کارکرد توافق اوپک برای عربستان سعودی روسیه و ایران

به گزارش ایران اکونومیست؛ اما این یک شمشیر دو لبه است، زیرا سطح بالاتر قیمت می تواند منجر به افزایش تولید نفت شیل آمریکا و دیگر تولیدکنندگان غیراوپکی شود.
اگر تولیدکنندگان یاد شده مازاد عرضه نفت را در بازارها تشدید کنند، پس از تمام شدن اعتبار توافق فعلی که 6 ماهه است، رسیدن به توافق دیگری برای کاهش تولید بسیار دشوار خواهد بود.
تولیدکنندگان اوپک به سطوح بالاتر قیمت نفت نیاز دارند تا مشکلات بودجه ای خود را حل کنند. اما اگر (با افزایش تولید رقبا) سهم بازار آنها شروع به کاهش کند، راه حل بالابردن سطح قیمت را با استفاده از کاهش تولید ممکن است کنار بگذارند.
با این حال، اکنون توافق اخیر اوپک برای کاهش تولید از 33.7 به 32.5 میلیون بشکه در روز ممکن است ترمزی برای افزایش تولید نفت باشد.
مارکت واچ افزود: تولید هدف 10 میلیون بشکه نفت در روز عربستان سعودی در سال 2017 ، همسو با ظرفیت تولید پایدار این کشور است. ایران نیز نمی تواند به سطح تولید ماه اکتبر (مهر-آبان) خود خیلی اضافه کند، زیرا این کشور به حداکثر ظرفیت تولید کوتاه مدت خود رسیده و برای افزایش تولید فراتر از این سطح نیازمند سرمایه گذاری های بین المللی و انتقال فناوری است.
عراق و دیگر اعضای اوپک امیدوارند به دلیل افزایش قیمت های نفت، درآمد نفتی شان افزایش یابد.
بنابراین، می توان انتظار داشت که این توافق دستکم در سه ماهه نخست سال 2017 کار کند.
قیمت نفت برنت که در هفته جاری میلادی تقریبا 13 درصد افزایش یافت، دستکم باید در سه ماهه نخست 2017 در سطح بیش از 50 دلار در هر بشکه باقی بماند.
 
*عربستان سعودی
مارکت واچ نوشت: عربستان سعودی بزرگترین برنده توافق 30 نوامبر (10 آذر) اوپک است. راهبرد 2 سال گذشته این کشور مبتنی بر تحمل ارزانی نفت که در ژوئن سال 2014 (خرداد 1393) به دلیل افزایش بی سابقه تولید نفت آمریکا و تغییر سیاست اوپک از کنترل قیمت نفت به حفظ سهم بازار اتفاق افتاد، این کشور را با کسری بودجه مواجه کرده است.
عربستان سعودی بخشی از سهم بازار خود را با تصاحب سهم بازار ایران در دوره تحریم ها و کاهش تولید این کشور از تقریبا چهار میلیون به حدود یک میلیون بشکه در روز به دست آورده است.
این گزارش افزود، توافق ماه نوامبر اوپک به این معنی است که عربستان سعودی باید تولید خود را به میزان 486 هزار بشکه در روز بکاهد و آن را به 10 میلیون و 50 هزار بشکه در روز برساند.
اما، این سطح تولید فقط 123 هزار بشکه در روز کمتر از میانگین تولید روزانه آن در سال 2015 و بیشتر از تولید سال های گذشته آن است.
یعنی تولید عربستان سعودی در سطح تولید پایدار 10 میلیون بشکه در روز یا تقریبا یک سوم تولید کل اوپک باقی می ماند.
 
*ایران
مارکت واچ نوشت: ایران از سال 2012 به دلیل تحریم های هسته ای، بیش از یک میلیون بشکه در روز از تولید و صادرات خود را از دست داده است. ایران با واگذار کردن جایگاه دومین تولیدکننده بزرگ اوپک به عراق به زحمت بتواند به جایگاهی که می توانست باشد دست یابد.
مقام های ایرانی با توجه به کاهش تولید چهار سال گذشته این کشور، در نشست اخیر اوپک بر سطح تولید پایدار خود و اینکه این کشور نه فریز تولید را می پذیرد و نه تولید خود را کاهش می دهد، پافشاری کردند.
چهارشنبه گذشته، اوپک موافقت کرد تولید 3.97 میلیون بشکه در روز ایران در سه ماهه چهارم سال 2015 که بالاترین سطح تولید این کشور در 16 سال گذشته است را به عنوان پایه محاسبه کاهش تولید این کشور استفاده کند.
چنین توافقی، تایید ضمنی رکورد تولید ایران که اهمیت فوق العاده ای برای این کشور داشت، نیز بود.
ایران نیز مانند سایر مشارکت کنندگان در توافق 30 نوامبر اوپک، باید تولید خود را 4.5 درصد کاهش دهد. اما چون تولید نفت ایران قبلا بیش از این کاهش یافته و در اکتبر گذشته به 3.7 میلیون بشکه در روز رسیده است، بنابراین می تواند تولید خود را 90 هزار بشکه در روز دیگر اضافه کند تا به سطح موافقت شده در قرارداد 30 نوامبر برسد.
با نگاهی دقیق تر می بینیم که اوپک سعی می کند از غافلگیر شدن بازار توسط ایران با توجه به چشم انداز مثبت تولید نفت آن جلوگیری کند.
 
*روسیه
مارکت واچ افزود: از دست دادن سهم بازار به روسیه و دیگر تولیدکنندگان غیراوپک، همواره نگرانی اصلی تولیدکنندگان اوپک بوده است.
روسیه نیز به عنوان بخشی از توافق 30 نوامبر اوپک، با 300 هزار بشکه در روز کاهش تولید بر اساس ظرفیت فنی تولید خود موافقت کرده است.
با این حال، حمایت روسیه از این توافق برای بازار نفت دلگرم کننده بود. پیش تر سابقه نداشته است روسیه از تصمیم های کاهش تولید اوپک حمایت کند.
هر چند مشخص نیست منظور از ظرفیت فنی تولید چیست و روسیه باید 300 هزار بشکه در روز از سطح تولید فعلی خود بکاهد یا چیز دیگر، اما با این حال هم اکنون نشانه ای دال بر اینکه روسیه تلاش می کند هر گونه کاهش تولید اوپک را جبران کند، وجود ندارد.