلویه قد برافراشته اند، خطر ابتلاء به بیماری های تنفسی را افزایش می دهد.
تحقیقات انجام شده در مورد تأثیرات این آلودگی و آلاینده های شیمیایی و صنعتی بر تخریب سواحل، زمین های کشاورزی و فرسایش خاک، انقراض گونه های جانوری و گیاهی در جنگل حرا، آلودگی خلیج فارس و کاهش آبزیان بدلیل دفع پسامدهای شیمیایی، نشانگر تاثیرات زیست محیطی در منطقه وتاثیر این آلاینده های شیمیایی، آلودگی هوا و آلودگی صوتی بر بهداشت جسمی و روانشناختی مردم بومی ساکن منطقه با 36 هزار نفر جمعیت است که در فاصله کمتر از یک کیلومتری این پالایشگاه ها زندگی می کنند.
نتایج تحقیقات پیشین بیانگر آن است که این آلودگی های شیمیایی، خطراتی را برای سلامتی ساکنان و کارکنان منطقه بدنبال دارد. بر این اساس، شرکت ملی صنایع پتروشیمی و مجتمع های وابسته موجود در این منطقه به ویژه در عسلویه با هدف نهادینه شدن اصول زیست محیطی در همه ابعاد و کاهش آلودگی ها و صیانت از محیط زیست، همدلی و همکاری خوبی با سازمان های مربوطه دارند.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی همگام با دیگر شرکت های فعال در این صنعت، حفظ و صیانت از محیط زیست را در اولویت فعالیت های خود قرار داده است و خانواده بزرگ صنعت پتروشیمی ایران مصمم به رعایت الزامات زیست محیطی در همه بخش ها هستند.
در همین زمینه، نصب سیستم پایش آنلاین در بیش از 10 مجتمع پتروشیمی بطور کامل انجام شده است و بزودی همه مجتمع ها اقدام به نصب این سیستم خواهند کرد تا نظارت بر روند کنترل آلایندگی ها بهبود یابد.
اچ.اس.ایی(HSE - بهداشت، ایمنی و محیط زیست) پتروشیمی منطقه پارس نیز در محدوده شرکت های پتروشیمی مستقر در منطقه فعالیت می کند؛ این مجموعه در سال 1379 هجری شمسی با عنوان اداره ایمنی و آتش نشانی متمرکز پایه گذاری شد.
از جمله وظایف «اچ.اس.ایی» پیگیری و نظارت بر اجرای مقررات، دستورالعمل ها و بخش نامه های بهداشتی، ایمنی و محیط زیست صادره از شرکت ملی صنایع پتروشیمی، وزارت نفت و ارگان های مرتبط نظارت بر رعایت استاندارد های معتبر در انجام عملیات و فعالیت ها در طرح های در حال ساخت و ساز و شرکت های تولیدی است.
شناسایی منابع آلودگی مجتمع ها (آب و پساب، هوا و خاک)، نظارت و شناسایی جنبه هایی زیست محیطی داخل و خارج از فنس های شرکت ها و مجتمع های پتروشیمی منطقه، پیگیری تهیه طرح جامع مدیریت پسماندها توسط همه شرکت های پتروشیمی، نظارت بر انجام پایش سواحل و دریا و تعیین نیازمندی های مربوطه در حوزه شرکت های پتروشیمی، ساخت و تجهیز آزمایشگاه مرکزی محیط زیست شرکت های پتروشیمی منطقه پارس، برنامه ریزی و شناسایی مباحث مورد نیاز بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی برای امر آموزش و ارتقاء و به روز کردن سطح دانش کارشناسان بهداشت، ایمنی و محیط زیست منطقه از دیگر فعالیت های اچ.اس.ایی پتروشیمی منطقه پارس است.
از دستاوردهای مهم سازمان اچ.اس.ایی در منطقه، ایجاد هماهنگی و تعامل بین مجتمع های پتروشیمی و پرهیز از جزیره گرایی بویژه در هنگام بحران های منطقه ای و یا اجرای پروژه های منطقه ای است.
مجتمع گاز پارس جنوبی با توجه به اقدامات گسترده و جدیت مدیران و کارکنان مجتمع در حفظ محیط زیست، در سال 1391 نشان «حامی حرا» را از سازمان محیط زیست استان بوشهر دریافت کرده که این برند اکنون فقط به اسم مجتمع گاز پارس جنوبی ثبت شده است.
حمایت مجتمع از جنگل‌های حرا در پارک ملی «نایبند» در سال 1390 شروع و در نخستین دور کاشت نهال‌های حرا با خرید و کاشت 2 هزار اصله نهال اجرایی شد.
پس از رشد و نمو نهال‌ها و به ثمر رسیدن آن زحمات، 20 هزار اصله نهال دیگر توسط مجتمع تهیه و با همکاری کارکنان پالایشگاه‌های مجتمع و مردم منطقه کاشته شد که اهدای نشان «حامی حرا» از سوی سازمان محیط زیست به مجتمع گاز پازس جنوبی بدلیل همین اقدام بود.
در سال 1392 نیز 29 هزار نهال توسط مجتمع تهیه شد که به دلیل کمبود فضا برای کاشت همه‌آنها، 24 هزار نهال در این منطقه و بقیه‌ نهال‌ها با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد در سواحل دیگر بنادر استان مانند بوشهر، دلوار، گناوه و دیلم کاشته شد.
در سال 1393 نیز مجتمع گاز پارس جنوبی در زمینه‌ گسترش و حفظ و نگهداری جنگل‌های حرا همکاری کرد؛ در گذشته بدلیل عبور نکردن آب، مشکلاتی برای جنگل‌های حرای نایبند به وجود آمده بود که خشکی بخش زیادی از جنگل را به همراه داشت؛ خوشبختانه با ساخت و راه‌اندازی پل ولایت، مساله‌ عبور آب حل شد و در سال 1393 با همکاری مجتمع به عنوان حامی حرا، درخت‌های خشک قطع و عملیات واکاری درخت‌های جدید با حضور و مشارکت حداکثری کارکنان پالایشگاه‌های مجتمع انجام شد.
به گفته مسئولان محیط زیست استان بوشهر، اکنون طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی و برنامه‌ توسعه‌ جنگل‌های حرا در مساحت بیش از 100 هکتار در حد فاصل فرودگاه و نایبند در دستور کار قرار دارد و قرار است با همکاری مجتمع پارس، با انجام کانال‌کشی و انتقال آب دریا، خور مصنوعی به وجود آورده و جنگل‌های حرا گسترش یابد.
در همین زمینه، مسئولان شرکت پتروشیمی «آریاساسول» از جمله مجتمع های فعال در پتروشیمی عسلویه صیانت از محیط زیست و توجه به الزام های زیست محیطی را همگام با تولید پایدار از بارزترین فعالیت های این مجتمع دانسته و گفتند که رعایت اصول اچ.اس.ایی و نیز توجه به محیط زیست از سوی این شرکت همواره مورد توجه جدی قرار داشته است و این شرکت با بهره گیری از آخرین فناوری ها، دستورالعملها و الزام های موجود را در این زمینه اجرا می کند.
شرکت پتروشیمی آریا ساسول که در منطقه پتروشیمی پارس عسلویه فعالیت می کند صیانت از محیط زیست و توجه به الزام های زیست محیطی را همگام با تولید پایدار، از بارزترین فعالیت های این مجتمع می داند و از زمان شروع فعالیت خود تاکنون، رعایت اصول اچ.اس.ایی و با بهره گیری از آخرین فناوری های موجود، توجه به محیط زیست را مورد توجه ویژه قرار داده است.
«عبدالرحیم قنبریان» رئیس مجتمع پتروشیمی آریا ساسول گفت: برای عمل به مسئولیت های اجتماعی و فرهنگی، هزینه نگهداری پارک ملی نایبند و زنده نگه داشتن آهوی در حال انقراض این منطقه را پذیرفته ایم و 10 هکتار فضای سبز نیز در همین مجتمع ایجاد کرده‌ایم.
وی افزود: ماموریت شرکت آریاساسول، تولید اتیلن و پلی اتیلن با کیفیت مطلوب در محیطی سالم، ایمن و سازگار با محیط زیست و مدیریت بهینه منابع است.
کارکنان پتروشیمی آریاساسول سال گذشته با هدف کمک به حفظ محیط زیست، طرح جمع آوری درب بطری های پلاستیکی را برای اختصاص عواید حاصل از فروش آنها به نفع معلولان نیازمند به ویلچر اجرا کردند. در این طرح در کمتر از یک ماه حدود 60 هزار درب بطری آب جمع آوری شد.
بر اساس برآوردهای انجام شده، سالانه حدود 16 میلیون و 200 هزار درب بطری در طرح ها و مجتمع های پتروشیمی و نیز طرح ها و مجتمع های گازی واقع در منطقه ویژه اقتصادی پارس مصرف می شود و نزدیک به پنج میلیون و 400 هزار پسماند پلاستیکی دیگر با ورود به منطقه، تهدیدی جدی در برای محیط زیست تلقی می شود.
به گفته «حسنی نژاد فراهانی» رئیس واحد پژوهش آلودگی محیط پژوهشگاه صنعت نفت، طرح جامع محیط زیست عسلویه، یک برنامه مدون همراه با توسعه صنعتی برای حفظ سرمایه خدادادی زیست محیط خلیج فارس است و وجود مناطق حفاظت شده ای همچون خلیج نایبند، ضرورت رویکرد ایجاد مناطق اکولوژی و اقتصادی را در منطقه عسلویه بیش از پیش آشکار می سازد.
وی افزود: امروزه در دنیا مناطق صنعتی به صورت مناطق اکولوژی اقتصادی(ECO INDUSTRIAL ZONE ETZ ) طراحی و توسعه صنعتی همزمان و توام با حفظ محیط زیست با این طرح همراه می شود؛ طرح جامع مدیریت محیط زیست عسلویه نیز با استفاده از طرح های بروز دنیا تدوین خواهد شد.
فراهانی تاکید کرد: طرح جامع مدیریت محیط زیست عسلویه در قالب برنامه پنجم توسعه در زمانبندی، کوتاه مدت، میان و بلندمدت بر مبنایی چشم انداز 1404 تدوین شده است.
رئیس واحد پژوهش آلودگی محیط پژوهشگاه صنعت نفت، افزود: اکنون 10 پروژه پیشنهادی با بودجه ای بیش از 72 میلیارد ریال برای شروع طرح یادشده در مرحله تصویب است.
وی ادامه داد: برای دستیابی به نتایج این طرح باید استانداردهای زیست محیطی خاص مناطق اکولوژی اقتصادی تدوین شود.
فراهانی، اجرای استاندارد پروژه های مطالعات خوردگی، فضای سبز، مدیریت و مدل سازی فراکنش آلاینده های هوای منطقه عسلویه، استفاده از پساب های تولیدی برای تامین فضای سبز، ارزیابی زیست محیطی پرژه لندفیل پسماند عادی منطقه و پایش آنلاین پساب های منطقه را از جمله پروژه های کوتاه مدت طرح یادشده بیان کرد.
بی گمان، حرکت در مسیر توسعه باید مبتنی بر نگرش محیط زیست صورت پذیرد که این امر در سایه رعایت استانداردها و تعامل و همدلی مسئولان با مردم امکانپذیر خواهد بود. توسعه اقتصادی پایدار کشور مرهون بهره برداری مناسب از امکانات آب، خاک، منابع طبیعی و ظرفیت های موجود نیروی انسانی و به عبارتی حفاظت از محیط زیست است.
امید است همگان دست در دست یکدیگر با نگرشی نوین برای حفظ و صیانت از طبیعت و زمین بکوشیم.